Phóng to

Cảnh sát môi trường bắt ghe chở cát lậu trên sông Đồng Nai (đoạn qua TP Biên Hòa) vào tháng 6-2013 - Ảnh: Hà Mi

Dự kiến, công ty này sẽ nạo vét khoảng 97.000 m³ bùn, cát ở luồng sông Đồng Nai (dài khoảng 6,3km qua ba xã thuộc huyện Long Thành và P.Long Bình Tân, TP Biên Hòa). Trước đó ngày 3-11, Công ty cổ phần Khai thác cảng cũng bắt đầu nạo vét duy tu luồng tuyến đường thủy nội địa sông Đồng Nai, trong đó có đăng ký tận thu cát. Đơn vị này sẽ thi công nạo vét luồng sông Đồng Nai dài khoảng 6,1km, đi qua bốn phường xã của TP Biên Hòa.

Nạo vét dưới sự giám sát...

Như vậy, sau hơn một năm tạm dừng nạo vét thông luồng tuyến đường thủy nội địa sông Đồng Nai, Đoạn Quản lý đường sông số 10 cho biết Bộ GTVT đã cho phép thi công nạo vét trở lại luồng sông này. Ông Hoàng Văn Hùng, chi cục trưởng Chi cục Đường thủy nội địa phía Nam, cho biết UBND tỉnh Đồng Nai đã yêu cầu các đơn vị khảo sát thiết kế công tác nạo vét luồng nhằm tránh gây ảnh hưởng sạt lở bờ sông. Đồng thời, tỉnh Đồng Nai đã chấp thuận cho đơn vị thi công nạo vét luồng trong thời gian ba tháng và giao các đơn vị của tỉnh theo dõi, giám sát công tác nạo vét.

Ông Dương Hữu Nhật, phó giám đốc Đoạn Quản lý đường sông số 10, cho biết khác với lần nạo vét cách đây hơn một năm, các đơn vị nạo vét luồng lần này phải chịu sự giám sát chặt chẽ của nhiều đơn vị quản lý nhà nước. Đồng thời đơn vị thi công phải thuê đơn vị tư vấn độc lập giám sát việc nạo vét đúng chuẩn trong hồ sơ thiết kế của dự án nạo vét luồng sông Đồng Nai. Theo đó, đơn vị này phải nạo vét đúng luồng sông và trong quá trình nạo vét phải thu cả bùn, cát đưa về bãi tập kết thay vì trước đây họ chỉ hút cát. Thời gian thi công nạo vét từ 7g-17g, thay vì trước đây làm cả đêm. Trả lời câu hỏi liệu việc nạo vét luồng lần này có gây sạt lở bờ sông thuộc địa phận TP.HCM hay không, ông Nhật cho rằng không ảnh hưởng đến TP.HCM vì chỉ thi công trên địa phận tỉnh Đồng Nai.

TP.HCM phản đối...

Cách đây hơn một năm, UBND TP.HCM có văn bản kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ GTVT sớm thu hồi văn bản cho phép Công ty cổ phần Hàng hải và đầu tư phát triển Hiệp Phước thực hiện dự án “Nạo vét duy tu và nâng cấp tuyến đường thủy sông Đồng Nai đoạn từ rạch Ông Nhiêu đến cầu Đồng Nai” do công ty này lợi dụng danh nghĩa dự án để khai thác cát, vi phạm pháp luật về khoáng sản, làm trầm trọng thêm tình trạng sạt lở bờ sông Đồng Nai và sông Tắc (Q.9)... Tuy nhiên, sau đó Bộ GTVT có công văn gửi UBND TP.HCM đề nghị tiếp tục hoàn thiện thủ tục cho công ty nói trên đăng ký tận thu cát và thực hiện nạo vét, duy tu luồng đường thủy nội địa sông Đồng Nai...

Tháng 9 vừa qua, UBND TP.HCM tiếp tục có công văn kiến nghị Bộ GTVT dừng thực hiện dự án này. Theo đó, UBND TP.HCM cho rằng tình trạng sạt lở do khai thác cát trái phép trên khu vực dọc sông Đồng Nai, thuộc địa bàn Q.9 diễn ra trong thời gian qua rất nghiêm trọng. Theo thống kê chưa đầy đủ của Sở TN-MT TP, từ năm 2003 đến nay khu vực này bị sạt lở trên 22ha, gây bức xúc cho người dân. Qua các cuộc họp lấy ý kiến, người dân đều phản ứng gay gắt và không đồng tình việc thực hiện dự án nạo vét nói trên.

Theo UBND TP.HCM, nếu cho phép tiếp tục nạo vét sông Đồng Nai với khối lượng lên tới 10 triệu m3 và thực hiện trong 10 năm (theo dự án Công ty cổ phần Hàng hải và đầu tư phát triển Hiệp Phước), sẽ làm tăng thêm nạn sạt lở đất. Mặt khác, hiện trạng luồng sông Đồng Nai đã đảm bảo cho tàu 5.000 tấn lưu thông, phù hợp quy hoạch phát triển cảng biển, cảng đường thủy nội địa đến năm 2020 và định hướng năm 2030 nên chưa cần phải nạo vét thêm.

Trong khi đó, Bộ GTVT vừa ban hành thông tư số 37/2013/TT-BGTVT quy định về nạo vét luồng đường thủy nội địa, vùng nước cảng, bến thủy nội địa kết hợp tận thu sản phẩm (có hiệu lực từ ngày 1-1-2014). Theo quy định mới này, Nhà nước ưu tiên và khuyến khích các nhà đầu tư tham gia hoạt động nạo vét luồng đường thủy nội địa, vùng nước cảng, bến thủy nội địa kết hợp tận thu sản phẩm mà không sử dụng ngân sách nhà nước. Đối với nhà đầu tư vi phạm, ngoài việc bị xử phạt vi phạm hành chính còn bị cấm tham gia các dự án nạo vét duy tu do cơ quan quản lý nhà nước về đường thủy nội địa làm chủ đầu tư, trong thời gian từ 6 tháng đến 3 năm.