Phóng toTT - Hàng trăm thư độc giả đã gửi về tòa soạn Tuổi Trẻ bày tỏ sự bất bình trước hàng loạt nghi án đạo nhạc, mà sự kiện ca khúc Rising sun gần đây chính là giọt nước tràn ly. Vì sao nạn đạo nhạc không ngừng tiếp diễn và ngày càng biến ảo, tinh vi?

Những nghi án đạo nhạc, những lời tố cáo các ca khúc giống nhau, những kiểu trang phục từa tựa, điệu nhảy na ná... đang dần trở thành chuyện thường ngày, kéo theo đó là sự phẫn nộ và cả những tiếng thở dài.

Còn "không ngờ " đến bao giờ? Nổi giận với đạo nhạc Cần làm sáng tỏ những vụ đạo nhạc Phẫn nộ chuyện "đạo nhạc"! Vụ "đạo nhạc" ca khúc Rising sun: Các bên liên quan nói gì?Về phát biểu của nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung

Quanh sự kiện giới truyền thông Hàn lên tiếng chỉ trích ca sĩ VN đạo nhạc, hàng trăm thư độc giả đã gửi về tòa soạn Tuổi Trẻ với mong muốn căn bệnh đạo nhạc trầm kha được trị tận gốc, để mỗi bạn yêu nhạc VN không phải thấy xấu hổ với bạn bè các nước. Vì sao lại có một sự khủng hoảng niềm tin dường ấy ở người hâm mộ?

Kiếp đỏ đen hay Srong chet?

Phóng to

Ca sĩ Trà My hát trên sân khấu HHHV 2008 tại Nha Trang - Ảnh: Minh Tuấn

Đầu năm 2007, khắp diễn đàn âm nhạc xôn xao về phiên bản tiếng Campuchia của bài Kiếp đỏ đen - một trong những ca khúc làm nên tên tuổi Duy Mạnh. Giới nhạc sĩ chuyền tay nhau album của nước bạn để cùng phân tích. Về hòa âm, giai điệu, vài nhạc sĩ khẳng định chúng là một và chắc chắn phải có một phiên bản là tác phẩm đạo nhạc.

Thuở ấy Duy Mạnh trả lời trên một số báo rằng khi Kiếp đỏ đen trở thành tác phẩm ăn khách trên thị trường, anh đã trình bày bài này ở các sòng bài của Campuchia. Anh đoán: "Có lẽ vì vậy mà họ yêu thích và viết lời tiếng Campuchia để hát". Trước đó, Duy Mạnh từng tuyên bố thưởng 20 triệu đồng cho bất kỳ ai phát hiện anh đạo nhạc. Sau sự việc, anh tuyên bố nâng mức tiền thưởng lên 1 tỉ đồng. Được biết, Kiếp đỏ đen đã được Duy Mạnh đăng ký bảo hộ quyền tác giả với Cục Bản quyền từ năm 2006.

Qua tìm hiểu của Tuổi Trẻ, với sự giúp đỡ về ngoại ngữ của giảng viên Ngọc Huyền (ĐH KHXH&NV TP.HCM), album Srongchet (Thôi yêu) là album thứ 64 do Hãng RSK (Reaksmey Steung Sanke Production) sản xuất và phát hành từ trước năm 2007. Srong chet (được xem là phiên bản tiếng Campuchia của Kiếp đỏ đen) là ca khúc chủ đề của album, do ca sĩ Sen Ranut trình bày. Toàn bộ tác phẩm trong album đều xoay quanh chủ đề tình yêu với tên tác giả âm nhạc là Phon Sopheak và tác giả ca từ là Serey Mardy, do kỹ sư âm thanh Hor Shikleong thực hiện.

Album Srong chet hiện vẫn được bày bán ở cả Campuchia lẫn Hoa Kỳ thông qua Trung tâm Khmer Star Video có trụ sở tại Long Beach, California. Điều đáng lưu ý là Srong chet đã được đăng ký bảo hộ quyền tác giả tại Hoa Kỳ. Bìa đĩa ghi rõ "cấm sao chép dưới mọi hình thức".

Trung tâm Bảo vệ bản quyền tác phẩm âm nhạc VN tự nhận trách nhiệm bảo vệ quyền lợi cho các tác giả Việt và luôn khẳng định đã ký hợp đồng bảo vệ bản quyền với 115 quốc gia khắp thế giới. Trong mọi hoạt động, trung tâm tự hào luôn có sự hỗ trợ tích cực từ các tổ chức quốc tế. Đây chính là lúc vận động sự giúp đỡ đó để thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình.

