Bằng khen của Chính phủ trao tặng cho cha mẹ bà Vi Thị Kim Niên vào năm 1987 nhưng đến nay bà mới được nhận - Ảnh: Bửu Đấu

Câu chuyện "lạ đời" này xảy ra tại thị trấn Ba Chúc, huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang khiến một số thân nhân gia đình người có công, gia đình chính sách rất bức xúc và khiếu nại khắp nơi.

Cán bộ chết mới... phát hiện

Ông Nguyễn Văn Sấm - bí thư thị trấn Ba Chúc - cho biết sự việc mới được phanh phui khi ông Nguyễn Minh Son - cán bộ lao động, thương binh và xã hội của thị trấn Ba Chúc - bị bệnh và chết năm 2015.

Ông Phạm Văn Thành lên thay thế nhiệm vụ của ông Son. Trong lúc sắp xếp lại chỗ ngồi, ông Thành bất ngờ phát hiện trong tủ nơi ông Son làm việc có rất nhiều bằng khen, huân chương, huy chương và bằng Tổ quốc ghi công đều được Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ) ký vào năm 1975 và năm 1987 chưa được cấp phát cho các thân nhân gia đình.

Theo ông Phạm Văn Thành, qua kiểm tra có tổng cộng 115 bằng khen, huân, huy chương và bằng Tổ quốc ghi công các loại.

Cụ thể, có 27 huân chương kháng chiến tặng cho liệt sĩ, 18 huy chương kháng chiến, 12 huân chương quyết thắng (liệt sĩ), 7 huân chương chiến sĩ vẻ vang, 8 huân chương giải phóng (dành cho các tập thể xã Ô Lâm và thị trấn Ba Chúc), 27 bằng khen của Hội đồng Bộ trưởng, 6 bằng khen UBND tỉnh An Giang và 10 bằng Tổ quốc ghi công. Qua năm tháng, số bằng khen giờ đã lem luốc, ngả màu, không có khung treo.

“Đa số những gia đình chính sách đều nhận đủ tiền hằng tháng, hằng năm lễ, tết đều có. Xã căn cứ vào danh sách có sẵn, chỉ có những gia đình có bằng khen là chưa cấp tiền cho họ thôi. Chúng tôi đã làm văn bản gửi về UBND tỉnh An Giang đề nghị cho bà con nhận tiền một lần theo quyết định 27 của Chính phủ” - ông Thành nói.

Chưa rõ trách nhiệm của ai

Theo ông Sấm, vụ việc trên đây là một sai sót lớn của chính quyền thị trấn Ba Chúc lúc đó. Địa phương sẽ rà soát lại gia đình nào khó khăn sẽ sớm được hỗ trợ, giúp đỡ để phần nào bù đắp lại những thiếu sót đáng tiếc trên.

“Những bằng khen, huân huy chương và bằng Tổ quốc ghi công này đã nằm trong tủ hơn 30 năm nay thì làm sao biết trách nhiệm thuộc về ai? Từ đó đến nay trải qua nhiều giai đoạn lãnh đạo nên cũng khó quy trách nhiệm. Bằng khen trao tặng cho bà con chưa kịp đóng khung nghĩ cũng kỳ” - ông Sấm nói.

Trao đổi với Tuổi Trẻ về trách nhiệm và khoản tiền chế độ người có công, gia đình chính sách hàng chục năm qua sẽ tính ra sao, ông Phan Văn Sương, chủ tịch UBND huyện Tri Tôn, nói: “Trách nhiệm chính trong vụ này là ông Son nhưng ông ta đã chết. Ông Son là người chịu trách nhiệm hoàn toàn về việc nhận và cấp phát bằng khen, huân, huy chương.

Bây giờ những đời bí thư, chủ tịch thị trấn Ba Chúc lúc trước đã chết hoặc nghỉ hưu nên không biết quy trách nhiệm cho ai. Còn các chế độ của bà con gia đình chính sách này sẽ được địa phương tổng rà soát lại rồi đề nghị truy thu hoặc đề xuất về tỉnh hỗ trợ các gia đình này.

Còn phần bằng khen úa màu phải chịu thôi vì ông Son đã cất trong tủ mấy chục năm nay nên phải xuống cấp”.