Dập tắt kịp thời một xe máy bốc cháy

Phóng to

Lửa bốc cháy từ dưới yên xe - Ảnh: Hà Đồng

PGS.TS Đỗ Trọng Hoan (bộ môn ôtô và xe chuyên dụng Viện Cơ khí động lực, ĐH Bách khoa Hà Nội) cho biết: “Theo lý thuyết, chủ yếu cháy từ chập điện do dây điện lâu ngày bị lão hóa, chuột cắn hoặc lắp ráp không tốt làm dây cọ xát vào bộ phận nào đó và bị rung cọ khi xe vận hành gây chạm điện. Hệ thống điện của ôtô, xe máy là hệ thống điện một dây là dây cấp điện chứ không có dây mát mà dùng khung xe làm phần mát. Nếu hở điện, va cọ thì chạm mát và chập điện gây cháy hệ thống điện và nếu có hở xăng thì càng gây cháy mạnh hơn. Với xe không có hở xăng thì chập điện cũng không gây cháy xe ngay”.

Xe cũ, xe mới đều có thể cháy

Cũng theo ông Hoan, việc hở xăng dẫn đến cháy xe xảy ra khi có điều kiện bắt lửa. Với xe đời cũ sử dụng hệ thống chế hòa khí thì nguy cơ rò rỉ xăng thường xảy ra trong quá trình sử dụng, bảo dưỡng lắp đặt hệ thống này không kín. Bên cạnh đó, các mối nối đường ống dẫn xăng cũng có thể hở nếu lắp ghép không tốt và đường ống dẫn xăng làm bằng cao su hay nhựa lâu ngày lão hóa gây chảy xăng cũng có thể gây cháy khi có điều kiện bắt lửa.

Với xe đời mới có hệ thống phun xăng điện tử hiếm xảy ra rò rỉ, tuy nhiên về lý thuyết vẫn có nguy cơ rò rỉ. “Ngoài việc chập điện bắt lửa thì đường điện cao áp (dẫn điện thế cao 10.000 V hoặc hơn để đánh lửa bugi) hở thì tia lửa điện đánh ra gặp xăng cũng cháy. Kể cả không chập điện nhưng ống xả nóng quá, làm muội bám trên ống xả nóng đỏ và có nhiên liệu dễ cháy như xăng nhỏ vào cũng bắt cháy” - ông Hoan cho biết.

Với những nghi vấn chất lượng xăng kém cũng dẫn đến cháy xe, ông Hoan nhận định: “Xăng kém chất lượng ảnh hưởng trực tiếp tới công suất động cơ nhưng khó gây cháy nổ. Nếu xăng có chỉ số octan không đúng chuẩn có thể gây kích nổ trong động cơ, không đến mức làm nổ động cơ nhưng làm động cơ quá nhiệt, nóng hơn bình thường có thể gây cháy xe”.

Không đấu nối thêm đèn, còi

Ông Hoan cho biết việc đấu nối thêm còi, đèn hay thiết bị không phù hợp vào hệ thống điện của xe cũng có khả năng gây hiện tượng chập điện. “Hệ thống điện của phương tiện được thiết kế cho một công suất nhất định. Khi động cơ chưa nổ thì xe lấy nguồn điện từ ăcquy. Còn một số thứ cần công suất lớn thì lấy điện từ bộ phát điện xe máy. Công suất phát điện được nhà sản xuất tính đủ cho xe (chỉ dư một chút), nếu lắp thêm thiết bị khác thì gây quá tải, nóng chảy dây điện dẫn tới chập điện”- ông Hoan cảnh báo.

Để hạn chế việc cháy phương tiện, ông Hoan khuyến cáo người sử dụng phương tiện nên bảo trì bảo dưỡng định kỳ thường xuyên, nếu kiểm tra đúng thì đỡ được nhiều nguy cơ. Nếu lo lắng, chủ xe nên đề nghị người bảo dưỡng kiểm tra hệ thống điện cho cẩn thận và không nên đấu thêm phụ kiện quá công suất phát điện của phương tiện.

Liên quan đến việc kiểm định chất lượng, kỹ thuật đối với môtô, xe máy, ông Đỗ Hữu Đức - phó cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam - cho biết việc kiểm tra môtô, xe gắn máy sản xuất lắp ráp trong nước và nhập khẩu được thực hiện theo quy trình quy định cụ thể tại quy định của Bộ Giao thông vận tải.

Theo đó, nếu chiếc xe mẫu được kiểm tra, thử nghiệm đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường được quy định, Cục Đăng kiểm Việt Nam sẽ cấp giấy chứng nhận cho loại xe đó.

Sau khi được cấp giấy chứng nhận, cơ sở sản xuất được phép lắp, tự kiểm tra và cung cấp ra thị trường các xe cùng loại sản xuất hàng loạt và có trách nhiệm duy trì chất lượng sao cho các xe sản xuất hàng loạt đúng với xe mẫu đã được thử nghiệm, cấp giấy chứng nhận.

Xe máy cũng cần kiểm định định kỳ?

Về vấn đề cần kiểm định môtô, xe máy định kỳ như đối với ôtô hiện nay, ông Đức cho biết hầu hết các nước trên thế giới ở châu Âu, Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc, Singapore..., xe máy đều được quản lý chặt chẽ và kiểm tra an toàn kỹ thuật định kỳ bắt buộc trong suốt quá trình sử dụng giống như đối với ôtô.

“Tuy nhiên ở nước ta, do đến nay vẫn còn nhiều ý kiến khác nhau về vấn đề này nên việc kiểm tra kỹ thuật định kỳ chưa thể thực hiện được. Có lẽ sau hàng loạt vụ cháy xe máy trong thời gian vừa qua cũng cần để suy nghĩ thêm về vấn đề này”.