Hiện nay, hơn 80% người dân có thẻ BHYT. Tuy nhiên, mức chi trả chưa hợp lý so với nhu cầu của nhiều nhóm bệnh nhân. Trong ảnh: người dân chờ khám bệnh tại Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) - Ảnh: Việt Dũng

Tuy nhiên do chính sách BHYT quy định cứng, những người phải đóng mức cao cũng được chi trả như người đóng thấp với chất lượng dịch vụ y tế cũng thấp theo.

Mua 13 triệu đồng nhưng không dùng

Với mức trần đóng bảo hiểm xã hội hiện nay là 24,2 triệu đồng - là mức lương phổ biến ở nhiều doanh nghiệp tư nhân và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài - người lao động sẽ phải đóng BHYT ở mức 1.089.000 đồng/tháng (bằng 4,5% lương, trong đó người lao động đóng 1,5% và doanh nghiệp đóng 3%). Tổng cộng một năm đóng hơn 13 triệu đồng.

Tôi là một trong số những người đang đóng BHYT mức 13 triệu đồng/năm. Tuy nhiên, hầu như tôi và các đồng nghiệp trong cơ quan không có cơ hội sử dụng thẻ BHYT do không thể nghỉ làm để chờ cả ngày mới đến lượt khám bệnh. Thêm vào đó, chất lượng của gói bảo hiểm bắt buộc này không tương xứng với tiền đã đóng. Nếu tôi đi khám đúng bệnh viện mà mình đã chọn, một lần khám thực tế phải trả 150.000 đồng nhưng BHYT chỉ chi vài chục ngàn đồng.

Bạn tôi, chị N.T.U., cũng là nhân viên công ty nước ngoài và đang đóng BHYT ở mức trần theo quy định hiện hành. Chị U. kể trong gần 20 năm đi làm, chị mới sử dụng thẻ BHYT bắt buộc lần duy nhất là khi sinh con nhưng mức chi trả không được bao nhiêu, dùng phòng dịch vụ phải chi trả riêng, thời gian chờ khám rất lâu...

Để tăng thêm phúc lợi cho nhân viên, không ít tập đoàn, công ty lớn như công ty tôi đang làm việc phải mua thêm một gói bảo hiểm sức khỏe khác của các công ty bảo hiểm. Loại bảo hiểm này có các mức giá khác nhau đi kèm quyền lợi khác nhau.

Công ty tôi mua ở mức gần 7 triệu đồng/người/năm, bằng khoảng một nửa so với gói BHYT bắt buộc nhưng quyền lợi thì vượt trội, được tự chọn nơi khám chữa bệnh, kể cả ở bệnh viện quốc tế, tư nhân, thuốc loại đắt tiền không giới hạn theo danh mục, được đặt hẹn khám giúp tiết kiệm thời gian...

Công ty của chị U. mua mức bảo hiểm cao hơn, khoảng 10 triệu đồng/năm được chi trả đến 100 triệu đồng/năm, được khám ở bất kỳ bệnh viện nào, thời gian đi khám chữa bệnh cũng phù hợp với giờ làm việc...

Bỏ “độc quyền” BHYT, được không?

Chúng tôi hoàn toàn đồng ý với việc đóng BHYT bắt buộc, đây là khoản phúc lợi quan trọng để người lao động yên tâm làm việc và tránh được rủi ro tài chính khi ốm đau, tai nạn.

Tuy nhiên, đành rằng BHYT là chia sẻ, nhưng chẳng lẽ chúng tôi phải chia sẻ mãi trong khi thực tế mức thu nhập vài chục triệu đồng/tháng của mình cũng không phải là cao so với chi phí cho cuộc sống hiện nay?

Thêm vào đó, với thực tế hiện nay, đóng BHYT mà thẻ nhận được chỉ để chấp hành quy định và phải mua thêm gói bảo hiểm khác để dùng thì BHYT thực chất là gánh nặng của doanh nghiệp và người lao động.

Chúng tôi đề xuất một phương án hợp lý và đúng tinh thần “bảo vệ người lao động” là miễn sao doanh nghiệp mua đủ gói bảo hiểm trị giá 4,5% mức lương như quy định, còn lại họ được phép chọn nhà cung cấp nào phục vụ tốt nhất cho nhân viên mình.

Trong quá trình thực hiện các nghĩa vụ về BHYT bắt buộc cho doanh nghiệp, tôi cùng các đồng nghiệp có chung nguyện vọng là cần phải xóa “độc quyền” của đơn vị cung cấp dịch vụ BHYT bắt buộc nhằm bảo đảm tốt hơn lợi ích của chính người lao động.

Nếu không thể mở rộng nhà cung cấp dịch vụ bảo hiểm thì BHYT bắt buộc nên thay đổi mức chi trả, tham khảo theo cách của các đơn vị tư nhân. Với mức 7 triệu đồng/năm, bảo hiểm tư nhân có thể cho khám thoải mái ở bệnh viện quốc tế được thì tại sao 13 triệu đồng/năm của Nhà nước lại bắt khám ở một nơi cố định và chỉ chi trả với mức hạn chế?