Phóng to

Dãy nhà sáu căn nơi “đầu sóng ngọn gió” trước cửa biển Định An - Ảnh: Duy Khang

TT - Mấy năm qua gần 500 người dân nơi “đầu sóng ngọn gió” ở cửa biển Định An (Sóc Trăng) nơm nớp lo sợ một ngày nào đó sẽ bỏ mạng trước miệng “thủy thần”. Nhiều gia đình đã dời nhà 3-4 lần, mất gần hết đất sản xuất vì sạt lở nghiêm trọng.

Khu vực sạt lở nhiều nhất bắt đầu từ nơi giáp ranh rừng phòng hộ ở ấp An Quới, xã An Thạnh Ba (Cù Lao Dung, Sóc Trăng) chạy dài đến doi Đầu Sỏ và rạch Cá Chốt rộng khoảng 200ha. Đây là doi đất cuối nguồn sông Hậu đổ ra biển nên mỗi khi triều cường dâng cao, gần 110 hộ dân sống dọc cửa biển Định An với gần 500 nhân khẩu là những người đầu tiên hứng chịu cảnh nước ngập đến tận giường ngủ, heo gà trôi hết ra biển do hệ thống đê bao cục bộ bị phá vỡ.

Ông Dương Văn Lồng ở ấp An Quới cho biết hơn chục năm trước gia đình ông về đây lập nghiệp với trên 20 công đất trồng mía. Chỉ trong một thời gian ngắn mà rẫy mía của ông bị sóng biển cuốn đi hơn một nửa, còn lại khoảng 7 công. Căn nhà lá hiện nay nằm cách mé biển khoảng 30m đã được di dời đến lần thứ tư, nếu bị “biển nuốt” một lần nữa ông Lồng không biết phải cất nhà chỗ nào vì phần đất rẫy còn lại đã được gia đình đào ao nuôi tôm và phần đất thịt đào lên cũng đã trôi hết ra biển.

Gần rạch Cá Chốt, gia đình ông Bảy Chiến trước đây có khoảng 3.000m2 đất rẫy mía trồng xen canh với bắp sống đắp đổi qua ngày. Bốn miệng ăn bám vào doi đất sát cửa biển với mong ước một ngày gần nhất có điều kiện di dời nhà vào khu vực dân cư an toàn. Nhưng có lẽ ngày ấy rất xa. Ông Chiến than thở: “Chỉ nghe nói cơ quan chức năng có kế hoạch bố trí dân cư vùng sạt lở và địa bàn khó khăn xung yếu vào bên trong đê từ năm 2006 đến nay nhưng chưa thấy động tĩnh gì. Trong khi đó năm nào đất đai ở khu vực này cũng bị rung động bởi nạn sạt lở cuốn đi nhà cửa, rẫy mía và vật nuôi của người dân”.

Hiện gia đình ông Bảy Chiến gần như trở thành một trong những hộ “vô sản” ở vùng này bởi đất rẫy trôi hết ra cửa biển, chỉ còn một rẻo đất nhỏ dựng nhà lá tạm bợ để sống với nghề giăng câu. Còn nông dân Cô Văn Hung cho hay: “Mùa mưa năm nào người dân cửa biển Định An đều chứng kiến cảnh triều cường gây sạt lở lấn sâu vào đất liền 20-30m. Có hôm nửa đêm phải bật dậy cõng vợ con băng đường rừng, vượt cầu khỉ vào trong đê lánh nạn bởi nước dâng ngập nhà. Mùa mưa năm ngoái đàn heo mới đẻ được chục con đã làm mồi cho “bà thủy” vì đất lở nên phải bỏ của chạy lấy người”.

Chủ tịch UBND xã An Thạnh Ba Lâm Văn Huẩn cũng phập phồng lo sợ dân nghèo nơi đây trở thành cư dân của “xóm tàng hình”. Năm nào ông Huẩn cũng chứng kiến nạn sạt lở đất nghiêm trọng và trực tiếp tham gia gia cố hệ thống đê bao tạm bợ bao quanh tuyến dân cư với trên 110 hộ dân sống nơi “đầu sóng ngọn gió”. Theo ông Huẩn, chính quyền không phải không biết nỗi thấp thỏm lo âu của người dân, nhưng lực bất tòng tâm vì địa phương không có quỹ đất, vốn đầu tư để thực hiện nhu cầu di dời và tái định cư ổn định cho gần 500 người.

Trong khi đó, ông Nguyễn Thành Dũng - chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh Sóc Trăng - nhận định gần 500 người dân định cư tạm bợ ở cửa biển Định An cần phải di dời khẩn cấp theo đề án bố trí lại dân cư vùng sạt lở xung yếu giai đoạn từ nay đến năm 2010.

Thời gian thực hiện đề án sắp hết nhưng vẫn chưa tìm được quỹ đất để di dời dân nên nhiều khả năng sẽ tái định cư phân tán với kinh phí dự kiến khoảng 10 tỉ đồng. Ông Dũng lo lắng: “Ngân sách của tỉnh còn hạn chế nên có khả năng phải nhờ đến sự hỗ trợ của trung ương. Chúng tôi đã trình UBND tỉnh Sóc Trăng chủ trương này nhưng vẫn chưa nhận được hồi âm nên có khả năng đến năm sau mới bắt tay thực hiện dự án”.