Phóng to

Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo (trái) tiếp đón Thủ tướng Nhật Bản Yoshihiko Noda tại Đại lễ đường nhân dân ở Bắc Kinh chiều 25-12 - Ảnh: AFP

Ông Noda là nguyên thủ Nhật Bản đầu tiên đến thăm Bắc Kinh kể từ khi Đảng Dân chủ lên nắm quyền ở Nhật Bản năm 2009.

Kyodo cho biết tình hình ở CHDCND Triều Tiên và những tác động sau cái chết của ông Kim Jong Il có thể là một trong những vấn đề ưu tiên trong chương trình nghị sự của ông Noda khi đến Bắc Kinh.

“Chúng ta đang đứng trước tình hình mới ở Đông Á và việc đảm bảo hòa bình cũng như sự ổn định trên bán đảo Triều Tiên theo lợi ích chung của cả hai nước” - ông Noda nói.

“Tôi muốn thảo luận các vấn đề nhằm thắt chặt các mối quan hệ lợi ích song phương mang tính chiến lược giữa Trung Quốc - Nhật Bản. Tôi cũng muốn đảm bảo rằng Nhật Bản và Trung Quốc sẽ hợp tác chặt chẽ để sự bình ổn và hòa bình trên bán đảo Triều Tiên sẽ không bị ảnh hưởng tiêu cực” - ông Noda nhấn mạnh.

Theo Tân Hoa xã, ông Noda đã có cuộc gặp với Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo chiều 25-12. Chủ tịch nước Hồ Cẩm Đào và Chủ tịch Quốc hội Ngô Bang Quốc sẽ tiếp ông Noda hôm nay (26-12). Các cuộc gặp cấp cao được cho là xoay quanh vấn đề tạo ra cơ chế mới về an ninh trên biển giữa hai nước.

Nhật Bản đã bắt đầu đàm phán về một thỏa thuận liên quan đến cơ chế an ninh biển với Trung Quốc hồi tháng 5-2011 sau khi đã hoàn tất các thỏa thuận tương tự với Nga, Hàn Quốc và Mỹ. Song Kyodo cho biết thỏa thuận với Trung Quốc không bao gồm việc bảo vệ các tàu của Trung Quốc mà chỉ giải cứu đối với hành khách trên các tàu bị nạn. Điều này có khác đối với Hàn Quốc là Nhật Bản chấp nhận điều kiện bảo vệ tàu của Hàn Quốc.

Trong chương trình nghị sự hai ngày ở Bắc Kinh, nhật báo Mainichi dẫn nguồn tin Chính phủ Nhật Bản cho biết ông Noda sẽ đề nghị Chủ tịch Hồ Cẩm Đào và Thủ tướng Ôn Gia Bảo thúc đẩy việc nối lại vòng đàm phán sáu bên về vấn đề hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên. “Tokyo xem vai trò của Trung Quốc, với tư cách là chủ tịch vòng đàm phán sáu bên, là rất quan trọng” - chánh Văn phòng nội các Nhật Bản Osamu Fujimura cho biết.

Hai nước cũng sẽ thảo luận các vấn đề liên quan đến lãnh hải và tranh chấp, cũng như dự án hợp tác phát triển các mỏ khí thiên nhiên trên biển Hoa Đông.

Nhật Bản sẽ yêu cầu Trung Quốc đối thoại song phương nhằm thiết lập bộ quy tắc phát triển các mỏ khí thiên nhiên ở biển Hoa Đông, nằm gần khu vực tranh chấp đảo Senkaku (Trung Quốc gọi là Điếu Ngư). Song giới chuyên gia nhận định có thể Bắc Kinh sẽ không chấp nhận yêu cầu nối lại các vòng đàm phán về hiệp ước hợp tác phát triển mỏ khí thiên nhiên ở biển Hoa Đông.

Liên quan các vấn đề kinh tế, Tokyo và Bắc Kinh có thể đồng ý mua trái phiếu của nhau nhằm tăng cường quan hệ tài chính giữa hai nước. Dự kiến Thủ tướng Noda sẽ bàn đến việc lập diễn đàn kinh tế tiến đến việc ký kết hiệp định tự do thương mại FTA với Trung Quốc.