* Sắp xếp lại chương trình và SGK của bậc THPT* Xóa bỏ cơ chế chủ quản đối với các trường ĐH* Trường ĐH hàng đầu: Không được chậm trễ

Phóng to

Giờ học môn tiếng Anh của HS lớp 11A1 (ban A) chương trình thí điểm phân ban của Trường THPT bán công Nguyễn Thị Diệu, TP.HCM

TTO - Ngày 9-1, tại Hà Nội, Hội đồng Quốc gia Giáo dục (HĐQGGD) đã họp phiên đầu tiên của năm 2006 dưới sự chủ trì của Thủ tướng Phan Văn Khải - Chủ tịch HĐQGGD.

Tại phiên họp này, Bộ GD-ĐT đã trình hai phương án để HĐQGGD cho ý kiến quyết định lựa chọn phương án điều chỉnh đối với chương trình THPT phân ban và đưa vào triển khai đại trà từ năm học 2006-2007.

Trong đó, phương án thứ nhất là tổ chức phân thành hai ban từ lớp 10 (cơ bản vẫn giữ như phương án đang thí điểm, nhưng sẽ bổ sung thêm môn ngoại ngữ theo chương trình nâng cao vào ban KHXH-NV) và phương án thứ hai là phân thành ba ban từ lớp 10.

Với phương án thứ hai, Bộ GD-ĐT dự định phân chia thành ba ban từ lớp 10 gồm ban KHTN (với các môn nâng cao là toán, vật lý, hóa học và sinh học, ban KHXH-NV (với các môn nâng cao là ngữ văn, lịch sử, địa lý và ngoại ngữ) và ban Cơ sở (dạy và học theo chương trình chuẩn đối với tất cả các môn).

Theo đánh giá của Bộ GD-ĐT, phương án thứ hai mềm dẻo, linh hoạt hơn so với phương án thứ nhất vì đã tạo thêm cơ hội lựa chọn cho HS và nhà trường có thể chủ động trong việc quyết định các ban trong trường. Tuy nhiên, Bộ GD-ĐT cũng cho rằng, phương án thứ hai có thể tạo ra một số khó khăn, phức tạp trong việc tổ chức ba ban học trong cùng một trường.

Cùng với việc điều chỉnh và áp dụng đại trà chương trình phân ban THPT, Bộ GD-ĐT đưa ra phương hướng điều chỉnh phương án thi tốt nghiệp và tuyển sinh ĐH, CĐ, THCN từ năm 2009 - khi có khóa HS đầu tiên đại trà tốt nghiệp theo chương trình THPT phân ban - là sẽ chỉ tổ chức một kỳ thi với hai mục đích xét tốt nghiệp THPT và xét tuyển vào các trường ĐH, CĐ và THCN. Ngoài ra, Thủ tướng đề nghị Bộ GD-ĐT nên giao cho các HĐ thẩm định chương trình và SGK nhiều thẩm quyền hơn, đồng thời cũng phải chịu trách nhiệm cao hơn. Nếu hội đồng thẩm định có ý kiến yêu cầu, kể cả phải làm lại chương trình và SGK, Bộ và các tác giả phải thực hiện. Nhưng khi xã hội có ý kiến về nội dung chương trình, SGK đã được thẩm định, Hội đồng sẽ phải chịu trách nhiệm…

Trước mắt, theo nhiều đại biểu, Bộ GD-ĐT cần hoàn thiện phương án chương trình phân ban. Kết luận về vấn đề này, Thủ tướng Phan Văn Khải đã ủng hộ việc lựa chọn phương án thứ hai và cho rằng ở bậc THPT chia thành ba ban sẽ mềm dẻo hơn, trong đó việc có ban Cơ sở sẽ hợp lý hơn.

Theo Thủ tướng, học ở bậc THPT trước hết phải đảm bảo yêu cầu học theo chuẩn, đạt chuẩn. Sau đó, tùy từng trường, tùy từng điều kiện cụ thể và nhu cầu của HS, cần khuyến khích tổ chức học các môn nâng cao. Nhưng nếu không đủ sức cả từ phía HS và nhà trường thì có thể chọn học theo ban chuẩn, nhà trường và HS đều đỡ phải chịu “tải”.

Trong quá trình thực hiện phân ban, Bộ GD-ĐT cần đặc biệt lưu ý đến việc trình độ giáo viên và cơ sở vật chất của ta hiện nay chưa đảm bảo để tất cả các trường đều dạy được chương trình nâng cao. Tuy nhiên, giáo dục phổ thông của VN cũng cần hướng đến các mục tiêu có chương trình toàn diện, hiện đại tiên tiến, không thua kém các nước.

Vì vậy, theo Thủ tướng, chương trình cần được thiết kế linh hoạt, phù hợp với nhiều điều kiện khác nhau của các vùng miền. Đối với những địa bàn có điều kiện phát triển cần khuyến khích HS THPT học các môn nâng cao, tự chọn. Thủ tướng cũng nhấn mạnh, trong chương trình giáo dục phổ thông, không chỉ chú trọng đến kiến thức mà còn phải chú trọng tới các nội dung giáo dục kỹ năng sống như giáo dục làm người, giáo dục hướng nghiệp…

So với phương án hai của Bộ GD-ĐT, kết luận của Thủ tướng khá phù hợp với lộ trình bộ đang chuẩn bị. Tuy nhiên, nếu như trong phương án của mình, Bộ GD-ĐT đặc biệt nhấn mạnh đến hai ban chính là KHTN và KHXH-NV, ban Cơ sở chỉ là ban phụ, thì trong kết luận của Thủ tướng nhấn mạnh nhiều đến vai trò của ban Cơ sở học theo chương trình chuẩn.

Chính vì vậy, Thủ tướng và HĐQGGD đã yêu cầu Bộ GD-ĐT cần tiếp tục hoàn thiện phương án điều chỉnh phân ban và chính thức trình HĐ trong thời gian sớm nhất.

Thủ tướng đánh giá việc xóa bỏ cơ chế chủ quản đối với các trường ĐH là một chủ trương đúng đắn, nhưng việc xóa bỏ cơ quan chủ quản phải được đặt trong tổng thể vấn đề tăng quyền tự chủ cho các trường ĐH, trong đó, phải làm rõ tự chủ cái gì, đến mức độ nào. Nhiều ý kiến của các thành viên HĐQGGD đều cho rằng "ĐH đẳng cấp quốc tế” là một khái niệm chưa rõ ràng, trên thế giới và ngay cả ở những nước đã đặt ra vấn đề này như Trung Quốc cũng chưa xác định được những tiêu chí rõ ràng cho mô hình “ĐH đẳng cấp quốc tế”. Vì vậy nhiều ý kiến cho rằng nên gọi đó là một trường ĐH hàng đầu. Thủ tướng Phan Văn Khải khẳng định, xây dựng một trường ĐH hàng đầu, đạt tới những chuẩn mực quốc tế là một việc mà Chính phủ đã quyết tâm, cần phải xúc tiến ngay, không được chậm trễ, tận dụng những cơ hội đang có. Vì thế, ngay sau cuộc họp này, tổ nghiên cứu (dự kiến do ông Trần Xuân Giá là tổ trưởng) sẽ được thành lập để trực tiếp trao đổi với phía các trường ĐH, chuyên gia Hoa Kỳ, bắt tay xây dựng đề án thành lập trường với lộ trình thực hiện và việc đầu tư kinh phí xây dựng trường phù hợp với hoàn cảnh, điều kiện của VN để đạt hiệu quả cao nhất...