PCI tham gia hai dự án ở TP.HCM ra sao?

Theo các báo cáo của Ban quản lý dự án đại lộ đông - tây và môi trường nước TP.HCM, Công ty tư vấn quốc tế Thái Bình Dương (Pacific Consultants International - PCI) đã tham gia hai dự án ở TP.HCM:

1. Dự án đại lộ đông - tây TP.HCM có tổng vốn đầu tư 660,6 triệu USD, PCI liên danh với Công ty Oriental Consultants (ORICON - Nhật), Tổng công ty Tư vấn thiết kế giao thông vận tải (TEDI) và Công ty môi trường công nghệ (ENVITECH) thực hiện hai gói thầu tư vấn:

- Gói thầu tư vấn 1 “Tư vấn thiết kế chi tiết đại lộ đông - tây và giám sát xây dựng cơ sở hạ tầng sáu khu tái định cư”. Bao gồm thiết kế chi tiết đại lộ đông - tây, giám sát việc xây dựng cơ sở hạ tầng sáu khu tái định cư được sử dụng vốn vay Ngân hàng Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JBIC), trợ giúp đấu thầu, trợ giúp chính sách an toàn giao thông, thực hiện dịch vụ trợ giúp xã hội đối với những hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án, trợ giúp ban quản lý dự án thành lập đơn vị quản lý đặc biệt để quản lý, khai thác, duy tu bảo dưỡng công trình và chuyển giao công nghệ. Gói thầu trị giá 1.176,2 triệu yen Nhật và 49,7 tỉ đồng (tổng cộng tương đương 196 tỉ đồng).

Gói thầu trên được liên danh PCI và các nhà thầu đấu thầu cạnh tranh quốc tế giữa các nhà thầu Nhật Bản và VN. Kết quả đấu thầu đã được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận. Hợp đồng đã được UBND TP.HCM duyệt và Bộ Tài chính thông qua. Sau đó, UBND TP đã duyệt kết quả chỉ định thầu và nội dung phụ lục hợp đồng năm dịch vụ tư vấn bổ sung.

- Gói thầu tư vấn 2 “Tư vấn giám sát xây dựng đại lộ đông - tây”, trị giá 1.834,6 triệu yen và 63,1 tỉ đồng (tổng cộng tương đương 295 tỉ đồng). Gói thầu này được Thủ tướng Chính phủ cho phép chỉ định thầu, hồ sơ mời thầu được JBIC thông qua và UBND TP.HCM phê duyệt. Tiếp đó, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt kết quả chỉ định thầu.

2.Dự án cải thiện môi trường nước TP.HCM - giai đoạn 1 có tổng vốn đầu tư 270,3 triệu USD (tương đương 4.163,9 tỉ đồng). PCI liên danh với Công ty Tư vấn thoát nước và môi trường VN và Công ty Tư vấn cấp thoát nước số 2 làm đơn vị tư vấn thiết kế dự án do vốn ngân sách tài trợ và tư vấn kỹ thuật do JBIC tài trợ. Giá trị gói thầu tư vấn này là 216,5 tỉ đồng.

Ngày 9-9-2008, Bộ Kế hoạch - đầu tư có văn bản đề nghị Bộ Giao thông vận tải và UBND TP.HCM tạm ngừng giải ngân một số hợp đồng tư vấn của PCI. Do có một số nguyên nhân liên quan đến công việc nội bộ phía Nhật Bản, Bộ Ngoại giao Nhật Bản đề nghị VN tạm thời ngừng giải ngân bảy hợp đồng tư vấn với PCI gồm: dự án đại lộ đông - tây TP, dự án môi trường nước TP giai đoạn 1 và dự án môi trường nước TP giai đoạn 2 (cả ba dự án trên do UBND TP.HCM làm chủ đầu tư), dự án phát triển hạ tầng quy mô nhỏ giảm nghèo (chương trình tín dụng chuyên ngành 4 do Bộ Kế hoạch - đầu tư làm chủ đầu tư), dự án xây dựng cầu Thanh Trì, dự án các cầu trên quốc lộ 1 giai đoạn 3 và dự án nâng cao an toàn cầu đường sắt tuyến Hà Nội - TP.HCM (cả ba dự án do Bộ Giao thông vận tải làm chủ đầu tư).

