Phóng to

Mô hình Bảo tàng Lịch sử quốc gia

Chưa đúng thời điểm!

Tôi không dám đánh giá là lãng phí hay không, vì đầu tư cho văn hoá là đầu tư cho tương lai, cho sự trường tồn của dân tộc. Nhưng tôi nghĩ rằng lúc này bỏ ra số tiền quá lớn như vậy là chưa đúng lúc.

Cũng là đầu tư cho tương lai của dân tộc, nhưng biết bao ngôi trường trên đất nước này đang trông chờ chỉ vài tỷ, có khi chỉ vài trăm triệu để chống dột nát, ngập lụt, làm mới bức vách hay đầu tư bàn ghế đúng chuẩn, làm lại con đường tới trường cho trẻ em dễ dàng đến lớp.

Rồi điều kiện sống, làm việc cho giáo viên, sách vở và trang thiết bị cho học trò... Nhìn rộng ra, việc phân bổ các khoản đầu tư chưa cho thấy sự hợp lý.

Bao năm nay tình trạng bệnh viện xuống cấp, đầu tư sửa chữa chắp vá, chen lấn vào bất cứ khoảng khuôn viên nào còn trống của các bệnh viện cũ làm phá vỡ thiết kế công năng ban đầu.

Rồi 2,3 người bệnh nằm chung giường như chuyện dài nhiều tập không biết khi nào kết thúc.

Nếu quan sát sẽ thấy người Việt chưa có thói quen đến bảo tàng. Đứng trước di tích hay tủ trưng bày hiện vật trong bảo tàng, người phương Tây thường chụp hình di tích, hiện vật và những chú dẫn để có thể nghiên cứu sau, còn người Việt thì thường chụp chính bản thân mình đang đứng trước di tích, hiện vật ấy, mà ít quan tâm đến nội dung gắn liền với di tích.

Vì thế, nếu đầu tư cho bảo tàng, chỉ nên nâng cấp những gì hiện có và tập trung mạnh mẽ để thay đổi thói quen "lớt phớt", "hời hợt" của chính người Việt Nam. Khi người dân đã có sự quan tâm nhiều hơn đến bảo tàng, thì tự khắc nhu cầu đầu tư những bảo tàng mới, quy mô sẽ trở thành hợp lý, hợp thời.

Việc xây bảo tàng mang tầm cỡ quốc gia hay quốc tế là rất đúng. Nó sẽ thể hiện trọn vẹn lịch sử của một quốc gia và dân tộc cho nhân dân trong nước và bạn bè quốc tế. Tuy nhiên con số chắc chắn sẽ hơn 11.277 tỉ đồng kia là số tiền khổng lồ trong thời điểm hiện nay. Khi mà kinh tế trong nước đang gặp khó khăn, đời sống người dân lẫn doanh nghiệp bị ảnh hưởng rất nhiều thì tiền đóng thuế trong hoàn cảnh ấy chi dùng vào việc xây bảo tàng lịch sử là chưa hợp lý.

Hơn nữa như các nhà chuyên môn phân tích ở trên, nếu chúng ta cứ làm theo quy trình ngược là cứ xây đi rồi vận hành hay các cổ vật trưng bày tính sau thì sự lãng phí càng lớn hơn. Điển hình như sự lãng phí ở Bảo tàng Hà Nội với số tiền hơn 2.300 tỉ đồng hiện vẫn chưa khai thác hết cũng như quản lý hiệu quả.

Đất nước ta còn nghèo, dân ta còn khổ, hãy dành số tiền ấy đầu tư vào các công trình giáo dục hay y tế đang trong tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng giúp người dân có nơi để chữa bệnh, con em chúng ta có chỗ học hành tử tế. Việc đầu tư bảo tàng tốn kém này hãy dời lại vào thời điểm thích hợp.

Quá hoành tráng

Nước ta còn nghèo, điều kiện sinh hoạt tối thiểu của nhân dân còn thiếu thốn nhiều lắm. Mong các bộ ngành muốn làm gì cũng phải nghĩ đến lợi ích nhân dân trước tiên.

Vả lại, dân quê tôi còn chưa có đường đi nữa thì làm sao có thể lên đến tận thủ đô để xem công trình "quá hoành tráng" này?

Không thể tin được

Bảo tàng Lịch sử ở Tràng Tiền, bảo tàng Cách mạng ở Tôn Đản, bảo tàng Hà Nội ở Phạm Hùng còn chưa dùng hết công năng, bao nhiêu diện tích còn để trống. Nếu cần cứ đưa bảo tàng Hà Nội thành bảo tàng Lịch sử Quốc gia đi.

Gần 12 nghìn tỷ đồng! Với số tiền này chúng ta sẽ xóa đi được biết bao hộ nghèo, báo đáp cho biết bao gia đình có công bằng nhà tình nghĩa, đưa được bao nhiêu là học sinh nghèo đến giảng đường đại học, rồi bao nhiêu người cần chữa bệnh, bao nhiêu là mẹ liệt sĩ, thương bệnh binh được chăm sóc, làm được bao nhiêu là việc cho Hoàng Sa, Trường Sa, nhà giàn DK1, xóa được bao nhiêu là cầu khỉ, cáp qua sông suối...

Với gần 12 nghìn tỷ ấy, chúng ta làm được biết bao nhiêu là việc có ích.

Chưa cần gấp

Hiện nay nhiều vấn đề khác cần quan tâm hơn, theo tôi nên dừng dự án này lại vài năm nữa. Số tiền này có thể dùng để giải quyết cho ngành giao thông làm dứt điểm những đoạn đường, các cây cầu cấp thiết nào đó thì hơn, hoặc dùng trợ giúp các doanh nghiệp nhỏ vượt qua giai đoạn kinh tế khó khăn lúc này.