Chuyện đời tự kể

11 tháng tuổi, căn bệnh sài (chàm) quái ác ngự trị trên đầu mãi đến năm tôi 12 tuổi. Ba mẹ tằn tiện tích góp để cất căn nhà mới đành gác lại dự định, đem tôi đi chạy chữa tứ phương nhưng tiền mất tật mang. Không cam chịu số phận của con, mẹ vẫn ngày ngày lên núi hái lá lấu theo đơn thuốc của thầy lang trong làng. Trên cái đầu sài của tôi không có lấy một cọng tóc, mà chỉ là một tấm khăn trắng to cồng kềnh cùng 1kg nếp thuốc. Đi học, đi ngủ tôi cũng phải mang nó, nó trở thành vật bất ly thân với tôi suốt quãng đời tuổi thơ.

Ba buồn rầu, tiền gia đình tích cóp khánh kiệt vì đứa con mắc bệnh. Ba lấy rượu để trút bỏ nỗi buồn. Ba say, ba tàn nhẫn với mọi người. Ba đánh mẹ khi có cớ, ba chửi mẹ khi đã có chén rượu vào. Là tộc trưởng nên ba phải chịu bao lời dị nghị từ dòng họ. Ba bỏ đi Nam biền biệt không một tin tức gì về cho mẹ con tôi. Đôi gánh cuộc đời mẹ nhọc nhằn gấp bội phần. Mẹ phải mưu sinh bằng nghề cào đá núi, đôi tay chai sần, đôi chân nham nhở những vết thương bị nhiễm trùng.

Những thau nước gội đầu cho con chỉ rặt một màu máu đỏ. Đôi tay mẹ 12 năm gội đầu cho tôi vì thế cũng bị sài. Nhưng điều làm mẹ khóc nhiều là vì con bị người xung quanh xa lánh, hắt hủi. Tuổi thơ con chỉ chơi với cỏ cây, côn trùng, củ khoai, củ sắn... và thiếu sự dạy bảo của ba.

Đi học, tôi không có bạn bè vì ai cũng sợ bị lây sài. Tôi không được gọi tên như ba mẹ đặt (tên gọi ở nhà của tôi là Lê Phi Lốp), mà bị trêu chọc: "Tên mày là Lốp Sài, Lốp bốp cứt trâu". Tôi tủi thân ngồi một mình co ro ở góc phòng, cô giáo cũng chỉ đứng từ rất xa để giảng bài và trò chuyện. Nhiều lần tôi xin mẹ cho nghỉ học để thôi bị chọc ghẹo. Nhưng mẹ lại đưa tôi đi học và ngồi chơi để tôi có bạn cho tới khi tôi vào lớp, cuối giờ mẹ lại đến ngồi ngoài cổng trường chờ con tan trường với chiếc nón rách tả tơi.

Đến năm 13 tuổi, tôi mới biết trên đầu mình còn có tóc, đó là những ngọn tóc đầu tiên mà từ khi mới sinh đến giờ tôi mới nhìn thấy trên đầu mình. Mẹ sung sướng biết bao khi tôi hết bệnh. Cũng vì bị bạn bè xa lánh mà tôi có thời gian học nhiều hơn và cũng vì gia đình nghèo chạy cơm từng bữa do một tay mẹ gánh vác nên tôi quyết tâm học thay luôn cả phần của mẹ. Tôi luôn là đứa dẫn đầu trong các kỳ thi.

Một sáng mùa đông lớp 9, trong cơn gió heo may buốt giá, bạn bè quần áo chỉn chu, còn tôi đến trường với chiếc quần thủng hai lỗ sau mông. Tiếng khẩu lệnh của thầy tổng phụ trách vang lên: "Chào cờ, chào!", thế nhưng hai tay tôi vẫn không thể thoát ra được hai lỗ thủng trên quần để giơ lên đầu làm lễ. Thầy Hùng, chủ nhiệm lớp, thấy đôi tay tôi cứ ôm khư khư lấy cái mông trong khi mọi người đang chào cờ nghiêm chỉnh. Thầy giật đôi tay tôi ra đưa lên đầu làm lễ, để lại hai lỗ thủng sau mông huếch hoác. Đám bạn phía sau, rồi mọi con mắt ở sân trường đổ dồn về phía tôi, mọi người chỉ tay cười rộ trong giờ chào cờ. Tôi ôm mặt nức nở khóc, chạy thật mau về nhà. Hôm ấy tôi khóc thật nhiều với mẹ, mẹ ôm tôi vào lòng và hai mẹ con cùng khóc.

Một tuần sau sân trường, lớp học thiếu bóng dáng tôi. Tôi không còn mặt mũi nào để đến trường nữa. Thầy Hùng đến thăm, ngạc nhiên vì căn nhà trống huếch chỉ độc chiếc giường của hai mẹ con và cái bàn ọp ẹp tôi vẫn ngồi học mỗi tối. Thầy đến vì hành động sáng thứ hai vừa rồi. Đây là lần đầu tiên trong cuộc đời đi dạy của mình, thầy đến nhà xin lỗi một học sinh. Thầy mở cặp đưa tôi một chiếc quần màu xanh da trời thật đẹp và nói: "Thầy xin lỗi, sáng mai con hãy đến trường. Lớp ta không thể thiếu con". Đó là lần đầu tiên trong cuộc đời tôi được mặc chiếc quần đẹp như vậy. Cũng là lần đầu tiên tôi nhận một món quà từ tay người khác. Chiếc quần đó theo tôi suốt thời học sinh. Chiếc quần đó bây giờ tôi vẫn giữ và cất một nơi thật trang trọng trong góc học tập của mình.

Bây giờ là sinh viên báo chí năm 3, tôi đã từng làm gia sư, từng bưng bê cà phê với đồng lương ít ỏi để có tiền ăn học. Cái đầu sài cùng chiếc quần thầy tặng là hành trang để tôi bước hết quãng đời sinh viên và tương lai. Tôi muốn khẳng định mình, tôi học để không ai còn gọi tôi là thằng Lốp Sài, và làm điều gì đó có ý nghĩa nhất cho cuộc đời của mẹ. Mẹ vẫn thường nói người ta hơn nhau không phải cái đầu bề ngoài mà hơn nhau ở cái đầu suy nghĩ bên trong.