Phóng to

Bản dịch Mật mã Da Vinci mới

NXB Văn hoá - Thông tin vừa cho ra mắt bản dịch Mật mã Da Vinci do dịch giả Dương Tường hiệu đính vào đầu tuần này. Bản dịch mới, giá không đổi, và về hình thức cũng không có gì khác biệt so với bản dịch cũ, ngoài dòng chữ “Ấn phẩm mới” trên góc trái bìa 1.

Được phát hành lần đầu hồi cuối tháng 9-2005, cuốn tiểu thuyết của Dan Brown do NXB Văn hoá - Thông tin mua bản quyền và tổ chức dịch, đã ngay lập tức bị dư luận bạn đọc và các nhà chuyên môn phê bình gay gắt về chất lượng dịch thuật. Trước dư luận đó, NXB phải tạm ngừng kế hoạch tái bản và mời dịch giả Dương Tường hiệu đính, hoàn chỉnh bản dịch của Đỗ Thu Hà.

Trao đổi với chúng tôi, dịch giả Dương Tường cho biết, ông đã mất gần bốn tháng chuyên tâm vào việc hiệu đính, mỗi ngày làm việc với bản thảo không dưới mười tiếng đồng hồ. Ngoài việc sửa câu, sửa từ thì phần ông bổ sung nhiều nhất cho bản dịch là các chú thích, do cuốn tiểu thuyết này đề cập đến rất nhiều khái niệm liên quan đến tôn giáo (bản dịch mới có 142 chú thích, trong khi bản dịch cũ chỉ có bốn).

Vì lý do tế nhị, ông Dương Tường từ chối đưa ra bất kỳ sự so sánh nào giữa bản dịch cũ và bản dịch đã được hiệu đính. Tuy nhiên, qua đọc so sánh, độc giả sẽ nhận thấy có sự khác biệt lớn giữa hai bản cũ và mới.

Có thể nói, bài viết Mật mã Da Vinci - những bức xúc từ bản dịch tiếng Việt của Doãn Hiệp đăng trên Nhân Dân điện tử ngày 15-10-2005 đã mở đầu cho loạt bài phê bình về chất lượng dịch thuật của tiểu thuyết Mật mã Da Vinci, do NXB Văn hoá - Thông tin ấn hành, trên nhiều tờ báo khác. Đối chiếu những lỗi dịch thuật mà tác giả Doãn Hiệp chỉ ra trong bài viết của mình với bản hiệu đính của dịch giả Dương Tương thì có thể thấy, các lỗi đó đều đã được chỉnh sửa. Sau đây là một vài ví dụ để bạn đọc tham khảo.

* Bản gốc: He reminded himself, however, that killing Langdon would be a generous fate compared to the misery about to be communicated by Bezu Fache and the French prison system.

Bản dịch cũ: Tuy nhiên, tự bản thân anh nhắc nhở mình rằng giết Langdon sẽ là một ân huệ lớn của số phận so với sự bí ẩn mà Bezu Fach định nói và hệ thống nhà tù Pháp.

Bản hiệu đính: “Tuy nhiên, Gouard tự nhắc mình rằng giết Langdon sẽ là một ân huệ lớn của số phận so với sự khốn khổ mà Bezu Fache và hệ thống nhà tù Pháp ban tặng cho hắn ta.”

* Bản gốc: “Opus Dei is a personal prelature of color:black"Vatican City, and His Holiness can disperse monies however he sees fit. No law has been broken here.”

Bản dịch cũ: "Opus Dei là tổng giám mục của thành phố Vaticăng, và sự linh thiêng của ngài có thể giải ngân được bất cứ lúc nào mà ngài thấy thích hợp."

Bản hiệu đính: "Opus Dei là một giám mục đoàn riêng của thành phố Vatican, và Đức Giáo Hoàng có thể giải ngân được bất cứ lúc nào mà ngài thấy thích hợp."

* Bản gốc: Andre Vernet, according to official records, was a model citizen.

Bản dịch cũ: Andre Vernet, được bổ sung vào hồ sơ chính thức (theo như hồ sơ chính quyền), là một công dân hiện đại.

Bản hiệu đính: Andre Vernet, theo như hồ sơ chính thức, là một công dân kiểu mẫu.

* Bản gốc: When I retire, Vernet told himself, I will fill my cellar with rare Bordeaux...

Bản dịch cũ: Vernet tự nhủ, khi ta về nghỉ hưu, ta sẽ đổ đầy các tế bào của ta bằng loại rượu Bordo quý giá...

