10 ngày "hậu" Zuellig Pharma: Giá tăng vì thiếu thuốc

Phóng to

Mua bán thuốc tây tại Trung tâm thương mại Q.10 - Ảnh: L.TH.H.

Theo ghi nhận của chúng tôi ngày 15-9-2004, giá thuốc Vastarel 20mg từ 79.000 lên 84.000 đồng/hộp, Diamicron 105.000 lên 112.000 đồng/hộp, riêng Duxil từ 79.000 lên 82.000 đồng/hộp nhưng không có hàng. Đây là các thuốc chuyên khoa đặc trị bệnh tim mạch, tiểu đường, bệnh lý mạch máu... mà nhiều trường hợp bệnh mãn tính phải uống dài hạn.

Theo một số dược sĩ, giá thuốc tăng không phải do công ty mà là do giá “kéo” (thị trường tự đẩy lên do khan hiếm thuốc) như thuốc Becozym (Hãng Roche sản xuất - SX) giá đã tăng từ 90.000đ/hộp (h)/12ống lên 123.000đ; Laroscorbin loại 1g từ 44.000đ tăng lên 75.000đ, loại 500mg từ 55.000đ tăng lên 68.000đ. Thuốc điều trị bệnh tim mạch Lénitral hơn một tháng nay cũng vậy, nhiều nơi hoàn toàn không có thuốc bán cho người bệnh. Vì vậy giá bán lẻ đang từ 2.000đ/viên (v) nhảy vọt lên 5.500đ/1v.

Ngoài ra, theo bảng báo giá mới nhất (áp dụng từ ngày 15-9) có hơn 10 mặt hàng của Công ty Servier do ZPV độc quyền phân phối đã báo giá tăng với mức dao động từ 3-12% (xem bảng). Bên cạnh đó một số mặt hàng do Công ty Diethelm độc quyền phân phối cũng báo giá tăng (loại 30v/h).

Các bệnh viện (BV) cho biết đã có một số mặt hàng khan hiếm hoặc không có. Đơn cử, BV Mắt TP sử dụng khoảng 30 mặt hàng thuốc của ZPV nhưng gần đây thiếu một số thuốc như thuốc điều trị bệnh Hepper mắt PM Zovirac (do Glassxo Wellcom SX) đã hết hàng từ năm tháng nay; thuốc gây tê dùng trong phẫu thuật Xylocain 2% do Astra Zeneca SX cũng không có hàng... BV Từ Dũ cho biết gần đây thiếu một mặt hàng thuốc điều trị vô sinh do một công ty tư nhân độc quyền phân phối.

Trong khi đó dược sĩ Hoàng Thế Tân - tổng giám đốc Công ty Phytopharma (đơn vị nhập khẩu ủy thác cho ZPV) - cho biết đến thời điểm này các mặt hàng thuốc do ZPV độc quyền phân phối không có gì biến động, trừ một số mặt hàng của Công ty Servier. Theo ông Tân, hiện thuốc ở các BV vẫn được cung ứng đủ, không thiếu - ít ra là cho đến hết năm 2004. Ngoài ra, Phytopharma cũng đã làm việc với ZPV về vấn đề “hậu Zuellig”. Thế nhưng đại diện của ZPV cho biết đến thời điểm đầu tháng 9-2004, Chính phủ VN chưa có ý kiến gì về việc ZPV không còn được độc quyền phân phối thuốc tại VN, vì vậy công ty vẫn hoạt động phân phối thuốc bình thường.

Riêng Công ty Dược phẩm trung ương 2 (Codupha) cũng cho biết để bình ổn và giảm giá những thuốc mà ZPV đang độc quyền phân phối, đến nay công ty đã NKSS được 32 mặt hàng. Những mặt hàng này đều là những thuốc đặc trị bệnh tim mạch, tiểu đường, nội tiết...

Theo phân tích của một số dược sĩ, hiện ZPV chỉ bị rút chức năng phân phối trực tiếp mà vẫn còn chức năng nhập khẩu, nên sau khi nhập ủy thác qua một công ty xuất nhập khẩu X, Y... giá bán vẫn do các công ty sản xuất và nhà nhập khẩu độc quyền quyết định.

Một trong các giải pháp để góp phần bình ổn thị trường, chống tình trạng các công ty độc quyền khuynh đảo giá thuốc tại thị trường VN, từ tháng 5-2004 Cục QLD VN đã cho phép NKSS, nhưng thực tế các đơn vị đi tìm nguồn hàng để NKSS đã gặp rất nhiều khó khăn : một số công ty sản xuất đa quốc gia từ chối bán hàng và giải thích “đã phân phối qua ZPV”, thậm chí ký được hợp đồng hàng sản xuất nhượng quyền ở một nước khác thì bị văn phòng đại diện tại VN thông báo cho công ty mẹ để làm áp lực, không cung cấp hàng. Giám đốc một công ty than: tìm nguồn hàng NKSS vốn đã quá khó khăn, còn gặp khó ngay tại...

Cục QLD công ty này sau khi liên lạc với một đại lý phân phối hàng tại Pháp, đã nộp đơn xin nhập 20 mặt hàng - “y chang” mặt hàng đã có số đăng ký tại VN với giá thấp hơn thị trường 30%, chỉ khác là không mua trực tiếp được tại nhà sản xuất (họ không bán), nhưng đến nay vẫn chưa được Cục QLD trả lời.

Với cơ chế quản lý hiện nay, mặc dù đã có một số văn bản mới được ban hành, tình trạng độc quyền nâng giá thuốc vẫn còn cơ hội tiếp diễn. Một số ý kiến cho rằng hiện nay nguồn thuốc nhập lậu từ Campuchia về cũng là thuốc chính hiệu của một số công ty mà ZPV đang phân phối tại VN nhưng giá thấp hơn rất nhiều, do tại Campuchia các thuốc này không bị làm giá, đẩy giá như ở VN.Vì vậy, nếu con đường NKSS đang gặp nhiều khó khăn thì nên chăng cho phép hợp pháp hóa nguồn thuốc này bằng cách: nhập từ đơn vị cung ứng tại Campuchia, có đủ hồ sơ về chất lượng, có mẫu tem riêng và tính thuế theo qui định.Đây cũng là một giải pháp nhằm làm giảm thế độc quyền của các công ty đa quốc gia.