Đường đến “thiên đường” (kỳ 4)

Phóng to

Một sinh viên VN phục vụ bàn tại một nhà hàng món ăn châu Á ở trung tâm Berlin - Ảnh: Trung Nghĩa

TT - Đã có nhiều người Việt vượt qua vô vàn khó khăn để tạo nên sự nghiệp thành công trên đất khách quê người, mang tiếng thơm về cho cộng đồng người Việt. Nhưng cũng tồn tại không ít những băng đảng xã hội đen người Việt tranh giành quyền lợi, gây ra những tai tiếng làm ảnh hưởng đến uy tín chung của cả cộng đồng.

Kỳ 1: Giấc mơ đổi đời Kỳ 2: Vượt bức tường Berlin Kỳ 3: Tình Việt trong vất vả mưu sinh

Chắt chiu từng đồng để thành danh

Tại thủ đô Berlin có hai khu chợ lớn khá nổi tiếng của cộng đồng người Việt, đó là khu chợ Đồng Xuân và khu chợ có tên Trung tâm thương mại Thái Bình Dương (ITC). ITC rộng đến 17.000m2 vuông, gồm trên 100 gian hàng tọa lạc ở khu Marzahner.

Hai khu chợ này bày bán hầu như đầy đủ hàng hóa có ở VN, từ sách báo, tạp chí cũ, băng đĩa của VN đến những bó rau muống, ngò gai… Thậm chí trong các quán ăn ở hai khu chợ này còn bán cả lòng heo luộc và thịt chó chấm mắm tôm.

Rau quả VN bày bán ở đây đều do người Việt thuê đất trồng ở Đức vào mùa hè (mùa đông chủ yếu nhập từ Thái Lan sang), còn thịt chó thì được ướp lạnh mang từ VN hoặc nhập từ đường CH Czech (nơi có cộng đồng lớn người Việt sinh sống). Trong khu chợ còn có các cửa tiệm hớt tóc, gội đầu và lấy ráy tai theo kiểu VN.

Chủ của khu chợ ITC là bà Trịnh Thị Mùi, quê gốc Hà Nội. Bà Mùi cho biết bà và các cổ đông của ITC đã hùn tiền mua hẳn khu đất lớn này để quyết tâm xây dựng một khu chợ đặc trưng cho cộng đồng người Việt và cũng để người Đức thấy khả năng kinh doanh của người Việt không hề kém cạnh người Đức.

Bà Mùi hiện được xem là một trong những "đại gia" giàu có và được nhiều người biết đến nhất trong cộng đồng VN đang sinh sống tại Berlin. Bà là dân lao động hợp tác đến Đức vào năm 1987 và khởi nghiệp với hai bàn tay trắng, đã trải qua nhiều nghề trước khi trở thành doanh nhân thành đạt. "Trong những ngày lao động khổ cực, tôi đã phải chắt chiu từng đồng mới có được số vốn kha khá để mở khu chợ ITC được như hôm nay", bà Mùi tâm sự.

Đối thủ cạnh tranh trực tiếp với ITC là khu chợ Đồng Xuân. Đồng Xuân ra đời sớm hơn ITC nên được nhiều người VN biết đến nhiều hơn. Vì thế, để cạnh tranh với Đồng Xuân, bà Mùi đã cho thực hiện nhiều hình thức khuyến mãi lôi kéo các chủ người Việt đến đây thuê kiosque bán hàng, chẳng hạn như bà không lấy tiền hoặc giảm tiền thuê đất trong những tháng đầu tiên kiosque được khai trương.

Phóng to

Bà Trịnh Thị Mùi - doanh nhân thành đạt tại Đức khởi nghiệp từ hai bàn tay trắng - Ảnh: Duy Bình

Sóng ngầm băng đảng

Tại Berlin, tôi có dịp gặp "đại ca" C. từng là thành viên trong một băng đảng người Việt "nổi tiếng" tại Berlin, nay đã rửa tay gác kiếm. C. được đàn em đưa tới Đức thông qua một đường dây đưa người nhập cư bất hợp pháp để trốn lệnh truy nã sau một vụ đâm chém đẫm máu ở Hải Phòng vào đầu thập niên 1990.

Do đã có tên tuổi và "số má" ở VN và mang sẵn dòng "máu lạnh" trong người nên chỉ một thời gian ngắn sau khi đặt chân đến Đức, C. đã trở thành một trong những trụ cột của một hệ thống thế giới ngầm trong cộng đồng người Việt tại CHLB Đức.

Hoạt động chính của băng đảng do C. cầm đầu là buôn bán, trấn lột và bảo kê các đường dây buôn thuốc lá lậu của người Việt tại Berlin. Đây cũng là hoạt động phi pháp lớn nhất của nhiều người Việt tại thủ đô nước Đức. C cho biết do nguồn lợi từ việc buôn thuốc lá lậu quá lớn nên C. và các "đồng nghiệp" đã đổ rất nhiều máu trên các nẻo đường ở Berlin để tranh giành lãnh địa làm ăn.

