Phóng to

Đầu bếp Thái ở nước ngoài đóng luôn vai trò đại sứ văn hóa ẩm thực - Ảnh: Asiaweek

TT - Cách đây năm năm, khi Thái Lan vừa thoát khỏi cơn khủng hoảng tài chính, Thủ tướng Thaksin Shinawatra, vừa nhậm chức, đã nhìn thấy tiềm năng to lớn về xuất khẩu thực phẩm của đất nước trên cơ sở nền nông nghiệp phong phú.

Ông nhanh chóng cho triển khai cuộc vận động phát triển nhiều nhà hàng Thái Lan ở nước ngoài, đưa Thái Lan thành “nhà bếp của thế giới”.

Xúp chua cay

Tom-yum-goong, món xúp tôm có vị chua cay của Thái Lan, được đánh giá là một trong ba món xúp ngon nhất thế giới, hai món còn lại là xúp củ cải ngọt (borscht) của Nga và xúp thập cẩm (hotchpotch) của Pháp.

Thái Lan thậm chí dám chi 7,5 triệu USD để làm phim chủ đề xúp tom-yum-goong. Sau khi trình chiếu ở Thái Lan và nhiều nước khác, bộ phim đã gây được tiếng vang lớn.

Trong bữa tiệc chúc mừng thành công của bộ phim, ông Thaksin hào hứng: phải đưa phim tom-yum-goong tiến vào Hollywood, xúp tom-yum-goong sẽ đến khắp nơi trên thế giới.

Trong hội nghị thượng đỉnh về hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương diễn ra ở Thái Lan năm 2003, món xúp tom-yum-goong là “món chỉ định” trong bữa tiệc. Đích thân Thủ tướng Thaksin đã bưng các bát xúp tom-yum-goong mời các vị nguyên thủ thưởng thức.

Cục Du lịch và các tổ chức liên quan của Thái Lan chọn hướng đi đúng khi xác định chương trình “nhà bếp thế giới” không phân biệt tôn giáo, chủng tộc. Các đầu bếp Thái Lan có thể chế biến nhiều món ăn tiêu chuẩn phù hợp với các tín đồ đạo Hồi và đạo Do Thái nhắm vào thị trường Trung Đông và trong cộng đồng người Do Thái ở Mỹ.

Tại các siêu thị ở châu Á và Âu - Mỹ, món ăn mang nhãn hiệu Mamma (mì tom-yum-goong ăn nhanh) và các loại đồ hộp, thực phẩm đông lạnh của Thái Lan đã thu hút nhiều khách hàng.

Người gốc châu Á lao động ở nước ngoài là lượng khách không nhỏ của các nhà hàng Thái do các nhà hàng này biết chế biến nhiều loại thức ăn nhanh phù hợp với khẩu vị người châu Á.

Đối với người Thái, món ăn chưa có vị chua cay xem như chưa phải món ăn Thái. Tuy vậy, những món ăn chua cay ban đầu đối với người nước ngoài, đặc biệt đối với người phương Tây, là một “thách thức”.

Nhưng rồi thưởng thức xúp tom-yum-goong, bánh cá chiên, càri gà, miến hấp cua, lẩu... họ cảm thấy được tận hưởng những hương vị kỳ diệu mang đậm văn hóa Thái.

Vì thế, một biên tập viên tạp chí người Nhật cùng chồng làm việc tại cơ quan ngoại giao của Nhật ở Thái Lan ba năm, khi về nước liền viết cuốn sách Chủ nghĩa thức ăn chua cay của Thái Lan nhằm giới thiệu văn hóa ẩm thực Thái Lan.

Bà còn mở các lớp huấn luyện chế biến thức ăn Thái Lan, tuyên truyền người Nhật sang Thái Lan du lịch để thưởng thức các món ăn của đất nước này. Bà chỉ là một trong rất nhiều “đại sứ văn hóa - du lịch” tự nguyện cho Thái Lan.

Đầu tư bài bản

Bộ Giáo dục và Bộ Lao động Thái Lan đã phối hợp đào tạo được nhiều đầu bếp phục vụ trong các nhà hàng của Thái Lan ở nước ngoài. Số đầu bếp này có trọng trách mở rộng ảnh hưởng của văn hóa ẩm thực Thái Lan ở các nước.

Để có thể đạt tiêu chuẩn làm “đại sứ ẩm thực” của Thái Lan ở nước ngoài, mỗi người phải biết sử dụng ngoại ngữ và chế biến thành thạo ít nhất năm món ăn chủ lực như xúp tôm chua cay (tom-yum-goong), càri đỏ, rau trộn, hủ tiếu xào, cơm rang dứa.

Để giữ chữ tín về các món ăn ngon đối với khách hàng nước ngoài, các đơn vị chuyên trách của Thái Lan có trách nhiệm giám sát chất lượng và cấp giấy chứng nhận định kỳ cho các nhà hàng Thái Lan hoạt động ở các nước. Những nhà hàng kinh doanh liên tục hai năm ở nước ngoài ít nhất phải có hai đầu bếp người Thái.