Phóng to

Trần Nghĩa Vinh

TT - Sáng 14-5, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự quản lý kinh tế và chức vụ (Bộ Công an) đã thực hiện việc bắt khẩn cấp đối với hai lãnh đạo cao nhất của Công ty cổ phần Bảo hiểm Petrolimex (Pjico) - một trong số những “đại gia” của ngành bảo hiểm ở VN.

Hai người bị bắt để điều tra về hành vi nhận hối lộ là tổng giám đốc Trần Nghĩa Vinh và phó tổng giám đốc Hồ Mạnh Quân. Vì sao lại có chuyện bất ngờ như vậy?

Từ một hợp đồng bảo hiểm…

Ngày 9-10-2002, Công ty TNHH thương mại Sông Tiền (Tiền Giang) ký hợp đồng bán 16.000kg tôm đông lạnh cho Công ty Taifun với giá 144.000 USD. Theo thỏa thuận, lô hàng tôm đông lạnh trên được tàu Hanjin vận chuyển từ TP.HCM đến cảng Hamburg (Đức).

Ông Bùi Ngọc Bảo, chủ tịch hội đồng quản trị Pjico: Sáng 15-5 HĐQT Pjico đã có phiên họp bất thường. Chúng tôi sững sờ đến nỗi không thể bàn được gì nhiều. Trước mắt, chúng tôi cử ông Nguyễn Anh Dũng, thành viên HĐQT, sang nắm giữ chức vụ quyền tổng giám đốc. Ban kiểm soát của Pjico cũng đang tiến hành rà soát lại các hợp đồng có giá trị bồi thường lớn.

Sau khi rời cảng Sài Gòn được 11 ngày, đến 11-11-2002 tàu Hanjin ghé vào cảng Colombo của Sri Lanka trên hành trình tới nước Đức. Trong thời gian này, không may tàu bị hỏa hoạn. Ngay trong ngày 11-11 phía Công ty Taifun đã tìm cách thông báo về TP.HCM cho bà Phạm Hồng Thu (vợ ông Hải, giám đốc Taifun), là giám đốc Công ty TNHH Việt Thái Phong.

Việt Thái Phong đã nhờ người đến chi nhánh Pjico tại TP.HCM gấp rút làm các thủ tục mua bảo hiểm để... “chữa cháy” cho các container tôm đông lạnh vừa bị hỏa hoạn ở cảng Colombo. Do không nắm được thông tin về vụ tai nạn của tàu Hanjin ở nước ngoài, Pjico đã chấp nhận bán bảo hiểm cho lô hàng thông qua Việt Thái Phong.

Công ty cổ phần Bảo hiểm Petrolimex (Pjico) được thành lập vào tháng 6-1995 với bảy cổ đông sáng lập đều là các tổ chức kinh tế lớn của Nhà nước, gồm Tổng công ty Xăng dầu VN (Petrolimex), Ngân hàng Ngoại thương VN (Vietcombank), Công ty Tái bảo hiểm quốc gia VN (Vinare)…Trong làng bảo hiểm phi nhân thọ, Pjico xếp thứ ba sau Bảo Việt và Bảo Minh.

Đúng 15 ngày sau, khi thông tin về tàu Hanjin và toàn bộ số hàng đông lạnh xuất khẩu bị tổn thất được “chính thức” báo về, Công ty Việt Thái Phong đã có công văn gửi chi nhánh Pjico TP.HCM yêu cầu bồi hoàn số tiền 3,8 tỉ đồng theo thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm đã ký giữa hai bên.

Nghi vấn về thời điểm hỏa hoạn và thời điểm Việt Thái Phong đến chi nhánh Pjico ở TP.HCM mua bảo hiểm đều cùng trong một ngày (11-11-2002), nên chi nhánh Pjico ở TP.HCM đã báo cáo và “đẩy” hồ sơ vụ việc ra Hà Nội, đề nghị lãnh đạo công ty xem xét, quyết định. Và rồi việc không nên xảy ra cuối cùng đã xảy ra...

Tiền bảo hiểm đã được... chi trả như thế nào?

Theo giới thiệu của chi nhánh Pjico tại TP.HCM, bà Phạm Hồng Thu ra Hà Nội để đòi giải quyết yêu cầu bảo hiểm cho lô hàng tôm đông lạnh xuất khẩu bị cháy. Tại đây, qua một số kênh, bà giám đốc Công ty Việt Thái Phong đã được tiếp xúc thẳng với tổng giám đốc Công ty cổ phần bảo hiểm Pjico Trần Nghĩa Vinh và cấp phó của ông này là Hồ Mạnh Quân.

