Phóng to

Đại biểu Nguyễn Đình Lộc: “Cần phải có qui định về thương nhân, chứ không thể lờ mờ được”

Các đại biểu (ĐB) đã cùng nhau tìm lời giải đáp cho câu hỏi: thương nhân - anh là ai?

Ở dự thảo, khái niệm thương nhân được mở rất rộng, đó là “tổ chức, cá nhân hoạt động thương mại một cách độc lập, thường xuyên như một nghề nghiệp”. ĐB Đỗ Trọng Ngoạn (Bắc Giang) băn khoăn: “Dân ta vừa sản xuất vừa bán hàng, rồi vừa bốc thuốc vừa chữa bệnh, như vậy có là thương nhân không?”. Nếu trong luật đặt điều kiện “thương nhân có nghĩa vụ đăng ký kinh doanh…” thì e rằng người dân sẽ bị hành.

Cựu bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Đình Lộc cho rằng cần phải có qui định về “nhân vật” thương nhân hay nhà buôn cho rõ ràng, có đăng ký hẳn hoi và “không thể lờ mờ được”.

Có điều - theo ĐB Nguyễn Đình Lộc - ngoài nhà buôn, những chủ thể khác có được tham gia vào hoạt động thương mại không thì luật này lại “chưa có lời giải đáp rõ ràng”.

Chung quan điểm với ĐB Lộc, ông Đặng Văn Xướng (ĐB Long An) xác định thương nhân là “trung tâm của hoạt động thương mại” và đề nghị ban soạn thảo nên dành hẳn một chương về thương nhân. Quy định càng rõ sẽ không những không cản trở, bó hẹp hoạt động thương mại mà còn làm cho hoạt động này “diễn ra một cách trật tự, văn minh, có hiệu quả” - ĐB Xướng lưu ý.

“Luật của chúng ta hiện chưa có nội dung nào nói lên nghĩa vụ của thương nhân trong việc thực hiện các cam kết chung để đảm bảo sức cạnh tranh chung của toàn thể cộng đồng”. Phát hiện “lỗ hỗng” ấy, Thứ trưởng bộ Thủy sản Nguyễn Hồng Minh (An Giang) dẫn chứng: trong ngành thủy sản, một hiện tượng đang phổ biến ở đồng bằng sông Cửu Long là việc bơm tạp chất không bảo đảm an toàn vệ sinh vào con tôm. Khi đặt vấn đề phối hợp với nhau, Hiệp hội câu lạc bộ Tôm yêu cầu mọi người cam kết không sử dụng tạp chất nữa và tất cả đều ký hết. Thế nhưng được một thời gian lại có người phá, không tin tưởng nhau và rơi vào tình trạng “mạnh ai nấy làm”.

Cho nên bà Minh đề nghị ban soạn thảo cần thiết phải tiếp thu một nguyên tắc trong hoạt động của thương nhân: tôn trọng và thực hiện các cam kết chung của cộng đồng (nếu những cam kết đó được Nhà nước công nhận). Nếu nguyên tắc này được tuân thủ, chắc chắn chúng ta sẽ hình thành được những ngành sản xuất hàng hóa lớn và chung sức với nhau cạnh tranh được trên thị trường.

Phó chủ nhiệm Ủy ban đối ngoại Nguyễn Ngọc Trân (An Giang) lên tiếng: phải có điều kiện về đạo đức, chuyên môn, nghiệp vụ mới được trở thành thương nhân, như “không bị tiền án trong những hoạt động thương mại” chẳng hạn. “Ở bên Nhật, kể cả anh được thừa kế ruộng của cha ông (thuộc sở hữu hẳn hoi) nhưng nếu không có chuyên môn, nghiệp vụ tối thiểu về nông nghiệp thì anh cũng không được quyền canh tác. Bây giờ chúng ta nói thương nhân là nhân vật chính trong thời buổi giao dịch với bên ngoài ngày càng sâu rộng song nếu không áp dụng một điều kiện tối thiểu nào, thương nhân sẽ dẫn nền thương mại của chúng ta đến đâu?”- GS Trân lo lắng.

Phóng toĐB Phạm Thị Thu Hòa ĐB Phạm Thị Thu Hòa (Thái Bình):

Đây là vấn đề liên quan đến nhiều ngành, thị trường rộng, nhạy cảm, rất dễ biến động. Cho nên nếu giao Bộ trưởng Bộ Thương mại quyết định tôi cho là quá sức, sẽ xảy ra tình trạng khó có thể quán xuyến được.

Như thế sẽ rất dễ có trường hợp cho phép hàng hóa giao dịch, hoặc thực hiện biện pháp quản lý trong trường hợp khẩn cấp không phù hợp, thiếu chính xác, ảnh hưởng đến việc tiêu thụ hàng hóa, nhất là những mặt hàng nông sản, tươi sống.

Phóng toĐB Nguyễn Hoàng Anh ĐB Nguyễn Hoàng Anh (Hải Phòng):

Tôi không đồng tình quan điểm của một số ĐB khi tham gia nhiều đạo luật cứ muốn kéo Chính phủ vào; nếu không cũng phải thêm vài ba bộ khác mới yên tâm.

Tôi nghĩ rằng chúng ta có thể ghi thẳng cho một bộ trưởng bởi đằng sau ông bộ trưởng là cả bộ máy chuyên ngành được đào tạo bài bản. Gắn với quyền là trách nhiệm của bộ trưởng