Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng tại cuộc họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội thảo luận về công tác phòng chống tham nhũng năm 2013 - Ảnh tư liệu TTO

Theo báo cáo Quốc hội về công tác phòng chống tham nhũng năm 2013 của Chính phủ, việc thực hiện đồng bộ các biện pháp phòng ngừa, xử lý nghiêm các vụ việc, vụ án tham nhũng nghiêm trọng kết hợp với các đợt sinh hoạt chính trị thực hiện nghị quyết trung ương 4 (khóa XI) đã có tác dụng răn đe tham nhũng. Tuy nhiên, tình hình tham nhũng chưa có dấu hiệu giảm, vẫn diễn ra ở nhiều ngành, nhiều cấp, nhiều lĩnh vực. Tham nhũng, lãng phí trong quản lý và sử dụng đất đai, tín dụng, ngân hàng, quản lý vốn và tài sản tại một số doanh nghiệp nhà nước đã gây thiệt hại lớn về kinh tế, gây bất bình trong xã hội.

Phát hiện, xử lý hành vi tham nhũng còn hạn chế

Báo cáo nêu rõ năm 2013, ngành thanh tra phát hiện 80 vụ, 90 đối tượng có hành vi liên quan đến tham nhũng với số tiền 117,5 tỉ đồng, đã chuyển cơ quan điều tra 11 vụ việc. Cũng trong năm 2013, cơ quan điều tra các cấp đã thụ lý 371 vụ án, 847 bị can phạm tội về tham nhũng. Thiệt hại được xác định qua các vụ án này lên đến khoảng 9.260 tỉ đồng, 51.000 lượng vàng SJC, 155.000m² đất.

Nổi bật là các vụ án vi phạm các quy định cho vay trong hoạt động của tổ chức tín dụng xảy ra tại Ngân hàng NN&PTNT Việt Nam chi nhánh Bình Chánh, TP.HCM gây thiệt hại 410 tỉ đồng, vụ án lạm quyền trong khi thi hành công vụ xảy ra tại Ngân hàng SeaBank gây thiệt hại 310 tỉ đồng…

Hiện cơ quan điều tra đang phối hợp với Interpol để thu hồi nguồn tiền 85 triệu USD từ các đối tượng nước ngoài chiếm đoạt của Ngân hàng NN&PTNT Việt Nam.

Theo đánh giá, một số vụ án tham nhũng nghiêm trọng, phức tạp được dư luận xã hội quan tâm đã được đưa ra xét xử kịp thời. Việc áp dụng pháp luật và xử lý đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, mức hình phạt tương xứng với tính chất, mức độ hậu quả phạm tội, thể hiện tính nghiêm minh của pháp luật.

Tuy nhiên, Chính phủ cũng thừa nhận việc phát hiện và xử lý hành vi tham nhũng trong năm 2013 vẫn còn có những hạn chế.

Cụ thể, hoạt động thanh tra, kiểm toán phát hiện nhiều vi phạm pháp luật trong các lĩnh vực quản lý kinh tế, xã hội nhưng số vụ việc có dấu hiệu tham nhũng được phát hiện chuyển sang cơ quan điều tra còn ít; quá trình giải quyết một số vụ án tham nhũng của các cơ quan tiến hành tố tụng còn chậm, nhất là các vụ án tham nhũng có nội dung phức tạp; việc xem xét, xử lý các hành vi tham nhũng trong một số trường hợp chưa nghiêm, nặng về xử lý hành chính, cho hưởng án treo.

Nguyên nhân chủ yếu được xác định do trình độ chuyên môn của đội ngũ cán bộ làm công tác phòng chống tham nhũng còn chưa đáp ứng yêu cầu; án tham nhũng thường là những vụ án lớn, hành vi phạm tội phức tạp, nhiều bị can, quá trình điều tra thường phải trưng cầu giám định để xác định hậu quả thiệt hại. Trong khi đó công tác giám định thiệt hại về kinh tế, đất đai… mất khá nhiều thời gian, thiếu sự đồng thuận giữa các cơ quan liên quan...

Xử lý trách nhiệm người đứng đầu chưa đạt yêu cầu

Theo đánh giá của Chính phủ, công tác phòng chống tham nhũng năm 2013 vẫn còn nhiều hạn chế.

Cụ thể, như chế độ trách nhiệm, chế độ công vụ đối với nhiều vị trí công tác chưa được minh bạch. Việc tự kiểm tra, phát hiện tham nhũng của một số cơ quan, tổ chức, đơn vị còn yếu. Hiệu quả hoạt động của các cơ quan chuyên trách về phòng chống tham nhũng còn hạn chế. Việc xử lý hành vi tham nhũng trong một số trường hợp còn chưa nghiêm, chưa kịp thời, còn có biểu hiện nương nhẹ. Vẫn còn tình trạng lợi dụng các quy định của pháp luật chưa chặt chẽ để xử lý hành vi tham nhũng bằng biện pháp kỷ luật hành chính hoặc áp dụng nhiều tình tiết giảm nhẹ để xử phạt dưới khung hình phạt hoặc hưởng án treo, phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ.

Nguyên nhân của những hạn chế này do tại một số cơ quan, đơn vị, người đứng đầu chưa quyết liệt trong chỉ đạo, tổ chức thực hiện công tác phòng chống tham nhũng. Nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình và phê bình ở nhiều nơi bị buông lỏng. Còn tồn tại tình trạng suy thoái đạo đức của một bộ phận không nhỏ cán bộ, công chức, viên chức, đảng viên, trong đó có cả các cán bộ, đảng viên công tác trong các cơ quan bảo vệ pháp luật.

Bên cạnh đó là bệnh thành tích và né tránh trách nhiệm nên vẫn còn tình trạng bao che cho hành vi tham nhũng của cán bộ do mình quản lý...

____________

Tin bài liên quan:

Chống tham nhũng còn hô khẩu hiệu nhiều quáChủ tịch nước: “Một bộ phận không nhỏ” là câu hết sức đau đầuChủ tịch nước đã làm những gì rồi để chống tham nhũng?Chủ tịch nước: “Mong bà con góp sức chống tham nhũng”