Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Trần Ngọc Thành - Chủ tịch HĐTV Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (ĐSVN) - cho biết trong cuộc họp chiều 4-2 của HĐTV để làm rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân có liên quan trong việc chấp hành sự chỉ đạo của ĐSVN đối với việc đầu tư toa xe, trong đó có việc nghiên cứu khảo sát đầu tư mua toa xe hàng đã qua sử dụng của Trung Quốc, HĐTV ĐSVN đã ra nghị quyết điều chuyển như trên.

Cụ thể, HĐTV ĐSVN quyết định  miễn nhiệm người đại diện 35% vốn của ĐSVN tại Công ty cổ phần Vận tải đường sắt Hà Nội đối với ông Nguyễn Viết Hiệp. Giao cho người đại diện phần vốn tại Công ty cổ phần Vận tải đường sắt Hà Nội biểu quyết tại Hội đồng quản trị Công ty để ông Nguyễn Viết Hiệp thôi giữ chức Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Vận tải đường sắt Hà Nội và điều động, bố trí làm Phó trưởng ban Ban Vận tải của ĐSVN.

Trong thông cáo phát đi vào tối 4-2 về việc nhập khẩu toa xe hàng của Trung Quốc đã qua sử dụng ĐSVN cho biết: Năm 2013, Cục Đường sắt Côn Minh (Trung Quốc) chủ trương hạn chế vận chuyển hàng hóa bằng tuyến đường sắt khổ 1m để chuyển sang khổ 1,435m và mời các công ty đường sắt Việt Nam khảo sát, nghiên cứu việc mua lại các đầu máy, toa xe này phục vụ nhu cầu vận chuyển trong nước. 

Đây là thời điểm ngành đường sắt đang thiếu toa xe hàng do nhu cầu vận tải hàng hóa liên tục tăng cao, vì vậy, ĐSVN đã giới thiệu 2 đơn vị là Công ty CP Vận tải Đường sắt Hà Nội và Công ty CP Vận tải & Thương mại đường sắt sang Trung Quốc khảo sát, tìm hiểu về tình trạng chất lượng kỹ thuật, giá trị còn lại và giá cả của các toa xe này để báo cáo Tổng công ty ĐSVN xem xét cho chủ trương. 

Sau khi Bộ trưởng Đinh La Thăng chỉ đạo xử lý, làm rõ trách nhiệm của ĐSVN và đơn vị liên quan chiều 3-2, ĐSVN đã tổ chức cuộc họp HĐTV khẩn cấp, yêu cầu ông Nguyễn Viết Hiệp báo cáo giải trình toàn bộ quá trình liên quan đến việc khảo sát, đề xuất việc mua, nhập khẩu toa xe hàng đã qua sử dụng của Trung Quốc.

Chiều 4-2,  HĐTV ĐSVN đã họp và kết luận: Tổng công ty ĐSVN không có bất cứ văn bản nào cho phép đầu tư cũng như chấp thuận chủ trương đầu tư dự án nhập khẩu toa xe hàng của Trung Quốc đã qua sử dụng.

Văn bản số 1442/ĐS-VTĐM ngày 3-6-2015 đơn thuần là văn bản hành chính nhằm trao đổi thông tin giữa ĐSVN với Cục Đường sắt Côn Minh (văn bản đề rõ là gửi Cục ĐS Côn Minh) và không phải là văn bản chấp thuận chủ trương đầu tư theo quy định pháp luật về đầu tư.

Việc đề xuất chủ trương nhập khẩu 160 toa xe hàng của Công ty VTĐS Hà Nội mới chỉ đang trong giai đoạn khảo sát, nghiên cứu chưa được HĐQT Công ty VTĐS Hà Nội và HĐTV Tổng công ty ĐSVN xem xét quyết định, vì vậy, việc đầu tư nhập khẩu toa xe hàng của Trung Quốc đã qua sử dụng hiện mới dừng ở bước khảo sát, nghiên cứu.

HĐTV ĐSVN yêu cầu người đại diện phần vốn của Tổng công ty tại Công ty CP Vận tải đường sắt Hà Nội biểu quyết tại Hội đồng quản trị Công ty để hủy bỏ toàn bộ hoạt động khảo sát, nghiên cứu việc mua toa xe hàng đã qua sử dụng của Cục Đường sắt Côn Minh do Công ty làm chủ đầu tư. Kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân liên quan đến hoạt động khảo sát, nghiên cứu việc mua, nhập khẩu toa xe hàng đã qua sử dụng của Cục Đường sắt Côn Minh.

Trao đổi với Tuổi Trẻ tối 4-2, ông Trần Ngọc Thành cho biết thêm thời điểm Cục Đường sắt Côn Minh rao bán toa xe chở hàng ĐSVN đang thiếu toa xe hàng do nhu cầu vận tải hàng hóa liên tục tăng cao nên Tổng công ty đề nghị các công ty trực thuộc khảo sát, tìm hiểu. 

Liên quan đến các văn bản có bút phê của bản mình “tôi nhất trí thực hiện nhanh chủ trương đầu tư toa xe hàng đã qua sử dụng của Trung Quốc” khi Ban kế hoạch Kinh doanh của ĐSVN trình đề xuất chủ trương đầu tư các toa xe cũ của Trung Quốc vào ngày 15-10-2014, ông Thành cho biết đây chỉ là đồng ý về việc cho các đơn vị đi tìm hiểu, khảo sát thực trạng toa xe rồi về báo cáo lại chứ không phải là đồng ý quyết định cho mua các toa xe cũ.

Cũng theo ông Thành, lỗi của Công ty CP Vận tải Đường sắt Hà Nội là chưa có báo cáo lại ĐSVN sau khi khảo sát, đánh giá các toa xe đã có văn bản báo cáo Bộ GTVT và Bộ Khoa học & Công nghệ xin hướng dẫn mua, nhập khẩu các toa xe cũ.