Phóng to

Chủ tịch UBND TP.HCM Lê Thanh Hải (bìa phải) cùng các đại biểu xem mô hình khu trung tâm đô thị mới Thủ Thiêm, quận 2, TP.HCM (ảnh chụp chiều 2-11-2004)

Trong tương lai Thủ Thiêm (TP.HCM) sẽ là đô thị mang tính giao tiếp với số dân định cư dự kiến khoảng 200.000 người và 1 triệu lượt người đến sinh hoạt, du lịch tại đây/ngày đêm. Đây cũng là một đô thị được nhà tư vấn thiết kế với ý tưởng “dấu ấn của thế kỷ”.

Tạo nên đô thị “châu thổ”

Sáng 1-11-2004 tại buổi làm việc với UBND TP.HCM và Bộ Xây dựng, Ban quản lý khu đô thị mới Thủ Thiêm đã trình bày toàn bộ nội dung cuối cùng về thiết kế qui hoạch chi tiết khu trung tâm đô thị mới Thủ Thiêm.

Tại buổi làm việc này, nhà tư vấn Sasaki Associates (Hoa Kỳ) cho biết có năm ý tưởng chủ đạo quan trọng thiết kế nghiên cứu, phát triển và hoàn thiện khu đô thị Thủ Thiêm. Đó là liên kết khu vực với dòng sông; kết nối khu vực với khu trung tâm hiện hữu mang tính lịch sử; cân bằng sự phát triển với khu vực công cộng và không gian chung; đề xuất về mật độ và một mô hình đô thị bền vững; đảm bảo tính linh hoạt, khả thi để thích ứng với sự phát triển và thay đổi.

Theo Ban quản lý khu đô thị mới Thủ Thiêm, phương án ý tưởng của nhà tư vấn là sự kết nối “hai trong một”. Khu đô thị sẽ kết nối với trung tâm hiện hữu và kết nối với sông Sài Gòn bằng một cây cầu dành cho khách bộ hành và những trạm taxi thủy được bố trí tiện nghi. Lúc này sông Sài Gòn sẽ trở thành vị trí “trái tim” của trung tâm TP.HCM.

Nhà tư vấn tổ chức cảnh quan theo cách cân bằng không gian mở và không gian phát triển, tạo nên “đô thị châu thổ” kết hợp chặt chẽ với cảnh quan sông nước hiện hữu, không xóa các điều kiện tự nhiên vốn có của vùng đất này. Nhà tư vấn đã thiết kế qui hoạch trên cơ sở tránh việc san nền quá mức; xác định khu vực xây dựng chọn lọc; đặc biệt vẫn duy trì các vùng đất trũng, đất thấp dưới mực nước lũ như một giải pháp chống ngập lụt. Cải tạo hình dáng một số kênh rạch, tạo thêm hồ nước và nối dài hệ thống giao thông thủy. Cung cấp một dải những không gian mở tạo nên những khoảng xanh thư giãn và những công viên.

Đô thị của những điểm nhấn

Nhà tư vấn đã xác định ba hành lang phát triển là hành lang khu dân cư về phía bắc dọc theo bờ sông, được bổ sung các chức năng buôn bán lẻ, thương mại và tiện ích công cộng; hành lang khu vực hành chính công dọc theo dự án xa lộ đông - tây, hành lang khu du lịch và giải trí trải dài về phía nam của bán đảo Thủ Thiêm.

Nhà trong khu đô thị mới Thủ Thiêm gồm nhà cao tầng, nhà có tầng cao trung bình, biệt thự đơn lập. Về phân khu chức năng và cơ cấu sử dụng đất thì tư vấn lấy bố cục chung là trục đông - tây và sông Sài Gòn làm cơ sở chính để phát triển và giới hạn phát triển. Trong đó khu vực đối diện trung tâm hiện hữu qua sông Sài Gòn được tổ chức thành các trung tâm chức năng về tài chính, thương mại, triển lãm quốc tế.

Nhà tư vấn còn thiết kế khu vực quảng trường nằm giữa trung tâm là không gian có thể tập trung khoảng 620.000 - 2 triệu người vào các ngày lễ hội. Vị trí quảng trường được thiết kế liên thông với các không gian mở khác (đại lộ Trăng Lưỡi Liềm, hồ trung tâm, công viên ven sông Sài Gòn, bến Bạch Đằng).

