Điều tra: Mãi lộ vẫn hoành hành

Phóng to

Một tài xế sau khi lên xe CSGT "làm luật" bước xuống...

Bài 1:Ngày tết "ăn dày" hơn ngày thường Bài 2: Chung chi không đủ, "tao lập biên bản"

Sau khi Tuổi Trẻ đăng loạt bài "Mãi lộ vẫn hoành hành", công an các tỉnh thành đã vào cuộc điều tra, xác minh những cá nhân, đơn vị bị phản ánh có sai phạm.

Tuyến quốc lộ 20, đoạn qua địa phận tỉnh Lâm Đồng có năm chốt CSGT. Giới tài xế thường nói với nhau rằng qua Lâm Đồng mà không chung chi, dù chỉ một "cửa ải" thì khó lòng được "bình yên". Nếu không là "tiền tươi" cống nộp trên đường thì cũng phải đóng "hụi chết" hằng tháng...

23g30 ngày 20-1, chúng tôi lên đèo Bảo Lộc (Lâm Đồng). Hình ảnh đầu tiên đập vào mắt chúng tôi là chốt CSGT đang miệt mài chặn xe tại khu vực mỏ đá 2 (thôn 5, xã Đại Lào, Bảo Lộc). Hai CSGT đứng ngay đầu xe tuần tra chặn xe từ hai chiều để nhận "giấy" của tài xế.

"Tiền tươi" qua trạm

Phóng to
...Tài xế khác mở cửa bước vào...	Năm phút sau tài xế thứ hai bước ra khỏi xe CSGT... Ảnh qua camera quay cảnh"làm luật" của CSGT chốt Phú Hiệp (Di Linh, Lâm Đồng) ngày 17-1 tại dốc ngã ba cây số 16 (Đinh Trang Hòa, Di Linh)

Thấy ánh đèn xe từ xa, viên CSGT nhá đèn pin ra hiệu dừng xe. Tài xế xuống "làm luật" rồi đi ngay. Có lúc 3-4 tài xế chen chúc làm "nghĩa vụ”. Thỉnh thoảng, tiếng còi ré lên trong đêm khuya. Tiếng bước chân tài xế chạy thình thịch, hối hả. 0g ngày 21-1, xe 54T..., 49X…, 49H…, 60N… tấp vào cùng một lúc. Lần lượt tài xế thi nhau chạy về phía viên CSGT đưa "giấy" rồi quay trở lại xe. T., tài xế xe 60N…, cho biết ngày cũng như đêm, hễ xe qua đây là phải "cống nộp" cho CSGT 50.000 đồng. Giá này tương đối "mềm" nhưng bù lại lượng xe qua lại tuyến đường này rất đông.

1g, sương đêm xuống, gió lạnh. Lượng xe chở hàng từ các nơi đổ về Đà Lạt và xe chở rau từ Đà Lạt về TP.HCM không ngớt. Chốt của CSGT đèo Bảo Lộc vẫn làm "nhiệm vụ” không ngơi tay. Đèn pin lóe sáng liên tục, xe hai bên đường bật đèn xinhan dừng lại thành một hàng dài, có lúc dồn lại kẹt cứng, tài xe hoặc phụ xe chen nhau vào làm "nghĩa vụ”, người này vừa quay ra là lập tức có người khác vào... Xe nào ngoan cố vượt trạm liền bị "toét" vào ngay. Nhiều xe chở hàng nặng lặc lè nhưng sau khi đưa "giấy" cho CSGT thì ung dung chạy tiếp.

Qua chốt đèo Bảo Lộc, cánh tài xế còn phải đối mặt một "cửa ải" khác, đó là chốt CSGT Phú Hiệp, Di Linh (Phòng CSGT Công an Lâm Đồng). 13g ngày 17-1, chúng tôi gặp xe tuần tra biển số 49B 0858 dừng lưng chừng dốc ngã ba cây số 16 (xã Đinh Trang Hòa, Di Linh). Cạnh đó là hai chiếc xe tải chở phân cao chất ngất bị thổi vào. Không thấy bóng dáng CSGT đâu.

