Phóng to

Marie Darbousset (bìa phải) cùng bạn bè -Ảnh do tác giả cung cấp

Tôi không bao giờ cảm thấy cô đơn khi ở giữa những người này. Tiếng mọi người nói cười, trò chuyện ồn ã khiến tôi cảm thấy vui. Bây giờ tôi vẫn đi xuống đường để mua xôi ăn. Bà bán xôi luôn vui vẻ khi có một khách hàng người nước ngoài như tôi và hay cười với tôi, thậm chí đập vào lưng tôi. Nhiều lúc bà đập mạnh đến mức tôi suýt phun cả xôi ra. Chắc bà ấy nghĩ càng đập lưng tôi mạnh thì càng cho tôi biết rõ bà ấy có thiện cảm với tôi vì bà không thể nói thành lời với tôi được, tôi không rành tiếng Việt. Với vốn tiếng Việt bập bõm, nhìn điệu bộ và nghe bà bán xôi nói, tôi đoán bà hỏi tôi quê ở đâu, bao nhiêu tuổi...

Tôi nghĩ sự thân thiện của Hà Nội sẽ không thể có được nếu không có những người phụ nữ như bà bán xôi nói trên. Ở Pháp, nơi tôi sinh ra và sống trước khi đến Canada, văn hóa này vẫn được duy trì ở những khu chợ họp vào buổi sáng. Mọi người có chút hứng khởi của một ngày mới khi đến chợ, mua sắm và chuyện trò. Đấy là phần văn hóa quan trọng của người Pháp và người ta vẫn đấu tranh chống lại những siêu thị to lớn và hiện đại, vốn đối xử với mọi người như khách hàng chứ không phải người hàng xóm thân thiện.

Tôi có nghe Hà Nội cấm bán hàng rong và không hiểu vì sao lại cấm nếu những gánh hàng này thêm hương vị vào nét đẹp của đường phố? Theo tôi, nếu không có cảm giác cộng đồng gần gũi, ấm áp mà những người phụ nữ bán hàng rong tạo ra, Hà Nội hay TP.HCM sẽ chỉ là những thành phố bình thường, thậm chí là buồn tẻ.

Tôi trân trọng những người phụ nữ dậy sớm, tần tảo đi bộ suốt ngày để kiếm được chút tiền nuôi cả bầy con nhỏ, cả gia đình. Họ không chỉ bán hàng, họ còn mang theo mình phẩm giá và sự tận tụy. Nếu không làm những việc này, họ sẽ làm gì? Cấm họ làm việc sẽ giống như lấy đi một phần tinh thần của Hà Nội. Nhiều người cho rằng hàng rong khiến giao thông tắc nghẽn, lộn xộn, nhưng tôi nghĩ phải có những giải pháp để những người bán hàng rong vẫn được bán hàng mà không gây ra những phiền toái, thay vì cấm tiệt như hiện nay.

Tôi ước những giải pháp đưa ra sẽ có ích cho tất cả mọi người, kể cả những người bán hàng rong vốn rất cần những khoản thu nhập để nuôi sống gia đình. Ở VN, mọi người thường nói đến sức mạnh của tình đoàn kết và bình đẳng. Tôi hi vọng những giá trị này sẽ không bị chối bỏ vì sự hiện đại. Tôi vẫn không hiểu tại sao trên thế giới này có xu hướng khiến mọi người đều muốn người khác giống mình hay mình giống người khác. Sự đa dạng có những nét đẹp riêng và những người bán hàng rong đã mang theo họ nét đẹp và truyền thống riêng này.