Phóng to

Minh họa: La Nguyễn Quốc Vinh

Xóm biển tôi nghèo lắm! Phụ nữ ở nhà chăm sóc con cái và đan lưới, đàn ông ra khơi. Trẻ con ngoài một buổi đến trường, buổi còn lại hoặc là lêu lổng ngoài bờ biển đá banh, đánh khăn, nhảy dây hoặc lang thang nhặt những con ốc bị sóng dạt trôi vào bờ. Thuở còn bé tôi luôn bị ám ảnh và còn rất khó chịu nếu một ai đó nói tôi là dân xóm biển, dù tôi là dân biển chính gốc, bởi một điều: “Trẻ con xóm biển không biết học giỏi đến độ nào nhưng lười nhác và lêu lổng”. Tôi ghét cách họ chỉ nhìn vào “bề nổi” của một số ít mà đánh giá cả tụi trẻ con vùng biển. Tôi là anh cả của hai nhóc em. Ngoài việc học tập, tôi còn phải quản hai em, giúp mẹ cơm nước. Tôi không được như chúng bạn.

Mẹ tôi không ở nhà đan lưới như những phụ nữ xóm biển Quỳnh. Mẹ tằn tiện sắm một chiếc xe Cub rồi lấy cá từ bến, chở đi các xã miền núi để bán. Bà chạy chợ như một con thoi hết sáng lại chiều và tối mịt mới trở về nhà.

Ba tôi đi biển suốt tháng trừ một số ngày ở nhà vì biển động. Ba có khuôn mặt rám đen đặc trưng của người dân vùng biển. Tôi ít khi nói chuyện với ba bởi một lẽ ba xa nhà suốt. Tôi chỉ yêu quý ba khi ông đem những món quà từ biển về: chiếc vỏ ốc rất đẹp, có gai to bự. Mỗi lần buồn tôi thường ra ngoài hiên áp vỏ ốc vào tai mà nghe sóng vỗ rì rào. Quà của ba còn là cụm san hô đủ màu sắc, làm lũ bạn trầm trồ khen ngợi mỗi khi đến nhà…

oOo

Năm tháng trôi đi cũng là lúc tôi lớn lên và nhận thức được nhiều điều. Biển không êm đềm như tôi tưởng. Biển thường cho tôi cảm giác bồn chồn, lo lắng…

Những đêm trời trở gió, chiếc radio cũ, tiếng cô phát thanh viên khi được khi mất vì sóng yếu nhưng mẹ và tôi cũng nhận ra được ngoài biển đang có bão. Những cơn bão được đánh số thứ tự hay được đặt tên rõ ràng. Mẹ tất bật, bỏ dở chén cơm chạy vội đến nhà bác Thành - người duy nhất có thông tin liên lạc giữa các thuyền đánh cá ngoài khơi. Không hẹn mà gặp, tất cả phụ nữ có chồng đang ở ngoài khơi đều tụ tập tại nhà bác Thành. Họ đều lo lắng.

Mẹ trở về nhà khi gió ngoài trời rít từng hồi dữ dội. Trên khuôn mặt bà, tôi chưa thấy sự lo lắng nào hơn lúc này. Kể cả năm tôi rớt tốt nghiệp THCS, bà cũng không lo lắng đến vậy. Và tôi mới hiểu ra tại sao bà không cho tôi theo nghề biển để mưu sinh sau này. Bà liên tục thắp hương, chấp tay khấn vái bàn thờ tổ tiên. Ngoài trời gió mỗi lúc mỗi mạnh. Mưa gió quyện vào nhau, rít từng hồi, phả từng đợt lên mái nhà. Mẹ ôm hai đứa em tôi vào lòng siết chặt. Còn tôi ngồi co ro trong bóng tối, cầu mong cho thuyền cá của ba “tai qua nạn khỏi”.

Một đêm mưa bão trôi qua chậm chạp, tôi ước chừng như thời gian kéo dài vô tận. Và ơn trời, bão tan cũng là lúc trời tảng sáng. Dưới ánh sáng còn mờ mờ, tôi rùng mình khi nhận ra dãy dừa trước ngõ đã bao năm chống chọi với bão giờ đã bật gốc. Một vài dãy bờ tường bao đổ rạp…

Dưới bến, phụ nữ bồng bế con ra. Họ không mang theo rổ rá để đựng cá tôm. Họ ra bến để ngóng tin chồng sau cơn bão đêm qua. Phía đầu bến, tôi thấy con Hồng mím chặt môi, níu áo mẹ. Thằng Hưng cao lớn, đen nhẻm dìu bà nó. Lần lượt từng con thuyền cập bến. Niềm vui lan tỏa trên khuôn mặt người thân khi chồng, cha, chú của họ trở về bình yên.

Tôi và mẹ cũng tột bậc hạnh phúc khi thấy ba trở về. Nhưng đâu phải ai cũng tận hưởng được cảm xúc như mẹ con tôi. Có tiếng khóc xé lòng, tiếng kêu than trời. Tôi biết lúc đấy có một người đã mãi mãi ở lại với biển.

Câu thơ nói về những phụ nữ có chồng đi biển tôi đọc được: “Lấy chồng nghề biển hồn treo cột buồm”. Tôi càng thấy thương hơn những phụ nữ xóm biển.

Như một lời hứa với ba mẹ, hay đúng hơn là tôi không đủ can đảm theo đuổi nghề biển để mưu sinh. Nhưng với tôi, biển luôn đong đầy ký ức. Cho dù có vài mảng ký ức đau thương, tôi vẫn tự hào là người con của xóm biển, lớn lên nhờ biển…

Phóng to Áo Trắng số 13 ra ngày 15/07/2012 hiện đã có mặt tại các sạp báo. Mời bạn đọc đón mua để thưởng thức được toàn bộ nội dung của ấn phẩm này.