Dạy gì cho một đứa trẻ?Đến nghe buổi nói chuyện của GS. Ngô Bảo Châu

Phóng to

Minh họa: Nguyễn Ngọc Thuần

Thẳng thắn mà nhận xét: con là một đứa trẻ cá tính và... rất bướng. Dù mới 4 tuổi nhưng con luôn nghĩ ra đủ mọi lý lẽ để phản bác, để chống lại và làm trái với những lời răn dạy của bố mẹ. Khi không hài lòng chuyện gì, con thường thẳng tay đạp đồ chơi hoặc xô ngã, đập phá... bất cứ đồ vật gì gần mình. Mẹ đã rất nhẹ nhàng giải thích rằng đó là tật xấu, phải bỏ đi, nếu lần sau tái phạm mẹ sẽ đánh đòn. Một lần, hai lần rồi ba lần, đến lần thứ tư mẹ rút cây roi ra quất cho con một cái thật đau. Cứ nghĩ như vậy chắc con sợ lắm. Nhưng không, ngay buổi tối hôm sau, khi con nằng nặc đòi chơi trò nặn hình bằng đất sét trong khi mẹ nói con phải lấy đồ và đi tắm, thế là chiếc ôtô con đang cầm trong tay bay vèo ra hiên nhà vừa đúng lúc mẹ từ ngoài đi vào. Khoảnh khắc đó nếu mẹ không tránh kịp, chắc cái mặt đã hứng nguyên chiếc ôtô rồi. Sau này nghĩ lại, mẹ biết con không cố ý ném ôtô vào mặt mẹ nhưng lúc đó mẹ lên cơn giận dữ, rút cây roi trên nóc tủ xuống, bắt con nằm ngay ra giữa nhà và quất liên hồi cho hả cơn tức giận. Trong đầu mẹ lúc đó chỉ nghĩ một điều duy nhất: “Tại sao con lại dám làm như thế?”.

... Con nằm co giữa nhà, miệng rên liên tục: “Đau quá! Đau quá”. Còn mẹ vừa mệt, vừa thương con, dù sao con vẫn chỉ là một đứa trẻ 4 tuổi. Nhìn con, mẹ muốn khóc, cảm giác hối hận trào dâng...

Tối hôm đó, trước khi đi ngủ mẹ hỏi: “Hồi nãy mẹ đánh con có đau không?”, con hồn nhiên: “Lúc đó thì đau nhưng bây giờ hết rồi!”. “Thế lần sau con có quăng đồ đạc như thế nữa không?”. Lặng im! Mẹ hỏi đến câu thứ hai rồi thứ ba con vẫn không trả lời.

Lên Facebook gõ vài dòng về chuyện đánh con. Cứ ngỡ sẽ bị “ném đá” vì ngược đãi trẻ em, vi phạm quyền trẻ em... Nhưng không, bạn bè comment trái chiều nhau. Anh bạn thân an ủi: “Roi cũng là một quan điểm mà”. Anh bạn đồng nghiệp còn đồng tình: “Anh không đánh nhiều, mỗi lần chỉ 1-2 roi nhưng phải quất cho thật đau thì con mới nhớ để bỏ tật xấu”... Và mẹ cũng cảm thấy nhẹ nhõm phần nào khi nhiều bạn bè thú nhận: cũng từng lâm vào tâm trạng như mẹ, cũng từng đánh con vì cả ngày đi làm mệt mỏi, áp lực. Về nhà thấy con làm trái lời, dễ nổi quạu, dễ nổi điên, hậu quả là trút cơn giận lên con bằng trận đòn kinh hãi. Đây có lẽ là tâm trạng chung của các ông bố bà mẹ thời hiện đại (?).

Thế nhưng tại sao vẫn có những ông bố, bà mẹ kiềm chế được? Anh bạn học chung thời đại học “bật mí”: “Chưa bao giờ cầm cây roi khi dạy con chứ đừng nói đến chuyện đánh con. Năm nay một bé đã 9 tuổi, một bé 7 tuổi, rất ngoan”. Và anh kết luận: “Không nên đánh con!”.

Thật bối rối khi anh bạn cùng cơ quan kể con trai anh mới 3 tuổi đã biết phản biện: “Ba chơi với con thì ít mà đánh và la con thì nhiều”. Nghe thấy thương quá! Rồi tôi lại băn khoăn: không đánh con thì phải dùng biện pháp gì để dạy con hiệu quả, nhất là với những trẻ bướng bỉnh như con tôi?