Ai là thủ phạm, ai là nạn nhân trong nghi án đạo nhạc này hiện vẫn là câu hỏi còn bỏ ngỏ. Sự việc sẽ mãi còn trong bóng tối nếu không có sự can thiệp từ phía cơ quan chức năng, hoặc từ Trung tâm Bảo vệ bản quyền tác phẩm âm nhạc VN.

Hãy nói anh yêu em và Young lovers

Trên sân khấu cuộc thi Hoa hậu hoàn vũ 2008 tối 2-7-2008 (đêm bikini), nhiều bạn yêu nhạc đã ngỡ ngàng khi nghe ca khúc Hãy nói anh yêu em do ca sĩ Trà My trình bày. Ca khúc được giới thiệu do Vĩnh Tâm sáng tác và là ca khúc chủ đề album vol.1 của Trà My - người lọt vào top 5 Vietnam Idol 2007. Bên cạnh Hãy nói anh yêu em, tám tác phẩm còn lại trong album đều được ghi là sáng tác của Vĩnh Tâm.

Thật bất ngờ, ca khúc này có giai điệu, hòa âm gần sát với ca khúc Young lovers (Eo-rin Yeon-in) do nữ ca sĩ Hàn Quốc Kwon BoA thể hiện trong album ID; Peace B phát hành tháng 8-2000 khi BoA còn ở tuổi 14. Tác giả âm nhạc, hòa âm cho Young lovers là Kim Hyung Suk và tác giả ca từ là Kim Jong Sook.

Với tài năng và tên tuổi của BoA tại Hàn Quốc, Nhật Bản cộng cách làm việc chuyên nghiệp của Công ty SM Entertainment, dư luận đang nghiêng về phía BoA. Song để tìm kiếm sự thật khách quan, câu hỏi vẫn cần đặt ra là phải chăng phía Hàn Quốc đã đạo nhạc của Vĩnh Tâm? Trong nhiều lần Tuổi Trẻ cố gắng liên lạc với nhạc sĩ Vĩnh Tâm anh đều không tiếp điện thoại, trừ lần duy nhất nhân viên tại phòng thu cho biết anh "vừa ra ngoài mua đồ”.

Cũng cần nhắc lại rằng SM Entertainment chính là công ty chủ quản của nhóm nhạc TVXQ (DBSK) trong sự kiện ca khúc Rising sun bị ca sĩ Huỳnh Phong chuyển ngữ, sao chép vũ đạo để biểu diễn dù chưa hề được cấp phép. Chính từ "vụ án" này mà tình trạng đạo nhạc như giọt nước tràn ly gây phẫn nộ lớn trong khán giả.

Vầng trăng khóc với Ua ib siab mog

Trong số những nghi án đạo nhạc thời gian gần đây, việc ca khúc Vầng trăng khóc (Nguyễn Văn Chung) có giai điệu giống hoàn toàn bản tiếng H’Mong Ua ib siab mog do Paj Huab Lis và Muaj Koob Lauj của Thái Lan trình bày càng khiến dư luận thêm hoang mang.

Vầng trăng khóc chính là tác phẩm hit làm nên thương hiệu bộ đôi Nhật Tinh Anh - Khánh Ngọc. Ca khúc này còn có phiên bản tiếng Lào dưới tựa Fa pen pa yan và vẫn là hòa âm ấy, giai điệu ấy. Bất ngờ lớn hơn là một đoạn giai điệu của ca khúc này hoàn toàn trùng hợp với đoạn huýt sáo của nhân vật Duke Nukem - nhân vật xếp hạng một trong 10 nhân vật được yêu thích nhất do game thủ bình chọn - trong một game nhập vai có từ năm 1991.

Trả lời Tuổi Trẻ, Nguyễn Văn Chung cho rằng phía Thái Lan, Lào đã dùng nhạc của anh mà không xin phép. Anh khẳng định trong đơn tường trình gửi các cơ quan chức năng và báo chí, bản phối bài Ua ib siab mog chính là bản phối do nhạc sĩ Minh Khang thực hiện. Về tiếng huýt sáo của Duke Nukem, anh nói mình chưa từng chơi game này nên không biết. "Khi có người gửi game Duke Nukem đến, tôi rất thú vị vì không ngờ lại có sự trùng hợp tình cờ đến như vậy".

___________________________

"Trùng hợp tình cờ" cũng thật tình cờ trùng hợp với lời giải thích của nhiều tác giả, ca sĩ quanh những nghi án đạo nhạc. Mà đâu chỉ trùng hợp về giai điệu, hòa âm; những kiểu đạo nhạc thời @ tinh vi, biến ảo hơn nhiều.

Kỳ sau: Những kiểu "đạo" nhạc thời @