Phóng to

Hạn hán - hệ quả của El-Nino - Ảnh: Đặng Văn Trân

TT - Thạc sĩ Lê Thị Xuân Lan - phó trưởng phòng dự báo Đài Khí tượng thủy văn khu vực Nam bộ - nói rằng liên tục từ tháng năm đến tháng 8-2006, chỉ số SOI (chỉ số dao động phương Nam) tương ứng với từng tháng luôn ở trạng thái âm, cụ thể: -9,8, -5,5, -8,9 và -15,9. Theo bà Lan, những số liệu này đã minh chứng một điều rất rõ ràng: hiện tượng El-Nino đã bắt đầu...

Tuy nhiên, khi đề cập đến diễn biến của El-Nino thời kỳ 2006 - 2007, bà Lan cho biết qua nghiên cứu và các số liệu quan trắc đã công bố trên các mạng chuyên môn cho thấy El-Nino này phát triển chậm nhưng vẫn tiếp tục phát triển và theo dự báo, hiện tượng này sẽ còn kéo dài đến mùa hè năm 2007. Trong khi đó, những ghi nhận ban đầu cho thấy nhiệt độ bề mặt vùng xích đạo Thái Bình Dương đang ấm lên.

El-Nino là hiện tượng nhiệt độ nước biển ấm lên bất thường ở ngoài khơi bờ biển Nam Mỹ (Peru và Ecuador), phía Thái Bình Dương, thường kéo theo mưa lớn ở vùng bờ biển Peru và Chile. El-Nino thường xảy ra 3 - 5 năm/lần. Khi có El-Nino, những phần Thái Bình Dương ấm gây ra sự thay đổi thời tiết khắp nơi trên thế giới. Hiệu ứng của chúng gây ra sự thay đổi về nhiệt độ và gây mưa đến tận Hoa Kỳ và Úc. Song hiệu ứng của chúng đối với mỗi vùng mỗi khác. (Theo mạng của Trung tâm Khí tượng thủy văn quốc gia)

Nhiều tài liệu còn lưu lại cho thấy El-Nino gần đây nhất xảy ra vào thời kỳ 1997 - 1998. El-Nino này được ghi nhận “có cường độ rất mạnh”. Chính nó gây nên những biến động thời tiết trên toàn cầu. Còn vào thời kỳ này, VN cũng gánh chịu một thời kỳ hạn hán xảy ra trên cả nước, được giới chuyên môn mô tả là “rất nghiêm trọng”.

Liệu năm nay hiện tượng đáng lo ngại này có cường độ như thời 1997-1998? Bà Lan cho biết theo những số liệu ghi nhận được cho đến nay thì có thể nói rằng El-Nino xảy ra năm nay chưa thấy có dấu hiệu là một El-Nino mạnh và chưa thể so với hiện tượng này xảy ra hồi 1997 - 1998. Nhưng những tháng gần đây đã có những tác động của El-Nino, làm thời tiết có những biến đổi khá rõ.

Theo bà Lan, những ghi nhận gần đây nhất cho thấy trong tháng 10-2006 ở các tỉnh Nam bộ đã có một đợt giảm mưa trên diện rộng, kéo dài 5-7 ngày, trong khi đó hoạt động của không khí lạnh lại sớm, cụ thể là đợt không khí lạnh đầu tiên xuất hiện ngày 5-9-2006 có kèm theo front lạnh lan tỏa tới tận đèo Hải Vân. “Cá nhân tôi cho rằng đây là biểu hiện khá bất thường vì thông thường trong tháng chín ít có front lạnh hoạt động như vậy” - bà Lan nhận định.

* El-Nino xuất hiện, mưa và nhiệt độ năm nay sẽ ra sao, thưa bà?

- Thạc sĩ LÊ THỊ XUÂN LAN: Hiện nay đang vào thời kỳ gần cuối mùa mưa bão của năm nay. Tôi cho rằng có khả năng sau khi hết ảnh hưởng của cơn bão có tên quốc tế là Cimaron, hiện đang hoạt động, thì mùa mưa ở Nam bộ sẽ lùi dần.

Tuy nhiên, trong các tháng đầu mùa khô 2006 - 2007 vẫn còn một số ngày có mưa, nhưng mưa sẽ không nhiều như mùa khô năm 2005 - 2006. Tôi có thể tiên đoán mùa khô năm 2006 - 2007 tới đây có khả năng sẽ xảy ra khô hạn khá gay gắt, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp, nhất là đối với những khu vực sản xuất dựa vào mưa. Và xin lưu ý ngay sau tết âm lịch hằng năm tình hình khô hạn và xâm nhập mặn ở các vùng hạ lưu các sông sẽ bắt đầu, nhưng cao điểm của nắng nóng, hạn hán và xâm nhập mặn có khả năng xảy ra từ nửa cuối tháng ba đến tháng 5-2007.

* Nhưng El-Nino sẽ làm mùa đông năm nay ấm áp hơn?

- Thông thường, tháng mười hai và tháng một năm sau là thời kỳ lạnh nhất trong năm đối với nước ta. Mùa đông năm nay nhìn chung có nhiệt độ xấp xỉ hoặc lớn hơn trung bình nhiều năm. Tuy nhiên, từ tháng 12-2006 đến tháng 2-2007 sẽ là thời kỳ có không khí lạnh tràn về mạnh, gây rét đậm ở miền Bắc, trong khi trời miền Nam chỉ ở mức se se lạnh. Theo nhận định của tôi, nhiệt độ thấp nhất sẽ không như mùa đông năm 1999 (tại TP.HCM khoảng 15^OC)...