Căn nhà trên đường Nguyễn Cư Trinh, Q.1 diện tích khoảng 30m², có giấy hồng, giá cho thuê thế chấp 250 triệu đồng. Nếu muốn thuê trả tiền tháng là 4,4 triệu/tháng nhưng người thuê phải ứng trước năm tháng, điện nước người thuê tự trả. Tuy nhiên chủ nhà cho biết muốn cho thuê thế chấp hơn vì cần tiền làm ăn.

Bảo, người môi giới cho thuê, phân tích: thay vì đem tiền gửi ngân hàng, với mức lãi suất trung bình gần 0,6% thì 250 triệu chỉ “đẻ” ra được 1,5 triệu mỗi tháng trong khi tiền thuê nhà gấp ba lần. Vì vậy, thuê thế chấp sẽ có lợi hơn. Trường hợp chưa yên tâm có thể công chứng hợp đồng thuê. Bảo cho rằng hiện nay nhà cho thuê thế chấp có giấy hồng khá hiếm.

Theo những người môi giới cho thuê nhà, gần đây xu hướng cho thuê nhà thế chấp trở nên phổ biến. Hình thức này tiện lợi đối với người cho thuê và cả người thuê. Người cho thuê cần tiền làm ăn, còn người thuê có tiền, muốn thế chấp và không phải trả tiền thuê mỗi tháng.

Không chỉ những người chuyên cho thuê mà giới kinh doanh nhà đất cũng tham gia để “huy động” vốn. Thị trường này diễn ra sôi động tại khu vực trung tâm thuộc Q.1, 3, 5. Các khu vực khác người thuê hiếm khi thế chấp do xa trung tâm, giá trị nhà, phòng cho thuê rẻ... Trái với thị trường mua bán nhà đất, thời điểm cận tết cũng là lúc nhà cho thuê thế chấp bắt đầu chậm lại do nhiều người cần tiền để làm ăn.

Thông thường việc thuê nhà thế chấp thông qua hai “kênh” là dịch vụ tư nhân và các công ty môi giới. Để giữ mối quan hệ lâu dài, cạnh tranh với các công ty, dịch vụ tư nhân chỉ lấy tiền của người cho thuê, mức hoa hồng là 2%. Riêng một số công ty môi giới thì trả chi phí cao hơn, người cho thuê phải nộp 2-3% số tiền thế chấp, người thuê phải trả 30.000 đồng/lần đi xem dù thuê được hay không.

Phần nhiều nhà cho thuê chưa có giấy hồng, người thuê và người cho thuê chỉ cam kết với nhau bằng giấy tay nên xung quanh chuyện cho thuê thế chấp cũng đã xảy ra tình trạng dở khóc dở cười: người thuê trước thế chấp lại căn nhà cho những người khác để lấy số tiền cao hơn.

Hoặc một trường hợp thuê căn nhà trên đường Huỳnh Văn Bánh, Q.Phú Nhuận giá 12 triệu đồng/tháng. Anh này sau đó ngăn nhà làm bốn phòng cho người khác thuê lại, mỗi phòng phải thế chấp 50 triệu đồng. Nhưng việc cho thuê chỉ thực hiện trong một tháng, sau đó người cho thuê ôm trọn 200 triệu đồng “cao chạy xa bay”.

Luật sư Nguyễn Thị Thanh Tuyền, Văn phòng luật sư Nguyễn Cường, khuyên việc thuê nhà thế chấp chỉ nên thực hiện đối với nhà có giấy hồng, hợp đồng ra công chứng và người đứng tên trong hợp đồng cho thuê phải là người đứng tên trong giấy hồng (hoặc ủy quyền cho người khác nhưng phải công chứng). Nếu bên cho thuê và bên thuê làm hợp đồng bằng giấy tay khi tranh chấp trước tòa sẽ bị vô hiệu. Trên thực tế cũng đã xảy ra nhiều trường hợp như vậy và việc hoàn trả đủ số tiền đã thế chấp trước đó rất hiếm, luật sư Tuyền nói thêm.