Trước khi bị bắt, ông Vinh nói gì? 23g ngày 13-5, phóng viên Tuổi Trẻ tại Hà Nội nhận được thông tin về vụ việc ở Công ty Pjico liên quan đến hai ông Trần Nghĩa Vinh và Hồ Mạnh Quân, chúng tôi đã quyết định điện thoại thẳng tới số máy di động của ông Vinh khi ông này đang ở nhà. Từ đầu dây bên kia, ông Vinh đã trả lời vắn tắt một số thắc mắc của chúng tôi. * Thưa ông, có tin ông Hồ Mạnh Quân - phó tổng giám đốc Pjico - vừa bị bắt vì liên quan đến một hợp đồng bảo hiểm mà công ty đã bán ra? - Ông Trần Nghĩa Vinh: Làm gì có chuyện đó. Hôm nay tôi họp cả ngày, vừa mới về... * Theo Tuổi Trẻ được biết thì sự việc trên có liên quan tới một hợp đồng bảo hiểm mà phía Pjico các ông phải trả 3,8 tỉ đồng? - Chuyện trả bảo hiểm 3,8 tỉ đồng là có, nhưng tôi đã nói anh em ở dưới kiểm tra. Anh em mới báo cáo tất cả hồ sơ vụ đó đều đúng, đều hợp lệ... * Nhưng thưa ông, có tin nói trong vụ đó người của phía Pjico đã đòi phía được nhận bảo hiểm phải “chặt” lại 1,9 tỉ đồng...? - Làm gì có. Tôi xin nói với nhà báo đó là do nội bộ phá ra. Rồi các doanh nghiệp khác ở ngoài cạnh tranh với chúng tôi nên đưa ra những tin thất thiệt... * Ông có thể sắp xếp để phóng viên Tuổi Trẻ gặp gỡ, trò chuyện thẳng thắn với ông trong sáng mai (thứ bảy 14-5) xung quanh việc này được không? - Thôi nhà báo ạ, mai là thứ bảy mà. Tôi muốn dành hai ngày nghỉ cho thể thao... Nói rồi, ông Vinh cúp máy. Gần 9 giờ sau đó, ông Trần Nghĩa Vinh bị cơ quan điều tra bắt khẩn cấp tại nhà riêng về hành vi nhận hối lộ.

Tuy nhiên, điểm khúc mắc về thời điểm hỏa hoạn của tàu Hanjin và thời điểm Việt Thái Phong mua bảo hiểm đã không dễ dàng thuyết phục được phía Pjico chấp nhận chi trả tiền bảo hiểm. Trong một lần tiếp xúc khác với bà Phạm Hồng Thu, ông Trần Nghĩa Vinh và ông Hồ Mạnh Quân đã đặt vấn đề nếu Pjico đồng ý giải quyết, phía Việt Thái Phong phải “biết điều” bằng cách “chặt” lại 50% số tiền được chi trả.

“Méo mó có còn hơn không...”, bà Phạm Hồng Thu nhất trí “điều kiện” nói trên, nộp trước cho hai ông Vinh và Quân 1,9 tỉ đồng. Sau khi thực hiện xong điều kiện này, Việt Thái Phong mới nhận được 3,8 tỉ đồng tiền bảo hiểm từ Pjico do có ý kiến chỉ đạo của hai sếp Trần Nghĩa Vinh và Hồ Mạnh Quân.

Còn số tiền 1,9 tỉ đồng mà hai lãnh đạo Pjico nhận của Việt Thái Phong đã được sử dụng như thế nào? Theo nguồn tin từ cơ quan chức năng, điều tra bước đầu đã xác định ông Trần Nghĩa Vinh nhận nhiều nhất - khoảng 1,1 tỉ đồng. Kế đến là ông Hồ Mạnh Quân với số tiền đã nhận khoảng 600 triệu đồng. 200 triệu đồng còn lại, cơ quan chức năng cho biết có thông tin cho rằng đã được chia đều cho bốn trưởng phòng khác của Pjico nhưng cơ quan công an đang tiếp tục làm rõ.

Ngoài vụ việc này, cơ quan điều tra cũng sẽ tiếp tục mở rộng sang một số hợp đồng bảo hiểm khác để làm rõ có hay không thông tin về một đường dây chuyên “chạy” bảo hiểm.

* Hợp đồng bảo hiểm sai sót ngay từ đầu

Theo một lãnh đạo của chi nhánh Pjico tại TP.HCM (tức Pjico Sài Gòn), hợp đồng giữa Pjico Sài Gòn và Công ty Việt Thái Phong đã có những “hạt sạn” ngay từ đầu. Thứ nhất, khi tiếp nhận đơn yêu cầu bảo hiểm (BH) cho một lô hàng đã rời cảng, nhân viên của Pjico đã không làm động tác phối kiểm thông tin để nắm tình trạng hàng hóa tại thời điểm đó.

Thứ hai, Việt Thái Phong yêu cầu cấp đơn vào ngày 11-11-2002 nhưng mãi đến ngày 18-11 mới đóng phí. Trên nguyên tắc hợp đồng BH chỉ có hiệu lực sau khi khách hàng đóng phí, nhưng người nhân viên này đã ghi lùi ngày 18 lại thành ngày 11 theo hướng có lợi cho khách hàng.

Theo các công ty BH, đối với hàng hóa xuất nhập khẩu họ chỉ nhận BH cho những lô hàng chưa rời cảng. Tuy nhiên, trong một số trường hợp có thể chấp nhận BH cho cả những lô hàng đang trên đường đi nếu đó là khách hàng “ruột” và công ty BH biết rõ họ không có ý đồ trục lợi cũng như biết rõ tình trạng hàng hóa tại thời điểm bán BH.

Lãnh đạo Pjico Sài Gòn thừa nhận Việt Thái Phong không phải là khách hàng quen thuộc để có thể mua được BH cho lô hàng đang trên đường đi, nhưng người nhân viên đã “nhắm mắt làm liều” vì khoản hoa hồng đáng kể.

Sau khi nhận được yêu cầu bồi thường 3,8 tỉ đồng của Việt Thái Phong, ban giám đốc Pjico Sài Gòn đã lập tức rà soát lại hợp đồng và nhận ra tàu đã bị tai nạn trước khi đơn yêu cầu BH được cấp. Chi nhánh đã liên tiếp gửi

hai văn bản từ chối bồi thường nhưng Việt Thái Phong không đồng ý và kiện ra trụ sở công ty tại Hà Nội. “Chúng tôi không nhận được bất cứ thông tin gì từ lãnh đạo của công ty cho đến khi nhận được thông báo báo nợ cho chi nhánh vì Việt Thái Phong đã được chấp nhận bồi thường” - một lãnh đạo của chi nhánh cho biết.

NHƯ HẰNG