Bản hiệu đính: Vernet tự nhủ, khi nào về nghỉ hưu, mình sẽ chất đầy hầm rượu toàn vang Bordeaux quý hiếm...

* Bản gốc: “Considering what you are asking of me,” Aringarosa countered, “What I do with this money is not your concern.”

Bản dịch cũ: "Bất kỳ điều gì ông cũng phải cân nhắc kỹ càng trước khi hỏi tôi," Aringarose phản đối, "Tôi làm gì với khoản tiền này không can hệ gì đến ông."

Bản hiệu đính: "Xét những gì các ngài yêu cầu ở tôi," Aringarose đối đáp, "thì việc tôi làm gì với khoản tiền này không can hệ gì đến ngài."

* Bản gốc: Slowing Remy down had become Sophie’s task.

Bản dịch cũ: Dần dần, Remy trở thành nhiệm vụ của Sophie.

Bản hiệu đính: Làm chậm bước tiến của Remy trở thành nhiệm vụ của Sophie.

* Bản gốc: Showing his face could not be avoided, Silas thought. Remy did what he had to do. He saved the keystone.

Bản dịch cũ: Biểu hiện trên nét mặt là không thể tránh được, Silas nghĩ. Remy đã không làm việc mà hắn phải làm. Hắn ta giữ viên đá đỉnh vòm.

Bản hiệu đính: Biểu hiện trên nét mặt (Việc lộ diện) là không thể tránh được, Silas nghĩ. Remy đã làm điều hắn phải làm. Hắn đã cứu viên đá đỉnh vòm.

* Bản gốc: "You will join the ranks of the great men you admire - Da Vinci, Botticelli, Newton - each of whom would have been honored to be in your shoes right now..."

Bản dịch cũ: "Anh sẽ gia nhập vào hàng ngũ của những con người mà anh mơ ước từ lâu - Da Vinci, Botticelli, Newton - mỗi người trong số họ đang được tôn kính ngay dưới chân anh..."

Bản hiệu đính: "Anh sẽ gia nhập hàng ngũ những con người vĩ đại mà anh mơ ước từ lâu - Da Vinci, Botticelli, Newton - mỗi người trong số họ ắt lấy làm vinh dự nếu được ở vị thế của anh lúc này..."

* Bản gốc: “Jacques reported to the police that your brother and I had been in the car… our two bodies apparently washed off in the current... Jacques, being a man of prominence, did not have the luxury of disappearing. It only made sense that Sophie, being the eldest, would stay in Paris to be taught and raised by Jacques, close to the heart and protection of the Priory.”

Bản dịch cũ: Jacques thông báo với cảnh sát rằng em trai cháu và bà cũng ở trong chiếc xe đó... thân thể hai chúng ta đã được tắm gội sạch sẽ vào lúc đó... Jacques là một người đàn ông giản dị, chẳng hề có một thứ xa xỉ gì. Ông chỉ có một cảm nhận nhạy bén rằng Sophie, là người lớn tuổi hơn, sẽ ở Paris để Jacques dạy dỗ và nâng đỡ, gần gũi với ông và sự bảo vệ của Hội Tu viện."

Bản hiệu đính: Ông cháu báo với cảnh sát là bà và em trai cháu cũng ở trong chiếc xe đó... và có vẻ như thi thể của hai bà cháu đã bị dòng nước cuốn đi... Ông cháu vốn là một nhân vật nổi bật, chẳng thể lặng lẽ biến đi. Chỉ có chuyện đứa con lớn ở lại Paris để Jacques nuôi dạy, gần kề trái tim và sự bảo vệ của Tu viện Sion, là nghe có lý.”

...

Dịch giả Dương Tường và bản hiệu đính Mật mã Da VinciHậu "sự cố" Mật mã Da VinciMật mã Da Vinci không phải là một "kỳ quan" văn học?Phải mất bốn-năm tháng để hiệu đính "Mật mã Da Vinci”Đã đến lúc cảnh báo về một “thảm họa dịch thuật”Từ Mật mã Da Vinci: Thử giải mã những... "bán thành phẩm"!NXB sẵn sàng đổi lại sách "Mật mã Da Vinci" cho bạn đọcSẽ tiến hành phiên tòa lấy lời khai về "Mật mã Da Vinci"NXB Văn hoá - Thông tin ngừng tái bản Mật mã Da VinciMật mã Da Vinci, những bức xúc từ bản dịch tiếng Việt