Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải - Ảnh: Nguyễn Khánh

Chiều 5-5 tại Văn phóng Chính phủ, đại diện lãnh đạo một số bộ ngành đã trả lời một số vấn đề báo chí và dư luận quan tâm. 

Tuổi Trẻ Online lược ghi một số nội dung chính của cuộc họp báo này:

- Thanh Niên: Đã có hai cuộc kiểm tra ở Formosa của Bộ Công thương và Bộ Tài nguyên và môi trường, xin cho biết kết quả?

+ Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải: Vì sao có nhiều đoàn vào, theo cá nhân tôi, với một sự kiện như Formosa thì hết sức nghiêm trọng, ảnh hưởng đến đời sống, tâm lý và kinh tế… Cho nên việc vào cuộc của các cấp có thẩm quyền và các cơ quan chức năng là hết sức cần thiết. Về phía Bộ Công thương đã thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ của mình, vì đây là cơ sở sản xuất công nghiệp.

Riêng Bộ Công thương tổ chức hai đoàn. Đoàn thứ nhất kiểm tra việc vận hành, hoạt động của Formosa có đúng theo quy trình, quy định theo lĩnh vực mà Bộ Công thương phụ trách hay không? Kể cả về an toàn lao động, trang thiết bị.

Đoàn thứ hai là liên quan sử dụng hóa chất khi Formosa nhập khẩu vào VN, theo quy định phải qua Cục Hóa chất, Bộ Công thương. Khi có xác nhận của cơ quan quản lý thì được phép nhập khẩu, sử dụng theo quy định, theo kê khai với các cơ quan quản lý. Hiện nay báo cáo của chúng tôi đã được tập hợp gửi lên Chính phủ.

Cả năm 2015 và tính đến thời điểm này, Formosa đã nhập khẩu gần 384 tấn hóa chất, 103 loại hóa chất, đã được đăng ký, được chấp thuận nhập khẩu để sử dụng. Từ đầu năm 2016, Formosa đã được chấp thuận để nhập khẩu 204 tấn với 43 loại hóa chất, đây là theo quy định. Với mục đích nhập khẩu là để làm sạch bề mặt kim loại, hóa chất dùng để khử khuẩn, chất keo tụ xử lý nước, hóa chất ổn định…

Từ đầu năm 2016 đến nay công ty đã sử dụng khoảng 51 tấn hóa chất, còn tồn trong kho khoảng 248 tấn hóa chất. Đây là những hóa chất đã được phép nhập khẩu, được sử dụng theo đăng ký cũng như các quy định pháp luật.

Việc cụ thể chúng tôi đã báo cáo Chính phủ và sau này sẽ có trong tổng hợp chung của các bộ ngành và địa phương.

- VN Media: Hóa chất của Formosa nhập về, thải ra môi trường thì an toàn đến đâu?

+ Ông Đỗ Thắng Hải: Ví dụ ngành y tế phải nhập những thuốc hết sức độc, ví dụ nọc rắn, nhập khẩu thuốc độc có thể để chữa bệnh. Tương tự như vậy có những hóa chất độc hại, mức độ nào đi chăng nữa, quan trọng nhất là sử dụng theo đúng quy trình, quy định.

Trong quá trình kiểm tra khi ra đến được bể xử lý thải, lúc đó bất cứ đơn vị nào cũng phải tuân thủ quy định về môi trường và các quy định khác. Khi đến bể xả thì Formosa có tuân thủ theo đúng các quy định về môi trường hay không, đã xử lý việc đó thế nào, Bộ Tài nguyên và môi trường đã có đoàn kiểm tra, sau này sẽ có báo cáo Chính phủ và Chính phủ sẽ có thông báo chính thức.

- Pháp Luật TP.HCM: Bao giờ làm rõ nguyên nhân cá chết?

+ Bộ trưởng Bộ Thông tin và truyền thông Trương Minh Tuấn: Sớm nhất là bao giờ thì chưa trả lời được mà chúng ta phải chờ các nhà khoa học trong nước và quốc tế, các cơ quan chức năng thông báo. Khi có kết quả thì chúng tôi sẽ thông báo sớm nhất, kể cả ban đêm.

- Tuổi Trẻ: Các chuyên gia cảnh báo dự án thủy lộ và thủy điện trên sông Hồng của Công ty Xuân Thiện có thể gây vấn đề lớn về môi trường, xin cho biết ý kiến?

+ Ông Nguyễn Xuân Tự - vụ trưởng Vụ Giám sát và thẩm định đầu tư, Bộ Kế hoạch và đầu tư: Đây là dự án mới ở bước sơ khai, ý tưởng đề xuất ban đầu, tuy nhiên nhận thức được tầm quan trọng của dự án này về môi trường, Bộ KH-ĐT đã gửi xin ý kiến của các bộ ngành và địa phương liên quan. Chúng tôi đã nhận được ý kiến với sự đồng thuận khá cao.

Nhưng đây cũng mới ở bước là báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho chủ đầu tư nghiên cứu tiếp dự án, nếu muốn đầu tư được thì phải qua hai bước nữa. Đó là các cơ quan có thẩm quyền phê duyệt đề xuất dự án, sau khi phê duyệt đề xuất dự án thì sẽ tổ chức nghiên cứu khả thi, rồi cơ quan có thẩm quyền phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi đó. Lúc bấy giờ nhà đầu tư mới được tiếp tục đầu tư…

Dự án này chắc chắn có ảnh hưởng đến môi trường, nhưng ảnh hưởng như thế nào khi nạo vét lòng sông, xây các đập thủy điện, nạo vét âu tàu… thì phải có đánh giá tác động môi trường, tức là các bước sau.

Chúng tôi đã báo cáo Thủ tướng là dự án này kéo dài từ Lào Cai xuống, ảnh hưởng khá nhiều đến châu thổ sông Hồng, đặc biệt là về thủy văn, thủy lợi, xói lở hai bờ sông, xây dựng đập dâng nước ở vị trí nào, giá mua bán điện. Các vấn đề đó đang bỏ ngỏ.