Trần Phước Ninh (giữa) và trẻ em đọc sách tại Thi hữu quán - Ảnh: Quang Cân

13 tuổi, từ một cậu học trò Trường THPT Sào Nam lành lặn, chỉ sau cơn bạo bệnh, Trần Phước Ninh trở thành người có đôi chân không cân xứng, đôi tay lèo khoèo và khuôn miệng méo đi khiến Ninh phát âm từ nào cũng không tròn vành rõ chữ. Năm 24 tuổi, nghĩ mình vô dụng, xin phép mẹ, Ninh mang theo một túi xách, đón xe vào TP.HCM tìm kế sinh nhai.

Tại TP.HCM, sư Thích Nhuận Tâm - trụ trì chùa Lá (Q.Gò Vấp), cưu mang để Ninh có điều kiện đi bán vé số. Cơ cực ở TP.HCM 10 năm, Ninh quay về Đà Nẵng tiếp tục bán vé số. Sau gần 20 năm mưu sinh, gia tài giá trị của anh là những bài thơ được đăng trên nhiều báo. Mang gia tài ấy, Ninh quay về quê mẹ mở quán mang tên Gió Lùa để bán cà phê.

Khách của quán là nông dân và những người yêu văn chương như Ninh. Một lần, nghệ sĩ nhiếp ảnh Lê Hải kể anh em văn nghệ yêu thơ Ninh thấy mẹ Ninh - cụ bà còng lưng - bẻ từng cọng vách tre rách làm củi đun mới vận động xây cho một căn nhà mang tên “Thi hữu quán”.

Song quán ấy chỉ giàu văn chương nên thỉnh thoảng một vài nhà hảo tâm ở khắp nơi có hỗ trợ Trần Phước Ninh “từ một máy tính xách tay, cả nghìn tập vở, có khi là tiền hỗ trợ...”. Thật ngạc nhiên, tất cả những tấm lòng, của cải ấy, Ninh lại gom góp và chia sẻ với những hoàn cảnh nghèo khó quanh mình.

Trần Phước Ninh tâm sự: “Suốt bao nhiêu năm nay, mình đón nhận rất nhiều tấm chân tình của nhiều người có khi chẳng quen. Biết là họ kỳ vọng ở mình nhiều lắm, nên mình cũng muốn được chia sẻ”. Hình thức của sự chia sẻ ấy là nhiều chuyến đi từ thiện ở nhiều xã của huyện Duy Xuyên.

Và cụ thể nhất là lập quán sách mở cửa thường xuyên cho bạn đọc hoàn toàn miễn phí. Ban đầu cho đọc tại Thi hữu quán, sau đó anh làm thẻ thư viện cho bạn đọc mang về, vài hôm sau lại đem trả. Từ quản thư, chọn lọc sách, phân loại đến làm thẻ, đánh dấu, chuyển đổi sách đều một tay anh làm.

Ban đầu, từ khoảng 100 đầu sách, nay sau sáu tháng hoạt động, thư viện miễn phí của Ninh đã tăng lên gần 4.000 đầu sách ở nhiều thể loại, quán sách của Ninh gần như là một thư viện tổng hợp. Chính vì sự phong phú này, cô Trương Mỹ Nga, quản thủ thư viện của Trường THPT Sào Nam, huyện Duy Xuyên, sẵn lòng giúp đỡ chuyên nghiệp hơn trong khâu quản lý bằng tinh thần tự nguyện. Nhiều kiện sách ở khắp nơi cũng được chuyển đến để tài trợ cho thư viện của Ninh.

Hè về, thư viện miễn phí Thi hữu quán ngày một đông. Người đến tặng sách, kẻ đến đọc sách, mượn về. Ai cũng mong thư quán này ngày một phát triển, nhiều sách hơn, nhiều tấm lòng hơn.

Riêng người chủ quán 40 tuổi bộc bạch giản dị: “Chân thành cảm ơn những tấm lòng phương xa đã giúp đỡ những đứa trẻ ở quê nghèo này được đến với thế giới rộng lớn từ trang sách, gieo cho các em thói quen đọc sách ngay từ lúc nhỏ”.