Theo một phóng sự về thế giới ngầm của một tờ báo Đức, đã có hàng trăm người Việt là nạn nhân sau các cuộc thanh trừng đẫm máu giữa các băng nhóm xã hội đen tại Berlin.

Ở Berlin tồn tại rất nhiều băng đảng chuyên bảo kê cho hoạt động phi pháp siêu lợi nhuận này, nổi cộm nhất hồi đầu là hai băng có tên Quảng Bình và Ngọc Thiện. Băng Quảng Bình gồm chủ yếu các thành viên là người gốc Huế, Quảng Trị, Đồng Hới...

Còn băng Ngọc Thiện gồm chủ yếu là các thành viên người miền Bắc như Hà Nam, Nam Định, Hải Phòng, Nghệ An.... Ngoài ra còn phải kể đến hai băng đảng Công Dung và Nghi Xuân. Mới đây, sau bảy năm truy nã ráo riết, cảnh sát Đức đã bắt được Mạnh Trọng Toàn, biệt danh Ngọc "râu", thành viên đầu sỏ của băng Nghi Xuân.

Ngọc "râu" bị phát lệnh truy nã suốt bảy năm qua vì bắn chết đồng hương VN tên Trần Văn Yên - một thành viên của băng đảng Công Dung tại đường Frankfurter Allee, Đông Berlin năm 1998.

Những hoạt động gây tội ác trong thế giới ngầm của các băng đảng này đã ảnh hưởng không nhỏ đến uy tín chung của cộng đồng người Việt tại Đức. Vì thế, một số người Việt sinh sống ở Đức lâu năm cho tôi biết nhiều cảnh sát Đức có thành kiến với cộng đồng Việt theo kiểu vơ đũa cả nắm, nhất là những người Việt đang sống ở các thành phố thuộc khu vực phía Đông.

Tại một khu chợ VN ở Berlin, tôi hỏi một viên cảnh sát phụ trách an ninh khu vực về mối quan hệ giữa anh với người VN và được anh cho biết: "Tôi biết khá nhiều người Việt và Trung Quốc làm ăn hợp pháp thành công tại Berlin. Nhưng hồ sơ của chúng tôi về các hoạt động phạm pháp của người Việt cũng khá dày, nhiều nhất là bảo kê và buôn thuốc lá lậu hay đưa người trái phép qua biên giới. Vì thế, chúng tôi buộc phải có những biện pháp mạnh tay đối với những băng nhóm để đảm bảo an ninh".

Chuyện đau đầu nhất lúc này với cảnh sát Đức là đối diện với hoạt động làm ăn phi pháp mới của nhiều người trong cộng đồng VN: đưa người nhập cư bất hợp pháp vào Đức. Nhiều người Việt đã chấp nhận bỏ ra cả chục ngàn USD sang Đức lao động bất hợp pháp, hi vọng tìm được sự đổi đời ở chốn mà họ nghĩ là thiên đường.

Nhưng nước Đức có phải là thiên đường hay không? Khá nhiều người Việt sinh sống lâu năm trên đất Đức nói với tôi rằng: thiên đường đâu không thấy, chỉ thấy "cày" ngày "cày" đêm thôi!

Phóng to Khách nước ngoài tại nhà hàng VN cạnh nhà ga Alexander Platz - Ảnh: Duy Bình Số người Việt thành công trên đất Đức không phải hiếm. Thành công nhiều nhất là những người kinh doanh nhà hàng. Tại Berlin có một nhà hàng VN rất nổi tiếng nằm cạnh nhà ga Alexander Platz, từng vinh dự được đón thủ tướng Đức và những nhân vật cao cấp khác của Chính phủ Đức đến ăn. Nhà hàng này có đầy đủ món ăn Việt từ phở, bún đến chả giò, gỏi ngó sen, lẩu... Hay tại Munich, những người Việt sinh sống ở đây đều biết hệ thống nhà hàng nổi tiếng Kam Yi chuyên bán thức ăn VN và Trung Quốc của chị Trần Thị Oanh. Chị Oanh bắt đầu cuộc đời mình trên đất Đức bằng nghề làm thuê, tần tảo làm đủ nghề từ phụ bán hàng, rửa chén trong nhà hàng, may mặc... Sau khi chắt chiu được món tiền kha khá, chị mở một nhà hàng nhỏ tại Munich. Sau đó nhân rộng ra thành hệ thống nhà hàng. Chị Oanh nói rằng dù kinh doanh trên xứ người rất vất vả nhưng lại rất vui, bởi vì chị đã "theo đuổi được mục đích giúp làm rạng rỡ hình ảnh của người Việt trên đất Đức".

oOo

Giấc mơ "thiên đường nước Đức" đã trở thành lực đẩy để nhiều người Việt tìm mọi cách đặt chân đến Đức. Có thiên đường không? Hay đó là hành trình địa ngục, phải dùng đủ "chiêu" để sinh tồn? Đã có rất nhiều người lâm vào cảnh tiền mất tật mang, thậm chí đã bỏ mạng trên con đường đi tìm thiên đường.

Kỳ tới: Vỡ mộng thiên đường