Nhiều người lao động muốn lấy BHXH một lần để có tiền trang trải cuộc sống - Ảnh minh họa

Trình bày báo cáo của Chính phủ “Về quy định tại Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 về bảo hiểm xã hội một lần”, Bộ trưởng Bộ Lao động, thương binh và xã hội Phạm Thị Hải Chuyền đề nghị Quốc hội xem xét, sửa đổi để đáp ứng nguyện vọng của một bộ phận công nhân.

Chỉ 20% hưởng lương hưu hàng tháng

“Khi Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2014 vẫn chưa có hiệu lực thi hành thì một bộ phận người lao động chủ yếu ở một số tỉnh, thành phố phía Nam có kiến nghị được lựa chọn hưởng bảo hiểm xã hội một lần hoặc bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội như quy định tại Luật BHXH năm 2006” - bà Chuyền cho hay.

Cụ thể, từ ngày 26-3-2015, công nhân của Công ty trách nhiệm hữu hạn Pouyuen Việt Nam 100% vốn nước ngoài (Đài Loan), có trụ sở tại quận Bình Tân, TP.HCM và một số doanh nghiệp trên địa bàn một số địa phương như Long An, Tây Ninh, Tiền Giang, đã ngừng việc do không đồng tình với quy định tại Điều 60 luật BHXH 2014 về điều kiện hưởng BHXH một lần.

Bà Chuyền cho biết, theo quy định tại Luật Bảo hiểm xã hội năm 2006 thì người lao động sau một năm nghỉ việc nếu không tiếp tục đóng BHXH và có yêu cầu nhận BHXH một lần mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội thì được giải quyết BHXH một lần.

“Theo số liệu thống kê, tính bình quân trong giai đoạn 2007 - 2014, trong tổng số người được giải quyết chế độ thì có khoảng 80% giải quyết hưởng BHXH một lần, chỉ có khoảng 20% hưởng lương hưu hàng tháng.

Hàng năm, có khoảng gần 500.000 người hưởng BHXH một lần và con số này có xu hướng gia tăng qua từng năm” - bà nói.

Chính phủ cho rằng “Việc cho phép người lao động có dưới 20 năm đóng BHXH mà chưa hết tuổi lao động được nhận trợ cấp BHXH một lần tuy tạo điều kiện linh hoạt cho người lao động lựa chọn nhưng chưa khuyến khích người lao động bảo lưu, tích lũy thời gian đóng BHXH trong quá trình làm việc để có thể được hưởng lương hưu nhằm bảo đảm cuộc sống khi hết tuổi lao động”.

Nội dung điều 60 đúng quan điểm, định hướng

Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền khẳng định: “Nội dung Điều 60 của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 là phù hợp với xu hướng phát triển chung, đã thể hiện đúng quan điểm, định hướng mở rộng diện bao phủ bảo hiểm xã hội, bảo đảm quyền thụ hưởng lâu dài của người lao động, góp phần thực hiện chính sách an sinh xã hội”.

Nguyên nhân dẫn đến sự việc phản ứng của công nhân nêu trên được lý giải là do thực tế đời sống người lao động trong các khu công nghiệp còn khó khăn, tiền lương thực tế còn thấp nên người lao động muốn lấy BHXH một lần để có tiền trang trải cuộc sống trước mắt chưa nghĩ đến cuộc sống sau này khi về già.

Nhiều người lao động từ khu vực nông thôn vào làm việc cho các doanh nghiệp nhưng không có ý định gắn bó lâu dài mà làm việc một thời gian để tích lũy tiền lương, tiền đóng BHXH để làm vốn về quê làm ăn.

Trình bày căn cứ đề xuất sửa đổi Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, bà Chuyền nói là để tôn trọng quyền lựa chọn hưởng BHXH một lần hoặc bảo lưu thời gian đóng BHXH của người lao động;

Đáp ứng nguyện vọng của một bộ phận người lao động có thời gian đóng BHXH ngắn sau khi nghỉ việc không tiếp tục tham gia vào thị trường lao động và cũng không có khả năng, nguyện vọng tiếp tục đóng BHXH tự nguyện.

Đồng thời đây cũng là kiến nghị của UBND TP.HCM và ý kiến của Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ VN và Tổng Liên đoàn Lao động VN.

Xuất phát từ những căn cứ nêu trên, Chính phủ báo cáo Quốc hội xem xét, điều chỉnh Điều 60 của Luật BHXH năm 2014 theo hướng:

"Trước mắt, cho phép người lao động khi chưa đủ điều kiện về thời gian đóng BHXH để hưởng lương hưu sau một năm nghỉ việc nếu không tiếp tục đóng BHXH thì có quyền lựa chọn hưởng BHXH một lần hoặc tiếp tục bảo lưu thời gian đóng BHXH như quy định của Luật BHXH năm 2006” - Bộ trưởng Chuyền kiến nghị.