Phóng to

Thuyền trưởng (đi đầu) và tám thuyền viên người nước ngoài vừa được đưa về Vũng Tàu ngày 8-5 để làm thủ tục về nước sau khi được hải quân VN cứu sống ở vùng biển Trường Sa - Ảnh: Đông Hà

Trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội, ông Hiến nói:

Phóng to

Phó đô đốc Nguyễn Văn Hiến - Ảnh: C.V.Kình

- Hiện hải quân Trung Quốc và hải quân Việt Nam đã có tuần tra chung. Việc tuần tra chung giúp mở rộng kênh tiếp xúc, không chỉ tiếp xúc cấp cao mà cả cấp thấp, trực tiếp là các thủy thủ, chiến sĩ trên biển để tăng hiểu biết, giữ tình hữu nghị, hòa bình.

Trước đây bài học thắng lợi nhất của tuần tra chung là vùng biển Tây Nam. Ta với Thái Lan từng rất căng thẳng, thậm chí đã nổ súng nhiều lần, ngư dân có thiệt hại. Nhưng qua 20 lần tuần tra chung, rất ít xảy ra bắt giữ, càng không có nổ súng. Tư lệnh hải quân Thái Lan và Việt Nam đã có đường dây nóng.

Nhiều lần tư lệnh Thái Lan đã gọi điện cho tôi nói “thuyền trưởng của chúng tôi chấp hành không nghiêm, đã bắt giữ ngư dân của các ngài, đề nghị các ngài cho thuyền đến tọa độ này, chúng tôi sẽ trả ngư cụ của ngư dân”. Đó là điều rất thuận lợi chúng ta đang phát huy.

* Hải quân đã có biện pháp cụ thể gì ngoài tuần tra chung với Trung Quốc để giảm khó khăn cho ngư dân?

- Chúng tôi cho rằng việc tăng cường tuần tra chung, trao đổi là để hải quân - những người trực tiếp tuần tra - hiểu nhau, họ sẽ có ý kiến lên cấp chính phủ. Ngoài ra, hiện tàu cá Trung Quốc vi phạm chủ quyền Việt Nam, chúng tôi chỉ cơ bản là xua đuổi, không bắn, không bắt bớ, không phạt. Nên chúng tôi đang đề nghị phía Trung Quốc cũng ứng xử tương tự.

Chúng ta đã cấp cứu ngư dân Trung Quốc rất nhiều. Nhiều lần tàu ngư dân Trung Quốc gặp nạn, hải quân Việt Nam phải buộc dây vào người chiến sĩ, để chiến sĩ bơi ra cứu từng người.

* VN ứng xử như vậy nhưng phía Trung Quốc đối đáp lại có tương xứng? Hiện nay hải quân VN và Trung Quốc đã có đường dây nóng chưa và vận hành thế nào?

- Chúng ta đã nói thẳng với Trung Quốc nhiều lần về cách ứng xử giữa hai bên. Hải quân hai nước đã có đường dây nóng. Đã có một vài trường hợp ngư dân bị nạn, hải quân Việt Nam - Trung Quốc có gọi điện trao đổi, giúp đỡ nhau để trao đổi nạn nhân trên biển. Tôi nghĩ cách ứng xử của Trung Quốc sẽ từng bước chuyển biến. Gần đây đã có trường hợp phía Trung Quốc tự động cứu giúp ngư dân Việt Nam và chuyển cho hải quân Việt Nam.

* Hiện Trung Quốc đang có lệnh cấm đánh bắt cá ở vùng biển của Việt Nam, hải quân có lời khuyên gì cho bà con ngư dân?

- Chúng ta kiên quyết phản đối Trung Quốc áp đặt lệnh cấm đánh bắt cá trên vùng biển Việt Nam. Biện pháp cụ thể để đảm bảo bà con ngư dân ra khơi đánh bắt an toàn, tôi khẳng định hải quân đang tuần tra trong vùng biển thuộc đặc quyền kinh tế của Việt Nam rất quyết liệt. Trước hết việc này là “làm sạch” vùng biển của ta, xua đuổi tàu nước ngoài xâm nhập. Thứ hai cũng để bảo vệ bà con ra khơi an toàn.