Khoảng 5 phút sau, cánh cửa xe tuần tra xịch mở, một tài xế từ trong xe chui ra, miệng lẩm bẩm gì đó. Liền đó, một tài khác chui vào xe tuần tra… V., tài xế xe 54T 77..., than thở: "Xe em chở quá tải, chung 200.000 đồng, năn nỉ đứt hơi mới được chuyển sang lỗi nhẹ là tránh xe không đúng qui định và xếp hàng hóa làm lệch xe. Nếu không chung sẽ bị lập biên bản quá tải ngay". Chúng tôi hỏi: "Lúc nãy chui vào xe CSGT làm gì?". V. đáp: "Vào chung tiền chứ làm gì”.

Qua địa phận Di Linh, Đức Trọng, cánh tài xế ngán ngại nhất là gặp tổ tuần tra giao thông lưu động của Phòng CSGT tỉnh Lâm Đồng. 15g ngày 17-1, chiếc xe tuần tra 49B 0957 (loại xe tải 2,5 tấn) chở ba CSGT dừng xe lưng chừng dốc tại km180, quốc lộ 20 (Tam Bố, Di Linh). Hai CSGT, một người tên Minh và một thiếu úy không đeo bảng tên đứng dưới đường thay nhau chặn xe tải hai chiều lên xuống. Viên CSGT đeo hàm thiếu úy liên tục nhận "giấy" của tài xế. Lúc xe đông, viên thiếu tá ra "giúp sức" cho đồng đội. Cứ 5 phút có một xe dừng lại đưa "giấy" rồi đi. Nhiều xe không cần đợi CSGT quơ gậy liền ngoan ngoãn tấp vào làm "nghĩa vụ”. Theo các tài xế, xe tải loại 8 tấn trở xuống chung 50.000 đồng, trên 8 tấn là 100.000 - 200.000 đồng.

Đóng "hụi chết" mặc sức chở

Có một điều lạ là trong khi xe này bị chặn lại đòi "tiền tươi" thì cũng có một số xe qua trạm mà không phải chung "tiền tươi". Theo các tài xế, những xe "mồ côi" (xe lạ, không được bảo kê) gặp CSGT Lâm Đồng sẽ bị "quất" biên bản tơi tả hoặc ép chung chi dày gấp hai ba lần giá bình thường.

Một chủ xe giải thích: "Mấy ổng làm như vậy là để ép chủ xe phải đóng tiền tháng (còn gọi "hụi chết"). Xe em bị ép riết cũng phải đóng "hụi" 500.000 đồng/tháng/chốt". Theo điều tra của Tuổi Trẻ, giá chung tháng được qui định như sau: xe hai giò (còn gọi hai cầu, 8 tấn) là 500.000 đồng/tháng, xe ba giò (11 tấn) 1 triệu đồng/tháng. Cứ "ngày này tháng sau" bỏ tiền phong bì, ghi số xe đưa cho những người ở các chốt là chạy thoải mái, vô tư chở quá tải. Nếu đưa trễ một ngày là bị "đập" biên bản ngay. Khi ra đường gặp chốt CSGT, "ám hiệu" được đưa ra là mở đèn xinhan, "đá” đèn pha rồi từ từ vượt qua.

Theo kinh nghiệm của các tài xế, mặc dù đã đóng "hụi" nhưng khi bị thổi vào (trời tối, xe đông khó nhận ra nhau) cũng phải lễ độ "xe em chung tháng rồi", nếu cố tình vượt chốt cũng bị ăn biên bản như thường. Anh C., chủ xe 49X..., cho biết xe anh tải trọng 8 tấn, chung 400.000 đồng/tháng/chốt, vị chi là 2 triệu/tháng (năm chốt), tính ra vẫn lời hơn chung "tiền tươi" mỗi chuyến hết 100.000 đồng.

