Từ nhiều năm nay, hàng nghìn hộ gia đình ở phường Tân Chánh Hiệp (quận 12) ngày nào cũng phải mua vài bình nước sạch để sử dụng vì nước giếng khoan bị nhiễm bẩn. Những gia đình không có điều kiện mua nước đóng bình thì vẫn phải dùng nước giếng khoan, trong khi nguồn nước này đang ngày càng ô nhiễm. Cũng trong tình trạng tương tự, nhiều hộ dân tại các xã Bà Điểm, Xuân Thới Sơn, Đông Thạnh của huyện Hóc Môn đang phải sử dụng nước giếng khoan bị nhiễm phèn, mà chưa có cách nào khắc phục.

Theo thống kê của Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM, một ngày có khoảng 619.000 m³ nước ngầm được khai thác, chủ yếu là của các doanh nghiệp tư nhân và người dân lấy nước sinh hoạt. Theo đó, có hơn 250.000 giếng khoan của hộ dân khai thác từ 0,5 - 1m³/giếng/ngày, các quận, huyện như Hóc Môn, Củ Chi, Bình Chánh, Gò Vấp, quận 12 có tỷ lệ dân khoan giếng lấy nước ngầm nhiều nhất.

Tuy nhiên, chất lượng nguồn nước ngầm hiện nay đang có nhiều vấn đề khi nguồn nước mặt bị ô nhiễm nghiêm trọng thấm gỉ vào lòng đất, và mực nước ngầm suy giảm dẫn đến lún sụt mặt đất, biến dạng công trình, đồng thời có thể dẫn đến xâm nhập mặn các nguồn nước mặt của thành phố.

Đơn cử như quận 12 trước kia là quận ven đô, dân thưa thớt, chủ yếu trồng rau màu, nhưng nay dân cư đông đúc, vị trí giếng và nhà vệ sinh sát nhau, hay tại một số phường của quận Gò Vấp khảo sát cho thấy lượng nitơ trong nước rất cao, nguyên nhân là do giếng của người dân đặt không đúng chỗ, thường gần những khu vực dễ bị thấm nước bẩn. Ngoài ra, hệ thống thoát nước tại khu vực ngoại thành không được liên hoàn, không có hệ thống thoát nước mặt và nước thải riêng. Để giảm tình trạng khai thác nước ngầm quá mức như hiện nay ở TP.HCM, chính quyền thành phố đã và đang triển khai kế hoạch phủ kín mạng lưới cấp nước máy sinh hoạt rộng khắp các khu dân cư.

Căn cứ theo quy hoạch cấp nước của TP.HCM được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, đến năm 2015 thành phố được phép khai thác lượng nước ngầm là 440.000 m³/ngày và đến năm 2025, tỷ lệ khai thác nước ngầm của thành phố chỉ còn 100.000 m³/ngày. Như vậy, trong 10 năm nữa, lượng nước ngầm được phép khai thác sẽ phải giảm mạnh. Từ đầu năm 2014, Tổng Công ty Cấp nước Sài Gòn đã làm việc với UBND các quận, huyện có khó khăn về nước sạch như quận 12, Gò Vấp, Bình Tân, Thủ Đức, Bình Chánh, Hóc Môn rà soát lại tình hình.

Trên cơ sở đó, Tổng Công ty Cấp nước Sài Gòn xây dựng kế hoạch đầu tư, với việc hợp tác đầu tư xây dựng Nhà máy nước Thủ Đức 3, công suất 300.000 m³/ngày, dự kiến hoàn thành cuối năm 2014, nâng tổng công suất cấp nước của TP.HCM lên 1.950.000m³/ngày; đầu tư phát triển mạng đường ống cấp 1, cấp 2 với tổng chiều dài hơn 67 km đường ống, đầu tư lắp đặt mạng cấp 3 với tổng chiều dài 422 km đường ống; xây mới và nâng cấp mở rộng 12 trạm cấp nước thuộc Trung tâm Nước sinh hoạt và Vệ sinh môi trường nông thôn…

Theo các chuyên gia, khi mạng cấp nước phủ khắp, vì vấn đề kinh tế, nhiều gia đình vẫn sử dụng song song cả hai nguồn (nước giếng khoan và nước máy), nên vẫn có nguy cơ gây ô nhiễm tầng nước ngầm. Do đó, tốt nhất khi đã có mạng cấp nước máy, thì người dân nên trám lấp giếng khoan. Muốn làm được điều đó thì chính quyền địa phương phải tích cực vận động, tuyên truyền cho người dân hiểu cùng thực hiện. Và việc hỗ trợ kinh phí, kỹ thuật để người dân trám lấp giếng khoan đúng kỹ thuật khi đã có mạng cấp nước sạch là việc nên làm để giải quyết tận gốc vấn đề. Người dân các quận, huyện ngoại thành có quyền hy vọng đến hết năm 2014 sẽ được sử dụng nước máy hợp vệ sinh, không phải sử dụng nước giếng khoan nhiễm bẩn như hiện nay nữa.

Nguồn: Thông tấn xã Việt Nam