Công ty Cổ phần Vận tải đường sắt Hà Nội thuộc Công ty Đường sắt Hà Nội.

Việc yêu cầu cách chức do liên quan đến đề xuất mua toa xe chở hàng cũ của Trung Quốc.

Trước đó, ngày 29-1, Công ty Đường sắt Hà Nội có văn bản đề nghị Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN), Bộ GTVT hướng dẫn doanh nghiệp này việc mua, nhập khẩu lô toa xe chở hàng 164 chiếc chạy trên khổ đường sắt 1m đã qua sử dụng có tuổi từ 12 đến 22 năm từ Cục đường sắt Côn Minh (Trung Quốc) để phục vụ sản xuất kinh doanh vận tải.

Cụ thể, lô toa xe chở hàng mà công ty Đường sắt Hà Nội muốn mua bao gồm: 75 xe sản xuất từ năm 1994 (22 năm), 43 xe sản xuất từ năm 1995 (21 năm); 27 xe sản xuất từ 1997 (19 năm) và 19 toa xe sản xuất năm 2004 (12 năm).

Theo công ty Đường sắt Hà Nội, việc mua lô toa xe này đã được Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (ĐSVN) đồng ý về chủ trương bằng văn bản từ giữa tháng 6-2015, và đã được gửi sang Cục đường sắt Côn Minh, giao cho hai Công ty Đường sắt Hà Nội và Công ty CP Vận tải và Thương mại Đường sắt trực tiếp thương thảo ký hợp đồng, làm các thủ tục cần thiết để mua.

Theo lãnh đạo Công ty Đường sắt Hà Nội, số toa xe nói trên không nằm trong danh mục các loại vật tư, phương tiện đã qua sử dụng thuộc diện cấm nhập khẩu của Nghị định 187/2013/NĐ-CP.

Tuy nhiên, lý do mà Công ty Đường sắt Hà Nội xin hai Bộ hướng dẫn việc mua lô toa xe cũ là do từ 1-9-2014 Bộ KH&CN tạm ngưng hiệu lực thi hành thông tư số 20/2014/TT-BKHCN quy định việc nhập khẩu máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ đã qua sử dụng.

Đến ngày 13-11-2015, Bộ KC&CN ban hành thông tư số 23/2015/TT-BKHCN thay thế thông tư số 20/2014/TT-BKHCN (quy định thiết bị đã qua sử dụng được nhập khẩu có tuổi không vượt quá 10 năm) nhưng tới 1-7-2016 thông tư 23/2015/TT-BKHCN mới có hiệu lực.

Văn bản do Bộ trưởng Đinh La Thăng ký ban hành yêu cầu Hội đồng thành viên ĐSVN thực hiện ngay:

- Báo cáo rõ về Công văn số 1442/ĐS-VTĐM ngày 3-6-2015 của ĐSVN gửi Cục Đường sắt Côn Minh - Trung Quốc trước ngày 4-2-2016; tổ chức kiểm điểm nghiêm, làm rõ trách nhiệm của Hội đồng thành viên, Ban Lãnh đạo ĐSVN và các cán bộ liên quan thuộc ĐSVN trong việc giao cho các đơn vị đường sắt trực tiếp thương thảo, ký họp đồng và làm thủ tục mua toa xe đã qua sử dụng của Trung Quốc.

- Cho ông Nguyễn Viết Hiệp thôi làm Người đại diện phần vốn nhà nước tại Công ty Cổ phần Vận tải đường sắt Hà Nội; chỉ đạo Người đại diện phần vốn nhà nước tại Công ty cổ phần Vận tải đường sắt Hà Nội.

- Đề nghị Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Vận tải đường sắt Hà Nội cách chức Tổng Giám đốc đối với với ông Nguyễn Viết Hiệp và xử lý kỷ luật nghiêm những cán bộ có liên quan, do: trái thẩm quyền trong việc làm văn bản gửi cơ quan nhà nước: Không thực hiện đúng với chủ trương của Đảng, Nhà nước và cơ quan có liên quan về việc nhập khẩu máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ đã qua sử dụng.

Bộ trưởng Đinh La Thăng yêu cầu Hội đồng thành viên ĐSVN khẩn trương tổ chức thực hiện, báo cáo Bộ Giao thông vận tải hiện trước ngày 12-2-2016.

Trước đó, trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Nguyễn Viết Hiệp  cho biết phía Cục đường sắt Côn Minh có chủ trương thay thế đường sắt khổ 1m thành khổ 1,435m nên có chào bán toa xe chở hàng đang sử dụng.

ĐSVN đã đề nghị Cổ phần Vận tải đường sắt Hà Nội tiếp xúc với Cục đường sắt Côn Minh để tìm hiểu. Sau đó, Công ty Cổ phần Vận tải đường sắt Hà Nội báo cáo xin ý kiến Bộ GTVT và Bộ KH&CN bởi vì theo quy định hiện nay giới hạn tuổi nhập khẩu của toa xe.

Theo tìm hiểu của Tuổi Trẻ, hiện nay ĐSVN vẫn đang sử dụng nhiều toa xe chở hàng 40 tuổi và nhiều toa xe trong số này do Trung Quốc sản xuất được mua từ nhiều năm trước đây.