Phóng to

Tác phẩm "Chỗ dựa"của nhà điêu khắcNguyễn Hải Nguyễn

Chưa ra khỏi những tác phẩm salon

Hiếm hoi không chỉ ở việc mua bán trên thị trường, ngay cả những cuộc trưng bày, triển lãm các tác phẩm điêu khắc ở VN cũng còn quá thưa thớt. Những cuộc lớn chỉ có thể điểm tên với “triển lãm 10 năm điêu khắc VN" hay triển lãm điêu khắc định kỳ 5 năm. Tuy nhiên, ngay tại những triển lãm này, vẫn còn thiếu những tác phẩm điêu khắc đỉnh cao.

Nhà nghiên cứu Phạm Quốc Trung cho rằng: "Sự ngự trị không hề khiêm tốn của những tác phẩm điêu khắc tượng salon, thiếu vắng những tác phẩm điêu khắc ngoài trời thực sự khiến cho công chúng chưa thể cảm nhận được một điện mạo hoàn chỉnh của điêu khắc VN. Ngay cả trong các tác phẩm salon, nghệ thuật đôi khi chỉ được thể hiện như những sự chắp ghép vụng về giữa các môtíp, hay thiên về mô tả quá nhiều...".

Họa sĩ Trần Khánh Chương (Tổng Thư ký Hội Mỹ thuật VN) cũng cho rằng: “thị trường điêu khắc ở VN hiện còn tồn tại nhiều vấn đề lớn như sự phân biệt khá khó khăn giữa tượng ngoài trời và tượng salon trong nhà, chủ đề các tác phẩm còn lặp lại và bế tắc...".

Một phần vì những đặc thù của nghề điêu khắc rất tốn kém vì công sức, tiền của nên nhu cầu và khả năng sáng tạo của nhiều nghệ sĩ đường như cũng bị hạn chế khó phát triển. Ngoại trừ những tác phẩm được "đặt hàng", phần lớn do các tác giả tự đầu tư cả về kinh phí lẫn ý tưởng. Mặt khác, "đầu ra" cho tác phẩm lại rất mong manh, nên hiếm có những công trình điêu khắc nào được đầu tư thực sự...".

Khâu tiếp cận thị trường vẫn bị bỏ ngỏ?

Mặc dù chỉ có 180 hội viên, một con số khiêm tốn trong tổng số 1500 hội viên Hội Mỹ thuật, nhưng những năm gần đây, tác phẩm điêu khắc vẫn chiếm một số lượng khá lớn, hàng trăm tác phẩm. Nhưng vì sao loại hình nghệ thuật này vẫn chưa có thị trường?

Ông Vi Kiến Thành (Phó Vụ trưởng Vụ Mỹ thuật và Nhiếp ảnh, Bộ VH-TT) cho biết: "Hầu như sau mỗi cuộc thi và triển lãm, các tác phẩm điêu khắc bán được chỉ là do các đơn vị mua "ủng hộ". Còn để thuyết phục người mua là công chúng thì điêu khắc VN vẫn chưa làm được".

Như trong cuộc “Triển lãm 10 năm điêu khắc VN” vừa qua, Bộ VH-TT và Bảo tàng Mỹ thuật VN đã mua một số tác phẩm được giải cao. Còn phần lớn được các tác giả mang về làm kỷ niệm (!).

Làm thế nào để đưa các tác phẩm vào đời sống là băn khoăn của không ít người trong và ngoài giới. Bài toán tìm đầu ra luôn luôn hóc búa đối với các nhà tổ chức, quản lý và người trong cuộc. Ngay bản thân những người trong cuộc cũng chưa chú trọng nhiều đến khâu tiếp cận thị trường. Ít có gallery nào được lập nên để "chào hàng" các tác phẩm điêu khắc. Người mua vì thế cũng chưa có thói quen mua tác phẩm điêu khắc để trang trí trong nhà hay nơi công cộng.