Phóng to

Quan chức quân đội Mỹ công bố ảnh xác chết của al-Zarqawi - Ảnh: AFP

Cái chết của al-Zarqawi đang làm sâu thêm hố ngăn cách giữa hai dòng Hồi giáo Shiite và Sunni tại Iraq. Vài ngày trước khi bị tiêu diệt, al-Zarqawi xuất hiện trong một đoạn băng phát trên Internet, buộc tội người Shiite đang đàn áp và tiêu diệt người Sunni, đồng thời kêu gọi cộng đồng người Sunni trả thù. “Đây là mất mát lớn lao đối với tất cả người dân Sunni,” Abid al-Duleimi, một thường dân Sunni, tuyên bố.

Ứng viên của 25 triệu USD tiền thưởng?

Theo tướng Bill Caldwell, người phát ngôn quân đội Mỹ tại Iraq, al-Zarqawi bị một thành viên trong chính tổ chức Al Qaeda phản bội. Người “chỉ điểm” này tiết lộ: Sheik Abd-al-Rahman, cố vấn tinh thần của al-Zarqawi, sẽ gặp al-Zarqawi vào ngày 7-6 tại một khu vực hoang vắng gần thành phố Babouqa, thuộc tỉnh Diyala. Lần theo dấu vết Sheik Abd-al-Rahman, lực lượng Mỹ phát hiện ngôi nhà al-Zarqawi đang trú ẩn. Chiến đấu cơ F-16 thả gần 230kg bom san bằng ngôi nhà.

Một số nguồn tin từ các nhóm vũ trang tại Iraq cho biết cái chết của al-Zarqawi rất có thể xuất phát từ mâu thuẫn nội bộ của nhóm Al Qaeda. Phương pháp sử dụng bạo lực quá tàn nhẫn khiến al-Zarqawi mất đi sự tin tưởng của một số nhân vật trong Al Qaeda.

Một ngày sau khi tin al-Zarqawi chết, đã có hai ứng viên tranh nhau món tiền thưởng 25 triệu USD do CIA treo. Theo Itar-Tass, một quan chức cao cấp của Jordan khẳng định al-Zarqawi đã bị tiêu diệt nhờ hợp tác Mỹ - Jordan trong chia sẻ thông tin tình báo: tháng trước tại Iraq trong một chiến dịch do các mật vụ Jordan thực hiện, một trợ lý của al-Zarqawi, biệt danh Abu Khazif, đã bị bắt. Chính vụ bắt giữ này đóng vai trò quyết định trong việc lần ra nơi trú ẩn của al-Zarqawi.

Trong khi đó, Iraq phủ nhận công lao này là của Jordan. "Zarqawi bị giết do thông tin của các công dân và các người con Iraq của chúng tôi", Thủ tướng Nouri Maliki khẳng định. Cố vấn chính phủ về các vấn đề an ninh quốc gia Al Rubei cũng nói: "Số tiền này thuộc về nhân dân Iraq và chính nhân dân Iraq sẽ nhận nó".

Thủ lĩnh mới của Al Qaeda?

Arab Net cho biết "có thể nói chính xác tới 80% rằng thủ lĩnh mới của Al Qaeda tại Iraq sẽ là cựu sĩ an an ninh quốc gia biệt danh Abu Asil. Abu Asil năm nay 62 tuổi, thuộc bộ tộc Abu Soda tỉnh Al Alba, đang phụ trách các chiến dịch trinh sát của Al Qaeda. Trước đó, tướng William Caldwell của Mỹ dự báo thủ lĩnh mới của Al Qaeda sẽ là một người Ai Cập tên Abu Al Masri.

Iraq sẽ bớt bạo lực?

Ngày 8-6, Tổng thống Mỹ George Bush và Thủ tướng Anh Tony Blair tuyên bố việc al-Zarqawi bị tiêu diệt là một đòn mạnh giáng vào mạng lưới khủng bố Al Qaeda trên khắp thế giới. Trong điều kiện mức ủng hộ G. Bush hiện không cao (khoảng 29% vào tháng năm, theo thăm dò của Harris Interactive Poll), cái chết của al-Zarqawi đúng là một tin mừng cho G. Bush.

Tuy nhiên, thế giới tỏ ra dè dặt. Anthony Cordesman, một chuyên gia về Trung Đông của Trung tâm các nghiên cứu chiến lược, nói cái chết của al-Zarqawi là "một thắng lợi tuyên truyền và chính trị" và không tác động nhiều đến cuộc nổi dậy hiện nay ở Iraq. Nir Rosen, một chuyên gia về các phong trào Hồi giáo Ả Rập, cũng đồng tình: "Cái chết của Zarqawi, một tay gốc Jordan lắm tiền và vũ khí, chẳng có ý nghĩa gì lớn lao, nội chiến sẽ tiếp tục".