Phóng to

Cụ Tờn nói sách giúp con người biết điều chân, điều thiện - Ảnh: M.HUY

TT - Men theo con đường cát trắng đến làng chài nghèo An Cường, xã Bình Hải, huyện Bình Sơn (Quảng Ngãi) là gặp cụ Ngô Tờn. Cụ Tờn đã 79 tuổi, một người tốt đặc biệt ở cái xứ biển nghèo rớt này.

Bãi biển An Cường cả một dọc dài sạch sẽ. Chiều chiều tấp nập người tắm, đông vui như hội. Người dân thôn An Cường bảo biển An Cường sạch đẹp đều nhờ một tay cụ Tờn.

Cách đây mười năm nghe người ta bàn tán, chê bai bãi biển An Cường ô nhiễm rác, cụ Tờn bực mình lắm. Thế là hằng ngày cụ dậy từ lúc tờ mờ sáng, mang cào ra bãi biển. "Những ngày đầu xắn tay áo dọn rác, rác nhiều đến nỗi dọn hoài không hết nên tưởng chừng muốn bỏ cuộc. Nhưng mỗi khi làm cho bãi biển thưa rác dần, tôi lại vui và nghĩ nay mai bãi biển An Cường sẽ không còn rác" - cụ nói. Hằng ngày, từ sáng sớm đến tận sẩm tối cụ vẫn thu gom rác mang đi chôn lấp hoặc chất rác thành từng đống, sau đó đốt sạch.

Chỉ trong một thời gian ngắn, rác ở An Cường đã được cụ thu gom sạch. Thấy vậy, người dân trong làng cũng ý thức được việc xả rác. Mỗi khi có rác, họ cũng bắt chước cách làm của cụ Tờn là mang rác đi chôn lấp hoặc đốt chứ không vứt bừa bãi ra biển như trước đây.

Cụ Tờn còn có một đam mê là đọc sách. Lần nào đi TP.HCM thăm vợ và các con, cụ cũng khuân về một đống sách. Trai trẻ trong làng thường ghé vào tủ sách của cụ để đọc. Cụ nói: "đọc sách giúp con người có thêm kiến thức, giúp bản thân biết yêu thương con người, xa rời cái ác và tìm tới cái thiện. Không đọc sách khó mà thành người tốt...".

Khi bãi biển An Cường sạch rác, nhiều người tưởng cụ sẽ không dọn rác nữa. Thế nhưng, từ khi thu gom sạch rác ở bãi biển, ngày nào cụ cũng mang cào cỏ "trực chiến" ngoài bãi biển. Hễ thấy có rác xuất hiện là cụ tới thu gom ngay. Cụ nói: "Ngày nào không ra đây ngồi tôi không yên tâm. Mình không dọn rác từng ngày thì rác lại nhiều như lúc trước. Vả lại, ngồi ngoài này bà con thấy mình họ không ném rác lung tung...".

Khổ nhọc nhất là những ngày biển động, rác từ khắp nơi đổ dồn về bãi biển An Cường. Vào những ngày đó, dù trời mưa như trút nước hay nắng nóng, cụ vẫn cặm cụi phơi mình ở biển để nhặt rác.

Cụ Tờn cũng chẳng khấm khá gì, cũng nghèo như bao người dân chài khác ở cái làng chài nghèo An Cường. Ngôi nhà cụ chật hẹp, thấp lè tè và đang xuống cấp. Quanh năm cụ chỉ sống nhờ vào khoản tiền phụ giúp hằng tháng của ba người con trai đang lập nghiệp tại TP.HCM. Ngay cả đôi dép đang mang, cụ dùng dây cao su để tự chế ra quai hậu chứ không mua dép mới. Chiếc xe đạp cà tàng mục nát được cụ tận dụng làm phương tiện đi lại suốt nhiều năm qua, bao nhiêu tiền dành dụm được thay vì bồi bổ cho bản thân, cụ lại mang đi chia cho người nghèo. Nhiều người nghèo ở xã Bình Hải và một số xã lân cận biết đến cụ như một người thường chia sẻ với những phận người nghèo khổ đang lâm cảnh ngặt nghèo.

Cụ tự gây một hũ gạo tình thương chỉ duy nhất một mình cụ đóng góp. Ngày nào cũng vậy, lúc vo gạo nấu ăn cụ không quên đong nửa lon hoặc một lon gạo đổ vào bịch nilông để dành. Cứ để dành gạo được 10 ngày cụ lại cọc cạch đạp xe mang số gạo tích góp được đem cho những người nghèo nào đang thiếu ăn. Cụ tâm sự: "Mình phải học cách tiết kiệm của Bác Hồ. Thời kháng chiến, Bác Hồ cũng vận động gây hũ gạo cứu đói nhân dân, lẽ nào thời bình chúng ta lại không làm được! Cho nhiều thì tui không có chứ giúp người vài ba lon gạo thì có thể giúp được. Nhiều người cùng gây hũ gạo thì người nghèo sẽ đỡ lo đói. Làm từ thiện là làm việc nghĩa chẳng mong cầu danh lợi gì. Chủ yếu là tấm lòng của mình thôi...".

Hằng tháng nhận tiền phụ giúp của con gửi về, cụ thầm lặng phân tiền ra rồi đem đi cho những người nghèo khổ. Dùng tiền dưỡng già con cái gửi về để làm từ thiện hết sạch, cụ lại sang ăn cơm ở nhà người con gái út đang sống cạnh nhà mình. Ăn cơm xong, không đi thăm người nghèo thì cụ lại vác cào cỏ ra bãi biển dọn rác.