Sống “treo” bên khu công nghiệp

TT - Nhiều năm qua, hàng ngàn cư dân ở gần Khu công nghiệp (KCN) Hòa Khánh (TP Đà Nẵng) phải sống trong ô nhiễm, thiếu nước sạch, đường sá xuống cấp không được sửa chữa. Sau bão số 9, nhiều nhà dân bị hư hại, sập đổ muốn xây dựng lại phải chạy xin phép nhiều nơi, vì nằm trong khu dự án nhưng nhà đầu tư chưa triển khai.

Nhà dân bị hư hại tại một khu dân cư nằm trong vùng dự án “treo”, mở rộng Khu công nghiệp Hòa Khánh (TP Đà Nẵng) - Ảnh: Đ.Cường

Dự án “treo dân” ở các phường Hòa Khánh Bắc, Hòa Hiệp Nam (Q.Liên Chiểu) và xã Hòa Liên (H.Hòa Vang) kể trên nhằm mở rộng KCN Hòa Khánh, có tổng diện tích 212,12ha, do Công ty cổ phần Đầu tư Sài Gòn - Đà Nẵng làm chủ đầu tư, được triển khai từ năm 2003. Nhưng đến nay vẫn chưa xác định được đến bao giờ mới giải tỏa, di dời, tái định cư cho dân.

Dân sống không yên

Con đường dẫn vào thôn Trung Sơn (xã Hòa Liên) và tổ 61 (P.Hòa Khánh Bắc), khu vực xóm Cồn và Thạch Sơn (P.Hòa Hiệp Nam) nhầy nhụa nước thải từ KCN Hòa Khánh chảy tràn lan trên đường, mặt đường xuống cấp, đầy ổ gà.

Một người dân ở gần KCN này than thở: “Đường sá nham nhở, không có đèn chiếu sáng lại nằm gần ruộng mương nên buổi tối thấy mấy đứa nhỏ đi học về là lo nơm nớp”. Ông Lê Văn Vinh (tổ phó tổ 61, P.Hòa Khánh Bắc) nói: “Vừa rồi nước lũ tàn phá nát hết cả đường sá, người dân muốn làm lại đường để đi nhưng nghĩ đổ công, đổ tiền của vào đó rồi khi giải tỏa lại thành công dã tràng. Vậy là cứ đành để vậy mà đi”.

Sau bão số 9 vừa qua, rất nhiều nhà cửa của người dân nơi đây bị sập hoặc tốc mái, muốn xây dựng lại phải xin phép đủ nơi vì đang nằm trong khu quy hoạch chờ giải tỏa. Nhưng khi được phép xây dựng lại gặp cảnh éo le, nếu xây kiên cố, vững chãi, tốn kém sau này chẳng ai đền bù.

Bà Nguyễn Thị Hường (87 tuổi, thôn Trung Sơn) băn khoăn: “Vừa rồi bão đánh sập căn nhà chính nên tui phải chuyển sang nhà bếp ở. Cứ phải thấp thỏm nghe ngóng xem chỗ này có giải tỏa hay không để còn biết đường mà dựng lại. Thà phải đi thì nói là đi, nếu được ở lại thì bảo cho dân biết rõ chứ cứ để như thế này dân khó sống lắm”.

Bên cạnh đó, do những khu dân cư kể trên nằm gần cửa xả nước thải của KCN Hòa Khánh nên nước ô nhiễm ngấm vào giếng nước ăn uống của người dân.

Bà Phạm Thị Sen (thôn Trung Sơn) tâm sự: “Cả nhà tui chỉ sống nhờ vào mấy sào ruộng, vậy mà mỗi tháng phải bỏ ra mấy trăm nghìn đồng để mua nước tinh khiết uống và nấu ăn, tốn kém lắm nhưng cũng phải chịu. Vì nước giếng đã bị nhiễm bẩn nặng không thể ăn uống, chỉ ráng dùng để giặt giũ thôi”. Không riêng gia đình bà Sen, hàng nghìn người dân trong các khu vực này đều phải sống chung với nước ô nhiễm như vậy.

Ông Bùi Thọ Ninh - trưởng phòng kế hoạch kỹ thuật Công ty Cấp nước Đà Nẵng - cho biết công ty đã thành lập đoàn đi khảo sát tình hình tại các khu vực trên để thiết kế hệ thống nước sạch cho dân. Thế nhưng, do đây là các khu vực quy hoạch, giải tỏa nên rất khó thực hiện, vì nếu đầu tư hệ thống đường ống đưa nước về, đến khi giải tỏa thì thiệt hại sẽ rất lớn.

Chính quyền cũng “kêu cứu”

Ông Nguyễn Thu - chủ tịch UBND xã Hòa Liên - cho biết tại xã có tới ba thôn Vân Dương 1, Vân Dương 2 và Trung Sơn nằm trong diện giải tỏa di dời. Mặc dù dự án được công bố quy hoạch giai đoạn 1 từ năm 2003 nhưng vẫn chưa giải quyết dứt điểm. “Cơ sở hạ tầng xuống cấp, nhiều người phải sống cảnh 3-4 gia đình trong một hộ nhưng không thể tách thửa, chia đất cho con cái vì vướng quy hoạch nên khổ sở đủ đường” - ông Thu chia sẻ. Ngoài ra, người dân còn bị “tước” luôn quyền chuyển nhượng đất đai của mình.

Cũng theo ông Nguyễn Thu: “Địa phương đã nhiều lần kêu cứu các cơ quan chức năng cần sớm triển khai dự án để người dân yên ổn làm ăn, sinh sống. Nhà cửa của người dân đã bị hư hại nghiêm trọng trong đợt bão vừa qua, nếu sắp tới bão lũ tiếp tục đổ vào thì hậu quả khó lường”. Vì nhà cửa của nhiều hộ dân trong khu quy hoạch treo đã rệu rã nên chính quyền xã Hòa Liên chỉ biết khuyến cáo chung chung là người dân cần chủ động di tản ra khỏi nhà đến nơi kiên cố hơn khi bão tới.

Còn ông Thái Bá Cảnh - phó trưởng Ban quản lý các KCN và khu chế xuất Đà Nẵng - thừa nhận việc triển khai dự án KCN Hòa Khánh mở rộng rất chậm trễ, ban này đã nhiều lần yêu cầu Công ty cổ phần Đầu tư Sài Gòn - Đà Nẵng phải nhanh chóng triển khai dự án. Tuy nhiên đến nay dự án chưa thể triển khai được. Theo ông Cảnh, đó là do quỹ đất bố trí tái định cư cho người dân sau giải tỏa đang thiếu hụt.

 “Hiện TP đang có chủ trương sẽ lấy một phần diện tích trong khu vực này để xây dựng khu đô thị” - ông Cảnh tiết lộ thêm. Tuy nhiên, thời gian hoàn tất việc di dời, giải tỏa vẫn chưa được xác định cụ thể.

ĐOÀN CƯỜNG