Phóng to

TTO - Tôi năm nay 29 tuổi, rất ít uống rượu, bia, không hút thuốc lá. Mấy ngày trước thấy khó tiêu, hay bị sốt về chiều. Đi khám sức khỏe tổng quát ở Trung tâm Y khoa MEDIC có các kết quả và chẩn đoán như sau:

1. KQ xét nghiệm: HbsAG: NEG S/CO=0.698, Anti HCV: NEG S/CO = 0.038, AFP: 1.38.

2. KQ siêu âm: Gan: không to, bờ đều, cấu trúc đồng dạng, HPT có sang thương D = 17x14mm, không dấu DOPPLER, các bộ phận khác bình thường, không hạch, không dịch báng, không tràn dịch màng phổi. Kết luận: u gan.

3. KQ CT bụng: Gan phải, phân thùy VII có thương tổn kích thước 14mm.

Các BS chuyên khoa gan hẹn tháng sau tái khám, không cho toa thuốc.

Vậy có kết luận là tôi bị bệnh ung thư gan hay không, vì tôi nghe nói bệnh sán lá gan lớn cũng có những triệu chứng giống như ung thư gan.

N.V.Hiếu

- Trả lời của Phòng mạch online:

Gan là một tạng lớn nhất cơ thể, là cơ quan đa chức năng, tính kỹ nó có tới 500 nhiệm vụ, giúp cơ thể sinh tồn và khỏe mạnh. Ở ta nhiều người ỷ lại theo kiểu “sống chết có số”, rượu, bia, thuốc lá, quan hệ tình dục bừa bãi khiến gan bị nhiễm độc hoặc nhiễm siêu vi. Khi bệnh lý về gan xuất hiện với các triệu chứng rõ ràng thì thường là giai đoạn muộn.

Bạn 29 tuổi, rất ít uống rượu bia và không hút thuốc lá, tuy nhiên nếu trong gia đình có người đã bị ung thư thì bạn nằm trong nhóm có nguy cơ cao. Kết quả xét nghiệm cho thấy bạn không bị nhiễm siêu vi B, C nhưng AFP=1.38, siêu âm cho kết quả gan phải có khối u 17×14mm. Bạn đang lo lắng xem mình bị khối u loại gì, có phải là ung thư không.

Hầu hết ung thư gan ở những nước đang phát triển như nước ta đều do hai nguyên nhân: rượu bia, thuốc lá hoặc nhiễm siêu vi B, C. Ung thư gan có thể là kết quả của việc sử dụng những thực phẩm đã bị nấm mốc như aflatoxin trong hạt đậu phộng cũ. Gần đây các nhà khoa học còn phát hiện các hợp chất gây ung thư như acrylamides và heterocyclic amines có trong thịt nướng gây ung thư tụy và gan. Vì thế thỉnh thoảng cũng phát hiện u gan ở những người trẻ tuổi, không nhiễm siêu vi B, C.

Ung thư gan có nguồn thứ hai là do di căn từ nơi khác đến.

Các khối u lành tính ở gan thường là: u mạch máu, u tuyến lá gan, u nang nước trong gan. Ở ta có khi là sán lá gan đến cư ngụ, mỡ bọc một đám lại cũng hình thành một khối gọi là u. Trường hợp này siêu âm sẽ thấy hình ảnh “những chiếc lá trong gan” cựa quậy.

Khi bạn thấy ăn khó tiêu thường đó là triệu chứng của bộ tiêu hóa và gan mật. Thường sốt về chiều và ăn kém, sụt cân lại là triệu chứng của lao phổi. Tuy nhiên nếu gan có vấn đề thì cảm giác mệt mỏi, hơi nóng sau những giờ làm việc vẫn có thể xảy ra.

Một vấn đề nữa mà bạn quan tâm là AFP =1.38. AFP (Alpha Feto Protein) là một protein bình thường được tiết ra từ tế bào gan của thai nhi. Do đó AFP sẽ cao trong máu của trẻ sơ sinh hoặc phụ nữ có thai. Còn ở người trưởng thành AFP được tiết ra từ tế bào ung thư gan, ung thư tinh hoàn hoặc ung thư buồng trứng.

Nồng độ bình thường của AFP là < 10ng/ml (nanogram/mililit)

<200ng/ml là có nguy cơ ung thư tế bào gan.

<500ng/ml: xuất hiện ở người ung thư hay viêm gan mãn tính.

500ng/ml: 99% là ung thư tế bào gan hoặc ung thư buồng trứng, tinh hoàn.

AFP có giá trị tầm soát ung thư khá cao, nhưng với bạn thì nó đang nằm trong giới hạn <10ng/ml vì thế siêu âm sẽ có giá trị làm rõ hơn. Kết quả siêu âm thấy ở phân thùy VII gan phải có khối u đường kính 14mm, bấy nhiêu chưa đủ dữ liệu để kết luận nên các bác sĩ hẹn bạn tái khám sau 1 tháng. Nếu AFP tăng lên, siêu âm thấy khối u to hơn có thể còn phải soi ổ bụng, lấy một mảnh làm sinh thiết mới kết luận chắc chắn được. Soi ổ bụng sẽ giải tỏa cho bạn thắc mắc: có phải sán lá gan không.

Theo tôi, thái độ của bạn là bình tĩnh, đừng suy nghĩ ảnh hưởng đến giấc ngủ bởi AFP có thể dương tính giả (chiếm 10%). Còn độ nhạy của siêu âm cũng chỉ tin cậy cỡ 70% mà thôi. Tại sao vậy? Bởi tế bào gan là loại tế bào có khả năng tái tạo. Nếu bạn đã từng uống rượu bia, một số tế bào gan bị xơ hóa, số khác mới “ra lò” sẽ tạo ra một vùng “cư dân” mới, đánh lừa sóng siêu âm. Vì thế bạn nên chờ đợi và tuân thủ lời khuyên của bác sĩ, hãy sống vui vẻ như chưa có chuyện gì xảy ra sẽ có lợi cho gan của bạn.

Bạn có những thắc mắc về sức khỏe mình mà không biết hỏi ai. Bạn cần được tư vấn những thắc mắc về sức khỏe của mình, của người thân... Phòng mạch online của Tuổi Trẻ Online sẽ giúp bạn giải đáp 1.001 thắc mắc về sức khỏe. Mọi thắc mắc về sức khỏe gửi đến địa chỉ email: tto@tuoitre.com.vn. Để chính xác về nội dung, vấn đề cần hỏi, bạn đọc vui lòng gõ có dấu (font chữ Unicode). Chân thành cảm ơn. B.CHÂU thực hiện