Chiều 21-1, chúng tôi cùng anh T., chủ xe tải ở Đồng Nai, đến trạm CSGT đóng ở Phú Hiệp, Di Linh. Anh T. cho biết xe anh mới chạy tuyến đường này ba chuyến, chuyến nào cũng bị CSGT "làm luật" 200.000 đồng. Qua cánh tài xế, anh T. vào trạm xin đóng "hụi" tháng. Gặp một CSGT ở lầu 1, anh T. nói "ngày mai em lên lấy hàng, nhờ giúp đỡ”. Viên CSGT hỏi xe gì, mấy tấn, anh T. đáp xe ba giò (ba cầu), 11 tấn. Sau khi nhận bao thư, viên CSGT hỏi bao nhiêu, anh T. nói 400.000 đồng. Viên CSGT trả lại bao thư, miệng càu nhàu: "Xe bao nhiêu tấn mà bốn trăm?". Anh T. nhắc lại xe 11 tấn, viên CSGT nói gọn lỏn: "Một". Anh T. hỏi lại: "Một chai (1 triệu) hả?", viên CSGT gật đầu: "Ừ".

15g ngày 22-1, anh T. vào chốt CSGT đèo Prenn đặt ở km219, thuộc Định An, Hiệp An, Đức Trọng (Phòng CSGT Công an Lâm Đồng). Có ba viên CSGT đang ở trạm. Anh T. nói có xe 8 tấn chở hàng từ TP.HCM đi Đà Lạt và ngược lại, nhờ giúp đỡ. Một CSGT cầm bì thư mở ra xem thấy ba tờ tiền mệnh giá 100.000 đồng liền hỏi "một tháng chạy mấy chuyến", anh T. nói trên 10 chuyến. Viên cảnh sát nhăn mặt trả bì thư. Ngay lúc đó, một trung úy CSGT đứng cạnh cầm bì thư lên xem rồi giơ bốn ngón tay ra (ý nói phải chung 400.000 đồng). Hiểu ý, anh T. móc thêm tờ 100.000 đồng nhét vào bao thư bỏ xuống bàn. Anh T. hỏi: "Xe em 8 tấn chở 20 tấn được không anh", một CSGT xởi lởi: "Được, miễn sao mấy ông đàng hoàng" (chung chi đúng ngày)".

Sáng 23-1, chúng tôi theo chân một tài xế đến chốt CSGT đèo Bảo Lộc. Tài xế nói có xe 8 tấn chở rau Đà Lạt - TP.HCM, xe luôn chở quá tải, muốn giúp đỡ. Một người hỏi "xe mấy tấn", tài xế đáp "8 tấn". Tài xế đưa bì thư bên trong bỏ 300.000 đồng, bên ngoài ghi sẵn biển số xe. Cầm bì thư của tài xế lên xem, thấy tiền chưa đủ "chuẩn", viên CSGT trả lại cho tài xế. Biết ý, tài xế bỏ thêm tờ 100.000 đồng vào bì thư rồi đưa lại cho viên CSGT. Anh này cầm bì thư bỏ lên bàn phía sau rồi nói: "Đi đi". Vừa bước ra khỏi trạm, chúng tôi thấy một tài xế khác dừng xe chạy vào.

11g30, chúng tôi theo một chủ xe vào trạm CSGT Madagui (Phòng CSGT Công an Lâm Đồng) nằm ở km 77 + 200, quốc lộ 20, thị trấn Madagui, Đa Huai. Đại úy Biên thấy người lạ vào liền bước ra hỏi: "Có gì không?". Chủ xe nói tối nay có xe chở phân lên Đà Lạt, sau đó chở rau xuống TP.HCM.

Biên hỏi: "Mấy xe, số xe đâu". Tài xế đưa bì thư rồi nói: "Em ghi trên này rồi". Biên cầm phong bì bên trong đựng 300.000 đồng mở ra xem rồi đút túi, nói: "Được rồi". Chủ xe hỏi nếu lỡ gặp chốt tuần tra thì sao. Biên nói: "Nếu gặp anh em thì nói đã vào trạm rồi" (tức đã chung rồi). Biên nhắc thêm: "Nhưng mà ở trạm này thôi nhé, còn huyện (CSGT huyện Đa Huai) tôi không biết". Chủ xe hỏi: "Chở dư tí có được không?". Biên nói: "Dư năm ba tấn thì được".