Phóng to

Mua điện của Dầu khí, lỗ 2.100 tỉ đồng

Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Phạm Lê Thanh (ảnh) - tổng giám đốc EVN - cho biết:

- Do nguồn điện của VN chưa có công suất dự phòng nên chúng tôi phải cân đối khó khăn. Chúng tôi đã làm tất cả những gì có thể. Cắt điện là ngoài mong muốn.

* Có lý do tế nhị nào không được nói ra chăng bởi Tập đoàn Dầu khí khẳng định EVN đã không mua hết công suất điện của họ?

- Tập đoàn Dầu khí nói vậy nhưng trong cuối tháng sáu, đầu tháng bảy vừa rồi không có dự án nào của họ vận hành. Ngày 30-6 mới đưa vào vận hành được 150/1.800MW. Đến ngày 4-7 đưa vào một nửa Nhà máy điện Cà Mau 1. Tôi đã có văn bản chính thức gửi Tập đoàn Dầu khí khẳng định tháng tư họ có đăng ký sản lượng, EVN đã huy động trên cả con số đó. Tuy nhiên, đầu tháng năm do nước về các đập thủy điện tốt, chúng tôi đang bị lỗ nên nguyên tắc phải huy động nguồn điện giá rẻ trước. Nhiều đêm, nước về nhiều nên có thể chúng tôi không sử dụng công suất của Cà Mau 1 (giá lên đến 8 cent/kWh). Tuy vậy, vào thời điểm hiện nay, họ có bao nhiêu chúng tôi đang mua hết. Thực chất là họ không có.

* Dư luận đã kêu nhiều về điện nhưng EVN vẫn khó đáp ứng nhu cầu trong thời gian trước mắt. Vậy ông nghĩ gì về xã hội hóa đầu tư nhà máy điện? Cần làm gì để các nhà đầu tư dễ dàng hơn trong việc tiếp cận, bán điện phục vụ người dân?

- Việc mọi người kêu ngành điện là đúng bởi chúng tôi được giao trách nhiệm cung ứng điện cho nền kinh tế. Chúng tôi đang phải chịu lỗ rất lớn. Điện mua của Dầu khí với giá 8 cent/kWh nhưng bán lại cho nền kinh tế chỉ 5 cent, đã lỗ 2.100 tỉ đồng. Suy nghĩ lâu dài, xã hội hóa đầu tư là đúng. Một mình EVN đầu tư không nổi. Nhưng sâu xa vẫn là giá điện. Các nhà đầu tư phải thấy được lợi nhuận thì họ mới đầu tư. Có thế chúng ta mới thoát khỏi cảnh ăn đong này. Có chính sách giá điện đúng, EVN mới cân đối được tài chính. Hiện tại gọi là doanh nghiệp nhưng chúng tôi cứ đi mua cao bán thấp. Nên EVN phải đưa ra tới chín biện pháp trước tình hình lạm phát.

* Nhiều doanh nghiệp, lớn hơn là tập đoàn, cũng kêu khá nhiều về tổn thất do cúp điện. Nhiều doanh nghiệp còn kêu sẽ kiện đòi bồi thường. Ông nghĩ việc này thế nào, sắp tới tình hình có được cải thiện?

- Chỉ đạo của EVN hiện nay là cung ứng tối đa điện cho sản xuất. Điện cho sản xuất chỉ chiếm 50% sản lượng trên hệ thống nên chúng tôi hoàn toàn có thể bảo đảm. Nhưng thời điểm khốc liệt như hiện nay, một lúc mất 2.000MW thì EVN buộc phải sa thải một số đường dây để đảm bảo hệ thống. Nó chỉ là cục bộ, cái này Luật điện lực đã qui định rồi. Trong trường hợp bất khả kháng, hệ thống không có thì chúng ta phải cùng nhau vượt qua. Chứ chỉ đạo của EVN, chúng tôi không bao giờ cho phép đụng đến điện sản xuất, các nhu cầu thiết yếu của người dân như điện ở bệnh viện, trường học, nước sạch, tín hiệu giao thông, kể cả nhà tù. Còn cái điện giá 14 cent/kWh chúng ta đốt chỉ để sáng cho người ta đi chơi, theo tôi phải xem xét lại.

Theo Bộ Công thương, trong sáu tháng đầu năm 2008 VN đã xuất khẩu được gần 30 tỉ USD, tăng gần 32%. Tuy vậy, Bộ Công thương cũng chỉ ra mức tăng nhập khẩu đã gần gấp đôi mức tăng xuất khẩu. Trong đó, các mặt hàng có kim ngạch tăng trên 200% so với cùng kỳ năm ngoái là ôtô nguyên chiếc, thép thành phẩm, phôi thép, phân bón… Nhìn nhận nguyên nhân khiến nhập siêu cao, Bộ Công thương cho rằng do số lượng hàng nguyên vật liệu, máy móc phục vụ sản xuất phải chịu mặt bằng giá cao hơn. Bên cạnh đó, "nguyên nhân sâu xa là cơ cấu kinh tế chuyển dịch còn nhiều yếu kém, hiệu quả đầu tư thấp, còn nhiều lãng phí trong sản xuất và tiêu dùng".

Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải cho rằng qua sáu tháng, với những giải pháp Chính phủ đưa ra, tình hình kinh tế vĩ mô bước đầu đã ổn định hơn. Nhập siêu từ trên 3 tỉ USD/tháng đã được kiểm soát còn 1,3 tỉ USD/tháng, thị trường tiền tệ cũng ổn định hơn đầu năm. Dù nhập siêu giảm nhưng giá trị vẫn rất lớn, buộc các cấp ngành từ nay đến hết năm phải chỉ đạo giữ nhập siêu mỗi tháng không quá 700 triệu USD, cả năm phải dưới 20 tỉ USD! Tuy vậy, Phó thủ tướng khẳng định hiện tại vẫn chưa qua thời gian khó khăn nhất của nền kinh tế VN. Ông kêu gọi tất cả tập đoàn, doanh nghiệp, các cơ quan quản lý đều phải cố gắng: "Năm 2008 phải bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, cán cân thương mại không thâm hụt. Nếu thất bại trong ổn định kinh tế vĩ mô năm nay, hậu quả trong các năm sau sẽ lớn hơn rất nhiều".

Phó thủ tướng chỉ đạo phương châm điều hành ngành công thương thời gian tới là tập trung tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, đảm bảo cung cầu các mặt hàng thiết yếu, giữ ổn định mặt bằng giá và tăng cường xuất khẩu.

Phó thủ tướng cũng nhấn mạnh Nhà máy lọc dầu Dung Quất phải đảm bảo cung cấp 30% nhu cầu xăng dầu cho đất nước trong năm 2009. Nhiều dự án có thể trượt 1-2 năm nhưng Dung Quất không được trượt.