Ngày 16-9-2008, Chủ tịch UBND TP.HCM Lê Hoàng Quân đã chỉ đạo các sở, ngành liên quan và Ban quản lý dự án đại lộ đông - tây và môi trường nước TP tạm thời ngưng giải ngân các hợp đồng tư vấn của PCI đối với các dự án ở TP.HCM theo yêu cầu của Bộ Kế hoạch - đầu tư.

Diễn biến vụ Nhật điều tra Công ty PCI đưa hối lộ

- Ngày 25-6-2008, nhật báo Nhật Bản Yomiuri đưa tin cơ quan điều tra nước này đang tiến hành điều tra Công ty tư vấn quốc tế Thái Bình Dương (Pacific Consultants International - PCI, trụ sở chính tại Nhật) về những vụ đưa hối lộ cho các viên chức chính phủ ở Đông Nam Á để nhận được các dự án từ nguồn vốn ODA. Trong đó có vụ đã đưa 20 triệu yen Nhật (khoảng 200.000 USD) tiền mặt cho các quan chức tại VN.

- Ngày 28-6, bản tin điện tử của báo này cho biết những người liên quan của PCI tiết lộ người đã nhận tiền có trách nhiệm với dự án đại lộ đông - tây tại TP.HCM.

- Đầu tháng 7, UBND TP.HCM yêu cầu cơ quan quản lý dự án này báo cáo vụ việc. Ban quản lý dự án đại lộ đông - tây và môi trường nước (cơ quan quản lý dự án nói trên) đã khẳng định quá trình chọn nhà thầu PCI là phù hợp quy định trong nước và quy chế của nhà tài trợ.

- Ngày 25-8, bốn cựu quan chức của PCI chính thức bị phía Nhật truy tố về tội đưa hối lộ. Các bị cáo bị truy tố vì đã đưa hối lộ khoảng 90 triệu yen (khoảng 820.000 USD) cho ông Huỳnh Ngọc Sĩ, giám đốc Ban quản lý dự án đại lộ đông - tây và môi trường nước TP.HCM, từ năm 2003-2006. Hành vi này vi phạm luật chống cạnh tranh gian lận của Nhật.

- Ngày 9-9, một tổ công tác của Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng Bộ Công an (C37) đã vào TP.HCM để xác minh một số vụ việc, trong đó có vụ liên quan đến bốn quan chức PCI khai nhận đưa hối lộ để được thắng thầu tư vấn một phần dự án đại lộ đông - tây.

- Ngày 12-11, nhật báo Yomiuri đưa tin trong phiên điều trần đầu tiên tại Tòa án quận Tokyo hôm 11-11, các bị cáo cựu lãnh đạo PCI đã nhận tội. Theo đó, các công tố viên cho hay các bị cáo quan chức PCI đã thừa nhận đưa hối lộ ông Huỳnh Ngọc Sĩ tổng cộng 2,6 triệu USD, tương đương 10% giá trị hợp đồng, để được ưu đãi trong các hợp đồng tư vấn giai đoạn 2001-2003.

Ông Sakashita (cựu giám đốc PCI) và những người khác bị cáo buộc đã đưa tổng cộng 650.000 USD hối lộ ông Sĩ từ tháng 1 đến tháng 7-2002, sau đó tiếp tục đưa hối lộ gồm: 860.000 USD trong năm 2003, 540.000 USD năm 2004, 160.000 USD năm 2005 và 220.000 USD năm 2006. Tuy nhiên, các công tố viên chỉ xác định vụ án hình sự liên quan đến hai đợt hối lộ 600.000 USD năm 2003 và 220.000 USD năm 2006.