Ổn áp... bất ổn

Gia đình chị Nguyễn Thị Thoa ở Trung Văn, Từ Liêm mua một chiếc ổn áp của Tiệp Khắc trên phố Phùng Hưng với giá 800.000đ. Khi mua, chị được viết giấy bảo hành trong 6 tháng. Tuy nhiên khi mua mới được ba tháng chiếc ổn áp này đã kêu váng nhà và làm cháy của chị một tivi và một chiếc quạt cây Nhật mới mua.

Hầu hết các loại ổn áp trên thị trường hiện nay đều được giới thiệu là có thiết bị bảo vệ quá áp, nghĩa là khi điện áp đột ngột tăng cao thì thiết bị này sẽ làm nhiệm vụ cắt điện áp ra khỏi thiết bị.

Tuy nhiên khi đoàn kiểm tra chất lượng của Hội Người tiêu dùng và Chi cục Đo lường chất lượng Hà Nội đi kiểm tra tại một số cửa hàng bán ổn áp thì thiết bị bảo vệ quá áp không thực hiện được chức năng của nó.

Anh Nguyễn Văn Tưởng, kỹ sư điện Đài Tiếng nói VN, cho biết: “Hiện tại các nhà sản xuất ổn áp tư nhân hay các loại ổn áp có nguồn gốc từ Liên Xô cũ, Bulgaria... thường chỉ sử dụng rơle cắt dây trung tính nên khi người tiêu dùng cùng lúc sử dụng nhiều thiết bị dùng điện 220V, 100V hay 110V thì khi điện áp tăng sẽ rất dễ dẫn đến cháy chập và gây nguy hiểm cả cho người sử dụng”.

Chọn ổn áp an toàn

Trên thị trường Hà Nội hiện nay, ổn áp chủ yếu được bán tại các tuyến phố như Tây Sơn, Phùng Hưng, chợ Hòa Bình (chợ Giời), Giảng Võ... Khi chọn mua ổn áp, nguời tiêu dùng nên lưu ý đến ba yếu tố cần thiết sau: bảo vệ quá áp, bảo vệ quá tải và công tắc đóng ngắt. Phải mua kích cỡ công suất ổn áp thích hợp đảm bảo hoạt động của thiết bị điện trong nhà và tiết kiệm được số tiền đầu tư ban đầu, nếu bạn chọn mua loại công suất lớn quá thì có giá thành cao, điều này không cần thiết.

Khi bạn phải mua một ổn áp dùng cho cả nhà thì tính toán công suất ổn áp như sau: với thiết bị không có động cơ như tivi, máy vi tính... nên lấy công suất các thiết bị đó nhân thêm 25%. Còn với các loại đồ điện có lắp động cơ bên trong như máy giặt, tủ lạnh, máy điều hòa không khí... bạn phải lấy công suất các thiết bị này nhân thêm 3 lần (do dòng khởi động các động cơ thường tăng rất cao).

Sau khi tính toán, có thể dùng loại ổn áp phù hợp dùng chung cho cả nhà. Nếu điện áp khu vực không thấp quá, để tiết kiệm chi phí đầu tư ban đầu, bạn nên lắp riêng ổn áp chỉ cho các thiết bị điện và điện tử đắt tiền như tivi, máy vi tính, tủ lạnh... Để kéo dài tuổi thọ của ổn áp, bạn cần chú ý những điểm như phải dùng dây điện tốt và đủ lớn để nối ổn áp với nguồn điện; tránh để gần nơi có nước hay dầu rơi vào; sử dụng đúng điện áp của thiết bị điện cho phép, cũng như khoảng điện áp vào của từng loại ổn áp; không dùng quá công suất của ổn áp cho phép.

Hiện tại trên thị trường có nhiều loại ổn áp, nhưng để an toàn bạn nên chọn mua loại được đánh giá có độ an toàn cao như Robot, Lioa. Sản phẩm của Robot có hệ thống bảo vệ thiết bị sử dụng, được điều khiển bằng mạch điện tử thông minh với các chức năng: chống sự cố nguồn, chống sốc điện, bảo vệ quá dòng (bằng cầu chì, MCB tự động), chức năng Auto Reset hoàn toàn tự động dùng cho lưới điện yếu chỉ còn 60V hoặc 40V để chống đột biến điện thế khi khởi động.

Công ty Lioa Nhật Linh vừa cho ra đời dòng sản phẩm ba trong một: bảo vệ quá áp (cắt ngay đầu vào dây nóng bằng một thiết bị đặc biệt khi điện áp tăng), bảo vệ quá tải và có thiết bị đóng mở tự động. Hiện nay, trên thị trường có bán ổn áp bảo vệ quá áp Lioa và Robot mọi công suất từ 0,5KVA đến 50KVA với giá từ 800.000đ đến vài chục triệu đồng.