Phóng to

TT - Không phải vì cái tên của mình mà Xuân Diệu được coi là nhà thơ của mùa xuân, của tình yêu. Mùa xuân trong thơ ông mãnh liệt và khao khát trong từng câu chữ, từng âm hưởng... Mời các bạn đọc lại bài Xuân không mùa trong những ngày tết này. Và còn có nhiều góc nhìn khác, toàn cảnh có, cận cảnh có, thấu tận trong lòng cũng có, của các nhà thơ...

Nghe bài Xuân không mùa của Xuân Diệu qua giọng đọc của nhà thơ Đỗ Trung QuânNghe thơ "Pháo Tết" của Nguyễn DuyNghe thơ "Tết ở rừng Xuyên Mộc" của Bùi Chí VinhNghe thơ "Thư gởi thầy mẹ" của Nguyễn Bính

Một ít nắng, vài ba sương mỏng thắm, Mấy cành xanh, năm bảy sắc yêu yêu Thế là xuân. Tôi không hỏi chi nhiềuXuân đã sẵn trong lòng tôi lai láng. Xuân không chỉ ở mùa xuân ba tháng; Xuân là khi nắng rạng đến tình cờ, Chim trên cành há mỏ hót ra thơ; Xuân là lúc gió về không định trước. Đông đang lạnh bỗng một hôm trở ngược, Mây bay đi để hở một khung trờiThế là xuân. Ngày chỉ ấm hơi hơi, Như được nắm một bàn tay son sẻ...

Xuân ở giữa mùa đông khi nắng hé;

Giữa mùa hè khi trời biếc sau mưa; Giữa mùa thu khi gió sáng bay vừa Lùa thanh sắc ngẫu nhiên trong áo rộng. Nếu lá úa trên cành bàng không rụng, Mà hoa thưa ửng máu quá ngày thường; Nếu vườn nào cây nhãn bỗng ra hương, Là xuân đó. Tôi đợi chờ chi nữa?

Bình minh quá, mỗi khi tình lại hứa, Xuân ơi xuân vĩnh viễn giữa lòng ta Khi những em gặp gỡ giữa đường qua Ngừng mắt lại, để trao cười, bỡ ngỡ. Ấy là máu báo tin lòng sắp nở Thêm một phen, tuy đã mấy lần tàn. Ấy là hồn giăng rộng khắp không gian Để đánh lưới những duyên hờ mới mẻ? Ấy những cánh chuyển trong lòng nhẹ nhẹ Nghe xôn xao rờn rợn đến hay hay... Ấy là thư hồi hộp đón trong tay; Ấy dư âm giọng nói đã lâu ngày Một sớm tim bỗng dịu dàng đồng vọng... Miễn trời sáng, mà lòng ta dợn sóng, Thế là xuân. Hà tất đủ chim, hoa? Kể chi mùa, thời tiết, với niên hoa, Tình không tuổi, và xuân không năm tháng

1939

Tết ở rừng Xuyên Mộc

Xuyên Mộc, đêm nằm nhớ Lý BạchNgười hiền minh dễ nhớ thời ĐườngLên rừng chỉ một manh chiếu ráchXuân về, ta hát khúc tha hươngHăm chín, nghĩa là chưa tới tếtMà sao rạo rực, mà bồi hồiHương thơm hẳn từ rừng đưa đếnMai, mùa này nở sớm em ơi!Hai trăm cây số tới thành phốNhìn sao, cũng đoán được lộ trìnhBắt đầu hai trăm cây là lúa Chỗ ta nằm ngâm thơ cho emĐừng khóc làm ta thêm xúc độngBao lâu rồi em nhỉ, ta quênNồi bánh chưng nửa đời đánh mất

Phóng to

Phạm Thị Thu

Bây giờ ngửi khói mà say mèmBếp tí tách than hồng cổ tíchỪ, như mộng mị như chiêm baoNghĩ đến mạ hóa thân thành nếpMới hiểu mồ hôi rất ngọt ngàoBởi thế đêm nay ta ngẫu hứngBiết làm sao để tạ ơn đờiTạm thời ngâm một bài thơ vậyTiếc rằng hương mai ngây đầu môiBan đêm giống như tranh trừu tượngNgười xưa rằng "đầu súng trăng treo"Ở đây mùa hạ tuần, trăng lặnThôi thì "đầu gió, bánh chưng reo"!

Xuân Xuyên Mộc, 1977

Pháo tết

Cả trần gian tí tởnđón xuân sang tưng bừngcó một thằng dớ dẩnngồi làm thơ rưng rưng...

Cả thành phố như nổtiếng pháo rền vang xacó một lão bị gậykhóc khàn trên sân ga

Cả thành phố như cháylập lòe ánh hỏa châucó bà già bới rácnằm co ro gầm cầu

Cả thành phố như khóikhét lẹt mờ mịt mâycó một em điếm ếđón giao thừa gốc cây

Cả thành phố như toácxác pháo dày vỉa hècó chú bé đi bụikhoèo mé hiên lắng nghe

Toác, khói, cháy, nổ, tởn...trận mạc nào đang qua?...có một người nạng gỗngồi bên sông nhớ nhà...

(Sài Gòn, tết con khỉ, 1992)

Thư gửi thày mẹ

Ai về làng cũ hôm nayThư này đưa hộ cho thày mẹ tôiCon đi mười mấy năm trờiMột thân bé bỏng, nửa đời gió sươngThày đừng nhớ, mẹ đừng thươngCầm như đồng kẽm ngang đường bỏ rơi!Thày mẹ ơi! Thày mẹ ơi! Tiếc công thày mẹ đẻ người con hư!

Phóng to

Đoàn Đức Minh

Con đi năm ấy tháng tưLúa chiêm xấp xỉ giỗ từ tháng baCon đi quạnh cửa quạnh nhàCha già đập lúa, mẹ già giũ rơm.Cha dậm gạo, mẹ thổi cơmCó con con vắng ai làm thay choCon dan díu nợ giang hồMột mai những tưởng cơ đồ làm nên.

Ai ngờ ngày tháng lưu niênĐã không gọi chút báo đền dưỡng sinhLại mang ân ái vào mìnhCái yêu làm tội làm tình cái thânBó tay như kẻ hàng thầnChán chường như lũ tàn quân lìa thànhMẹ cha thì nhớ thương mìnhMình đi thương nhớ người tình xa xôi...Ở thư này thày mẹ ơi!Nhận cho con lấy vài lời kính thămXin thày mẹ cứ yên tâmĐừng thương nhớ, một vài năm con về.Thày ơi, đừng chặt vườn chèMẹ ơi, đừng bán cây lê con trồng...Nhớ thương thày mẹ không cùngLạy thày, lạy mẹ thấu lòng cho con.