Thường các phát thanh viên trẻ không phân biệt cách đọc chữ x với s, ch với tr, r với j. Khi đi qua “xông”, không mua được “xữa” thì quả là “xơ xót”. Các chữ “jượu”, “đi ja” nghe rất khó chịu (bản tin Sài Gòn buổi sáng 6-10-2003). Có vị còn không phân biệt đâu là âm, đâu là chữ. Ví dụ chữ g nhưng âm gờ, khi đọc ta chỉ đọc chữ chứ không đọc âm. Vì vậy khó thể chấp nhận cách đọc “nhóm gờ 7”.

Trong một chương trình truyền hình, tôi được nghe đọc “bác sĩ Dẹc Xanh” trong khi viết là Yersin và nên đọc đúng chữ viết. Chương trình Kiến thức tiêu dùng 28-9 giới thiệu về vitamin E, vậy mà cô phụ trách chương trình cứ một mực đọc là “vitamin e” trong khi các bác sĩ đọc là “vitamin ơ”. Đến khi giới thiệu sản phẩm Enat 400 lại gọi là “inat”. Chỉ có chữ e trong tiếng Pháp thôi mà các vị phát thanh viên đọc đủ kiểu khi là ơ, khi là e rồi khi là i!

Trong bản tin Sài Gòn buổi sáng 2-10-2003, phát thanh viên đọc chữ Elite là “ilít”. Trưa cùng ngày trong bản tin 15g, phát thanh viên lại đọc là... “elai”! Khi giới thiệu sản phẩm tập mới của Vĩnh Tiến có nhãn hiệu “la pex”, tôi thoạt không hiểu là gì. Đến khi nghe tiếp chữ “hòa bình” mới hiểu đó là La Paix (tiếng Pháp). Hay hiệu bánh Givral bị đọc ra “guivral”, khách sạn Continental thành “continentol”, Catinat thành “catinát”. Hoặc Idecaf (Viện Trao đổi văn hóa với Pháp) bị đọc thoải mái là “aiđicap”!

Không chỉ sai về cách đọc, nhiều chương trình còn cho thấy phát thanh viên không hiểu nội dung trước khi đọc trên sóng.

Ví dụ, một giọng nữ thản nhiên đọc “chuột Mickey ngâm ôliu”. Nghe qua có thể đoán là “chuột Mickey ngậm cành ôliu” vì đây là biểu tượng hòa bình khá quen thuộc.

Hoặc câu lăn tròn cọ trên “nghiên mực nho” phải chăng là “nghiên mực nhỏ”? Hay trong bản tin ngày 2-10 có câu Zen... còn có ý nghĩa “thiên đỉnh”! Zen lâu nay được hiểu ngay là thiền, phái thiền, vì vậy Zen không thể có nghĩa là thiên đỉnh mà chỉ có thể là thiền định.

Tôi nghĩ ngành phát thanh, truyền hình cần chấn chỉnh điều này, bởi không chỉ có dân thường như tôi mà hiện nay rất đông người nước ngoài đến nước ta, trong số đó nhiều người đang tìm hiểu và học tiếng Việt.

Mặt khác, chúng tôi cũng muốn học hỏi qua cách nghe, xem đài. Nhưng tôi nhận thấy còn rất nhiều lỗi phát âm không đáng sai, không đáng có ở những người khi được tuyển đều có trình độ đại học, bằng C ngoại ngữ.