26/11/2008 22:46 GMT+7

Tìm thấy di hài nữ chiến sĩ Ấu Triệu sau gần một thế kỷ

Tin, ảnh: KIM OANH

TTO - Sau 98 năm kể từ khi tuẫn tiết tại một nhà lao của thực dân Pháp tại Quảng Trị, mới đây, di hài liệt nữ Ấu Triệu đã được ông Nguyễn Hữu Hường, một cán bộ lão thành cách mạng ở Huế cùng các đồng sự tìm thấy sau hơn 30 năm cất công tìm kiếm.

Bia tưởng niệm nữ chiến sĩ Ấu Triệu của cụ Phan đang được lưu giữ tại Nhà lưu niệm Phan Bội Châu-Huế. Bia có nội dung: “Sống vì nước, chết vì nòi. Bà Trưng, cô Triệu nay mấy ai”

TTO - Sau 98 năm kể từ khi tuẫn tiết tại một nhà lao của thực dân Pháp tại Quảng Trị, mới đây, di hài liệt nữ Ấu Triệu đã được ông Nguyễn Hữu Hường, một cán bộ lão thành cách mạng ở Huế cùng các đồng sự tìm thấy sau hơn 30 năm cất công tìm kiếm.

Ấu Triệu là tên hiệu do Phan Bội Châu đặt cho bà Lê Thị Đàn. Sinh trưởng trong một gia đình bình dân ở thôn Thế Lại Thượng (nay thuộc xã Hương Vinh, huyện Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế), bà là nữ đồng chí đầu tiên gia nhập Việt Nam Quang Phục Hội từ khi mới thành lập, là thành viên tích cực trong phong trào Đông Du, từng tham gia phong trào kháng thuế ở Trung kỳ năm 1908. Năm 1910, bà bị thực dân Pháp bắt, giam giữ và tra tấn dã man. Đêm 25-10-1910, trong khi bị giam giữ tại một nhà lao ở Quảng Trị, bà đã cắn ngón tay, lấy máu viết lên tường bài thơ tuyệt mệnh kêu gọi lòng yêu nước, đấu tranh giành độc lập dân tộc, trước khi tuẫn tiết. Để tỏ lòng thương tiếc người nữ chiến sĩ kiên trung, cụ Phan đã cho dựng tấm bia tưởng niệm bà tại dốc Bến Ngự-Huế, nơi cụ từng sống 10 năm cuối đời khi bị thực dân Pháp quản thúc tại đây.

Sau khi được tìm thấy tại Quảng Trị, sáng 26-11, di hài bà đã được đưa về Huế, cải táng tại Nghĩa trang mang tên Phan Bội Châu do chính cụ Phan thành lập trước năm 1934, làm nơi an táng các chí sĩ cách mạng.