Phóng to

Chủ tịch Hồ Chí Minh tát nước chống hạn với bà con nông dân ở cánh đồng Quai Chảo, xã Đại Thanh, huyện Thường Tín, Hà Đông (12-1-1958) - Ảnh tư liệu

Ông Ngô Vi Thắng (thôn Tả Thanh Oai), lúc ấy 20 tuổi, đang là kế toán Hợp tác xã Đại Thanh đã có mặt trong buổi Bác Hồ tát nước tại cánh đồng Quai Chảo, xúc động nhớ lại:

Lúc ấy các thôn đã cấy sắp xong. Riêng Tả Thanh Oai diện tích bị hạn nặng hơn, tập trung vào 50 mẫu Bắc bộ ở cánh đồng Quai Chảo. Thanh niên, bà con tát nước dọc bờ sông Lán; bộ đội về giúp dân tát nước dọc sông Hòa Bình. Khoảng 8 giờ sáng 12-1-1958, khi bà con đang tát nước thì một cụ già vận đồ kaki trắng, đội mũ kết, chân đi dép cao su, xắn quần ngang gối bước tới.

Mọi người ngạc nhiên, mắt hướng về phía cụ. “Bác Hồ! Bác Hồ!” - bà con, thanh niên trong thôn nhận ra Bác reo lên vui sướng. Bác không vào ủy ban xã mà xắn cao quần, tự tay xách dép đi thẳng ra cánh đồng Quai Chảo. Mọi người đề nghị lấy đất khô rải đường cho đỡ trơn để Bác đi. Bác không đồng ý mà nhanh nhẹn lội luôn xuống ruộng.

Khi đến tàu tát gàu giai của cụ Ngô Văn Lan, Bác nói cụ Lan tạm nghỉ để Bác tát. Người nói: “Tôi tuy xa công việc nhà nông mấy chục năm nay nhưng tát nước thì vẫn nhớ”. Một số đồng chí muốn được cùng tát đôi với Bác, nhưng Người đã đề nghị một đồng chí lãnh đạo của Hà Đông có mặt lúc ấy tát cùng. Thấy đồng chí này có vẻ lóng ngóng, Bác hướng dẫn: “Phải kéo bằng dây trên, đổ bằng dây dưới”. Trong tư thế vững chãi của người tát gàu giai có kinh nghiệm, Bác thả gàu vục nước đổ nước một cách thuần thục không khác một nhà nông.

Bà con gần đấy biết Bác đang tát nước đã bỏ gàu reo mừng chạy đến chào Bác. Người ôn tồn động viên bà con trở về vị trí làm nhiệm vụ, tránh ảnh hưởng việc tát nước chống hạn. Tát nước xong, Bác lội qua sông Lán sang bờ bên kia trở ra. Tới cầu Minh Lâu, rất đông bà con đã chờ đón Bác. Người dừng lại căn dặn gọn: “Các cô các chú tích cực chống hạn, cấy hết diện tích. Bác chờ thành tích của các cô các chú báo công lên cho Bác”.

Làm theo lời Bác, bà con, thanh niên xã Đại Thanh dấy lên phong trào thi đua sôi nổi. Bà Nguyễn Thị Thìn (lúc ấy 18 tuổi là dân quân, sau này là vợ chàng thanh niên Ngô Vi Thắng) tiếp lời: Không khí thi đua lúc ấy mạnh mẽ lắm, vui lắm. Anh em bảo nhau trước kia tàu tát một khau nay tát hai khau, huy động sức người và trâu bò tập trung cày bừa. Thậm chí hàng trăm bà con, thanh niên đã đi cấy sáng trăng ở cánh đồng Ba Chuôm (Tả Thanh Oai). Cánh đồng 20 mẫu này ruộng sâu khó cấy, vậy mà chỉ hai đêm cấy đã xong. Trong thời gian ngắn xã đã cấy hết diện tích canh tác.

Thiên tai nhưng vụ cấy đông xuân năm ấy bội thu khiến bà con rất phấn khởi. Năm đó thôn Tả Thanh Oai được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng ba về thành tích vụ mùa...