Phóng to

Phim “Người đàn bà mộng du”, chuyển thể từ truyện “Người đàn bà trên chuyến tàu tốc hành” của nhà văn Nguyễn Minh Châu thuộc đề tài chiến tranh cách mạng

Theo lệ, 5 năm một lần, Tổng cục Chính trị - Bộ Quốc phòng xét tặng giải thưởng văn học nghệ thuật về đề tài chiến tranh cách mạng và người lính. Năm nay, giải được xét tặng nhân dịp 60 năm ngày thành lập Quân đội Nhân dân VN nên mang ý nghĩa đặc biệt.

Ban giám khảo đang ráo riết làm việc để chọn những tác phẩm xứng đáng nhất để trao giải. Chúng tôi đã trao đổi với nhà văn Nguyễn Trí Huân và trợ lý văn học toàn quân Bùi Thanh Minh

Nhà văn Nguyễn Trí Huân: Sẽ có nhiều tác phẩm hay phản ánh được tầm vóc chiến thắng của dân tộc

* Với cương vị là trưởng ban giải thưởng văn học viết về chiến tranh cách mạng và người lính của Bộ Quốc phòng, ông có nhận xét gì về đợt xét giải lần này?

- Giải thưởng lần này vào dịp kỷ niệm 60 năm ngày thành lập quân đội, nên mang ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Có nhiều tác phẩm được viết giữa gạch nối hai thế kỷ, nhà văn có độ lùi cần thiết để suy ngẫm về những sự kiện trong hai cuộc kháng chiến và cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc.

Không chỉ có các nhà văn đã và đang mặc áo lính mà nhiều người cũng viết về đề tài này. Điều đó khẳng định, mảng đề tài về hai cuộc chiến tranh cứu nước và cuộc chiến đấu bảo vệ Tổ quốc và làm nghĩa vụ quốc tế đã và đang thu hút bút lực các nhà văn chúng ta.

Nhiều tác phẩm viết về một chiến trường, một chiến dịch cụ thể như nhà văn Trần Văn Tuấn viết về ngành hậu cần ở chiến trường miền Đông Nam bộ, nhà thơ Lê Thị Mây viết về nhân dân vùng miền Trung trong chiến tranh, Trần Mạnh Hảo viết về chiến dịch Điện Biên Phủ...

Nhìn chung, các tác giả đã tự đổi mới trong bút pháp thể hiện. Nhiều tác phẩm ngay khi mới ra đời đã được dư luận bạn đọc chú ý. Đề tài chiến tranh cách mạng và người lính đã và đang được các nhà văn khai thác trên nhiều bình diện, chúng ta hy vọng thời gian tới sẽ có nhiều tác phẩm hay phản ánh được tầm vóc chiến thắng của dân tộc ta.

* Thời gian gần đây, đã có sự xuất hiện nhiều cuốn tiểu thuyết hay, được bạn đọc chú ý. Các nhà văn sau một thời gian tích lũy vốn sống, thể hiện hiện thực qua thể tài truyện ngắn, ký, đã viết thể loại được coi là chủ lực của nền văn học, đó là tiểu thuyết. Qua giải lần này, anh có thấy điều đó không?

- Đúng vậy, đã xuất hiện nhiều cuốn tiểu thuyết được bạn đọc chú ý. Cuộc thi tiểu thuyết do Hội Nhà văn tổ chức, cuộc vận động viết tiểu thuyết sử thi do Bộ Quốc phòng đầu tư, bước đầu đã có những tác phẩm có chất lượng. Tiểu thuyết có thể phản ánh mảng hiện thực lớn và tính cách nhân vật cũng đa dạng, điều đó luôn thách thức các nhà văn.

Trợ lý văn học toàn quân Bùi Thanh Minh: Số lượng tác phẩm tham dự lớn nhất từ trước đến nay

* Là người được phân công theo dõi mảng văn học chiến tranh cách mạng và người lính, anh thấy số lượng, chất lượng tác phẩm dự giải lần này khác với các lần trước ra sao?

- Giải thưởng lần này có 165 tác phẩm khắp cả nước tham dự. Đó là số lượng rất lớn mà các lần trước chưa từng có. Điều này cho thấy, đề tài chiến tranh cách mạng và người lính được đông đảo nhà văn, nhà thơ sáng tác, đó là điều đáng mừng.

Đây là đợt tập hợp lực lượng lớn, thể loại tiểu thuyết, trường ca nhiều hơn lần trước, chất lượng văn học tương đối cao, nhiều tác giả như Trần Văn Tuấn, Lê Thị Mây, Nguyễn Đức Mậu... đã có sự đổi mới trên phương diện bút pháp.

Riêng ở TP.HCM có khá nhiều tác phẩm tham dự giải. Đặc biệt lần này một số tác phẩm do Bộ Quốc phòng đầu tư có thể dự giải. Điều yếu nhất là mảng sách lý luận phê bình quá ít, chỉ có 2 tác phẩm tham gia. Có lẽ qua đây cũng phản ánh được phần nào tình trạng lý luận văn học của chúng ta hiện nay.