Sẽ có sáu công trình là điểm nhấn toàn khu đô thị mới Thủ Thiêm, gồm trung tâm hội nghị triển lãm, khu thể thao giải trí, tháp quan sát, bảo tàng, cầu đi bộ và trung tâm thông tin, khu khách sạn nghỉ dưỡng trên đảo. Các công trình này có sự đa dạng về kiến trúc, tầng cao, hình dáng, qui mô, vị trí.

Không gian mở của một đô thị hiện đại

Có đến 45% diện tích đất là không gian mở (cây xanh và mặt nước), chưa kể bờ sông Sài Gòn. Đây là điểm nhấn mới và quan trọng trong quá trình hình thành và phát triển Thủ Thiêm. Có chín hình thái không gian mở: khu ở ven sông, khu công viên bờ sông, quảng trường trung tâm, phong cảnh châu thổ, khu hồ trung tâm, bến tàu, kênh rạch tự nhiên, kênh rạch đô thị, công viên tiểu khu vực. Qui hoạch cây xanh qua bốn hình thái: rừng trong đô thị, cây xanh tự nhiên, khu đầm lầy bảo tồn, cây xanh cảnh quan đường phố.

Đặc biệt, các cầu qua Thủ Thiêm được nhà tư vấn thiết kế có năm cầu và một hầm, trong đó có một cầu dành cho đi bộ. Hình thức kiến trúc các cầu được đề nghị dạng cầu thấp, có dây văng. Vị trí vượt sông như sau: cầu từ đường Ngô Tất Tố (Bình Thạnh), cầu từ đường Tôn Đức Thắng, cầu đi bộ từ quảng trường Mê Linh, hầm Thủ Thiêm, cầu từ Q.4, cầu từ Q.7.

Về mạng lưới giao thông khu vực thì TP chuẩn bị đầu tư cầu Phú Mỹ (nối Q.7, Q.2), đại lộ đông - tây đoạn đi qua khu Thủ Thiêm, cầu Sài Gòn thứ hai bên cạnh cầu Sài Gòn cũ. Nhà tư vấn đã thiết kế thành hai cụm khu vực giao thông đối ngoại và giao thông đối nội.

Giao thông đối ngoại kết nối cấp 1 về hướng tây (khu đô thị hiện hữu qua cầu và hầm); kết nối cấp 1 về hướng đông qua đường bộ; ngoài ra, nhà tư vấn còn đề xuất mạng lưới giao thông vành đai khu trung tâm nhằm hạn chế các giao thông quá cảnh. Giao thông đối nội gồm mạng giao thông đa phương tiện (đường bộ, đường sắt, đường thủy); mạng giao thông gồm bốn cấp đường kết nối đồng đều và sử dụng giao thông công cộng kết hợp nhuần nhuyễn với đi bộ.

Phóng to * Thưa ông, TP dự kiến bao giờ đầu tư xây dựng khu đô thị mới Thủ Thiêm? - Về thời điểm đầu tư xây dựng khu đô thị mới Thủ Thiêm, qua sang năm (tức 2005) chúng tôi sẽ làm. Tuy nhiên, nói như vậy không có nghĩa là bây giờ chưa thực hiện. Ngay tuần sau TP sẽ trình bày với Bộ Xây dựng dự án khu đô thị mới Thủ Thiêm và chờ Bộ Xây dựng phê duyệt. * Cụ thể năm 2005 sẽ làm gì, thưa ông? - Sang năm chúng tôi sẽ phê duyệt và khởi công một số hạng mục. Ví dụ như sẽ làm trung tâm thương mại quốc tế, tháp quan sát... * Thời gian để hình thành khu đô thị mới theo dự kiến là 20 năm, liệu có quá chậm, thưa ông? - 20 năm là thời gian khu đô thị mới định hình, khoảng thời gian này không lâu, chúng ta có thể thấy khu nam Sài Gòn đã trải qua 11 năm mà nay vẫn đang hoàn chỉnh. * Xin cảm ơn ông.