Ông Phan Văn Lá - Ảnh: S.Lâm

Ông Thu cho biết qua hai buổi làm việc của đoàn giám sát tình hình oan, sai tại địa bàn huyện Châu Thành và làm việc với Công an tỉnh Long An trước đó, cho thấy đã xác định rất rõ ràng ông Lá bị  (ấp 8, xã Vĩnh Công, huyện Châu Thành). oan nên chắc chắn ông sẽ được bồi thường.

Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Long An đã ghi nhận, tổng hợp và sẽ có kiến nghị tỉnh, các ngành liên quan tính toán mức bồi thường và xác định đơn vị nào phải bồi thường.

Ông Phan Văn Lá là nhân vật trong bài “21 năm làm... bị can”. Theo đó, ngày 22-7-1991, hai em trai của ông Phan Văn Lá (13 và 15 tuổi) bị Công an xã Hiệp Thành (huyện Châu Thành) bắt vì nghi trộm dây điện. Ba ngày sau, công an bắt tạm giam ông Lá, cho rằng ông là người chủ mưu theo lời khai của hai người em.

Trong quá trình hỏi cung hai em của ông Lá đều không có người giám hộ. Nhưng sau đó Viện KSND huyện Châu Thành vẫn truy tố ông Lá về tội hủy hoại tài sản xã hội chủ nghĩa. Cuối năm 1991, TAND huyện Châu Thành tuyên phạt ông Lá 4 năm tù. Ông Lá kháng cáo.

Một năm sau, TAND tỉnh Long An hủy án sơ thẩm, trả hồ sơ điều tra lại vì “vi phạm nghiêm trọng về tố tụng”. Công an huyện Châu Thành ra lệnh tạm giam ông Lá thêm 2 tháng nhưng Viện KSND huyện không đồng ý, cho gia đình bảo lãnh tại ngoại.

Vụ việc dừng ở đó, để mặc ông Lá với thân phận bị can cho đến ngày 12-9-2013, Công an huyện Châu Thành mới ra quyết định đình chỉ điều tra đối với ông.

Sau khi được khôi phục thân phận công dân, ông Phan Văn Lá gõ cửa các cơ quan chức năng yêu cầu bồi thường hơn 493 triệu đồng tổn thất tinh thần do bị tạm giam 449 ngày và phải mang thân phận bị can 7.637 ngày.

Dù trải qua rất nhiều cuộc họp bàn nhưng các cơ quan chức năng vẫn chưa xác định được đơn vị nào sẽ phải chịu trách nhiệm bồi thường cho ông Lá. Theo báo cáo của viện kiểm sát và Công an huyện Châu Thành, việc xác định trách nhiệm bồi thường trong trường hợp ông Lá vẫn chưa có luật định rõ ràng, các đơn vị này đang kiến nghị các cơ quan cấp trên có hướng dẫn cụ thể để giải quyết.

Tháng 12-2014, Ban Nội chính trung ương có làm việc với Tỉnh ủy Long An về vụ việc này và chưa có kết luận cuối cùng. Theo Ban nội chính Tỉnh ủy Long An, ba ngành tòa án, viện kiểm sát và công an ở trung ương không thống nhất được cơ quan nào phải có trách nhiệm bồi thường cho trường hợp của ông Lá.