Phóng to

Giáo sĩ Hassan Rowhani ra dấu hiệu mừng chiến thắng - Ảnh: AFP

Khoảng 50,5 triệu cử tri Iran có quyền bỏ phiếu bầu chọn người kế nhiệm Tổng thống Mahmoud Ahmadinejad, và giới truyền thông Iran ước tính 80% cử tri đã đi bỏ phiếu. Nếu không ứng cử viên nào giành được trên 50% số phiếu bầu, hai người giành được nhiều phiếu nhất sẽ đối mặt trong vòng bầu cử thứ hai, diễn ra ngày 21-6. Tuy nhiên, chiếc ghế tổng thống đã thuộc về ông Rowhani.

Ông Rowhani, 64 tuổi, từng là nhà thương thuyết hạt nhân từ năm 2003-2005 dưới thời cựu tổng thống Mohammad Khatami. Trong chiến dịch tranh cử, ông Rowhani cam kết sẽ đàm phán để thuyết phục phương Tây dỡ bỏ các biện pháp cấm vận đang phá hủy nền kinh tế Iran. Hiện lạm phát của Iran lên tới 30%, đồng rial đã mất giá gần 70%, tỉ lệ thất nghiệp 12% (số liệu chính thức, các học giả phương Tây đánh giá tỉ lệ thất nghiệp thực tế của Iran là 24%). Thu nhập từ xuất khẩu dầu khí cũng sụt giảm nghiêm trọng do cấm vận của phương Tây.

Trên thực tế, cuộc bầu cử tổng thống Iran có thể sẽ không thay đổi quan hệ giữa Tehran với phương Tây. Bởi lãnh tụ tối cao Ayatollah Ali Khamenei vẫn là người ra quyết định cuối cùng về mọi vấn đề quan trọng của đất nước, bao gồm chương trình hạt nhân. Tuy nhiên, ông Rowhani khẳng định sẽ theo đuổi chính sách đối ngoại “mềm dẻo” hơn người tiền nhiệm Ahmadinejad và thúc đẩy quyền công dân ở trong nước.