Phóng to

Những giấy khai sinh bị ghi chú “đăng ký quá hạn”

Tháng 10-2012, tôi sinh một bé gái. Vì công việc và hoàn cảnh riêng của gia đình, đến tháng 5-2013 tôi mới đến UBND P.6, Q.5, TP.HCM, nơi đăng ký thường trú, để làm giấy khai sinh cho con. Theo cán bộ hộ tịch phường, do tôi làm khai sinh trễ hạn cho con nên phải bị xử phạt số tiền là 75.000 đồng.

Nghe cán bộ hộ tịch giải thích, tôi hiểu việc tôi sinh con mà để bé được 7 tháng tuổi mới đi làm khai sinh là trễ hạn, nên chấp hành đóng khoản tiền phạt này. Nhưng tôi thật bất ngờ khi bản chính giấy khai sinh con tôi tại mục “ghi chú” có dòng chữ “đăng ký quá hạn”. Tôi đã thắc mắc, năn nỉ cán bộ hộ tịch bỏ dòng chữ “đăng ký quá hạn” này trên khai sinh của con tôi nhưng không được.

Tôi đành cầm giấy khai sinh của con về mà thấy rất khó chịu. Dòng chữ “đăng ký quá hạn” trên giấy khai sinh có gì đó như xúc phạm đến đứa trẻ vừa ra đời. Tôi chia sẻ với bạn bè, đưa việc này lên mạng xã hội thì nhận được rất nhiều phản hồi của những người làm cha mẹ. Nhiều bà mẹ cũng có tâm trạng khó chịu như tôi khi phải cầm tờ khai sinh của con mình mà có dòng chữ “đăng ký quá hạn” này. Nhiều người còn dẫn chứng có nơi không chỉ ghi dòng chữ này mà còn đóng luôn cả cái mộc đỏ chót “đăng ký quá hạn” vào khai sinh của trẻ, nhìn thật xốn mắt.

Nhiều bạn bè tôi nói rằng việc đóng dấu, ghi chú “đăng ký quá hạn” này chỉ có ở VN. Tôi không biết những đứa trẻ bị “khai sinh quá hạn” sau này lớn lên đi học hay làm việc ở nước ngoài, khi xuất trình giấy khai sinh liệu có gặp trở ngại từ phía nước ngoài bởi dòng ghi chú này không. Người nước ngoài liệu có hiểu được rằng đó chỉ là câu ghi chú về thời gian đăng ký khai sinh hay lại nghi ngờ đó là những trường hợp bất thường gì đó về nhân thân? Tôi nghĩ ít nhất các cháu cũng chịu sự săm soi, khó hiểu của người nước ngoài.

Khai sinh là giấy tờ đầu tiên, quan trọng nhất của một con người, chứng minh việc một người được sinh ra, chính thức được công nhận là công dân của một nước. Việc ghi chú khai sinh quá hạn trên giấy tờ có giá trị suốt cuộc đời một con người như thế này có gì đó không văn minh. Đành rằng đó là câu ghi chú chỉ có giá trị chứng minh về thủ tục cấp giấy khai sinh nhưng việc này liệu có cần thiết? Trên giấy khai sinh đã có thể hiện ngày đăng ký khai sinh, ngày sinh của trẻ rồi thì chỉ cần nhìn vào đó là biết từ khi trẻ sinh ra đến khi đăng ký khai sinh là bao lâu, cần gì phải phê thêm câu “đăng ký quá hạn” vào đó. Việc ghi chú này là xâm phạm quyền lợi của cháu bé khi cháu không có cơ hội phản kháng. Người lớn có lỗi (cha mẹ đăng ký khai sinh trễ hạn cho con), tại sao lại ghi lỗi này vào khai sinh của trẻ?

Chị gái tôi sinh con ở quê, mới đây chị làm khai sinh trễ hạn cho con khi cháu đã đầy năm nhưng trên giấy khai sinh lại không bị ghi chú “đăng ký quá hạn” như khai sinh của con tôi. Nếu cho rằng việc ghi chú đó là quy định của pháp luật thì tại sao lại không được áp dụng thống nhất, nơi làm nơi không? Theo tôi, nếu pháp luật có quy định thì những cán bộ thực thi pháp luật cũng đừng áp dụng một cách máy móc, vô cảm trước bức xúc của người dân, cần kiến nghị chỉnh sửa pháp luật để quy định không gây khó khăn, ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân như thế này.