Đã quản lý, sử dụng: không bàn nữa

Nhà nước không thừa nhận việc đòi lại nhà đất mà Nhà nước đã quản lý, bố trí sử dụng trong quá trình thực hiện các chính sách về quản lý nhà đất và chính sách cải tạo XHCN trước ngày 1-7-1991. Điều này không qui định tại NQ755 do đã được qui định rõ tại NQ23.

Tuy nhiên những trường hợp trên nếu chưa có chỗ ở hoặc có chỗ ở nhưng diện tích bình quân trong hộ gia đình thấp hơn hoặc bằng 6m2/người thì UBND TP bố trí để họ được thuê nhà hoặc mua nhà ở trả góp.

Chưa quản lý, bố trí sử dụng: không quản lý nữa

Đối với nhà đất thuộc diện thực hiện các chính sách qui định tại điều 2 của NQ 23 - gồm diện cải tạo nhà đất cho thuê; cải tạo công thương nghiệp tư bản tư doanh có liên quan trực tiếp đến nhà đất; nhà đất của các tổ chức, cá nhân (diện 2/IV) ở các tỉnh, TP phía Nam sau ngày giải phóng (30-4-1975); nhà đất vắng chủ; nhà đất trong từng thời điểm nhất định và nhà đất của các đoàn hội, tôn giáo; nhà đất của những người di tản, chuyển vùng hoặc ra nước ngoài - nhưng cho đến ngày NQ755 có hiệu lực thi hành mà cơ quan nhà nước chưa có văn bản quản lý, chưa bố trí sử dụng nhà đất đó thì Nhà nước không thực hiện việc quản lý theo qui định của các chính sách trước đây. Việc công nhận quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất sẽ được thực hiện theo qui định của pháp luật.

Có văn bản nhưng chưa quản lý: không quản lý nữa

Đối với nhà đất đã có văn bản quản lý theo qui định của các chính sách quản lý nhà đất và chính sách cải tạo XHCN trước ngày 1-7-1991 của cơ quan nhà nước, nhưng thực tế Nhà nước chưa quản lý, chưa bố trí sử dụng nhà đất đó, thì nay Nhà nước không tiếp tục thực hiện việc quản lý theo văn bản quản lý trước đây. Các diện này được giải quyết cụ thể như sau:

* Nhà nước không tiếp tục thực hiện việc quản lý theo văn bản quản lý trước đây và người đang trực tiếp sử dụng được thực hiện các quyền và nghĩa vụ theo qui định của pháp luật nếu có giấy tờ chứng minh thuộc các diện sau:

1- Là người là chủ sở hữu nhà đất tại thời điểm Nhà nước có văn bản quản lý. 2- Là người được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất theo qui định của pháp luật.3- Là người mua, nhận tặng cho, chuyển đổi nhà đất ngay tình.4- Là người thừa kế hợp pháp của một trong ba diện nêu trên (1, 2, 3).5- Là người được các diện 1, 2, 3, 4 nêu trên ủy quyền quản lý hợp pháp theo qui định của pháp luật tại thời điểm ủy quyền.

* Trường hợp nhà đất mà người đang trực tiếp sử dụng là người thuê, mượn, ở nhờ từ trước khi Nhà nước có văn bản quản lý hoặc người đang trực tiếp sử dụng không có giấy tờ chứng minh thuộc một trong các đối tượng nêu trên thì UBND tỉnh, TP trực thuộc T.Ư hoàn thành thủ tục pháp lý xác lập sở hữu toàn dân. Người đang trực tiếp sử dụng được tiếp tục sử dụng và phải thực hiện các quyền và nghĩa vụ theo qui định về sử dụng nhà đất thuộc sở hữu toàn dân.

Nhà đất thuộc diện trưng mua: chưa thanh toán tiền thì tiếp tục thanh toán

Đối với nhà đất mà Nhà nước đã trưng mua nhưng chưa thanh toán tiền hoặc đã thanh toán một phần cho chủ sở hữu thì Nhà nước tiếp tục thanh toán cho cho chủ sở hữu hoặc người thừa kế hợp pháp của họ theo hai dạng: Nếu nhà đã trưng mua nhưng chưa thanh toán tiền thì Nhà nước định giá để thanh toán, trên cơ sở diện tích nhà lúc trưng mua và giá nhà ở theo giá xây dựng mới của nhà cấp 2.

Trường hợp nhà trưng mua là biệt thự thì áp dụng giá xây dựng mới của biệt thự hạng 2 do UBND cấp tỉnh ban hành tại thời điểm hành toán; nếu khi trưng mua Nhà nước đã thanh toán một phần thì số còn lại tính theo phần trăm để thanh toán. Việc xác định giá thực hiện như trên.

Nhà đất thuộc diện trưng dụng: tùy trường hợp sẽ được xét trả lại

Đối với nhà đất mà Nhà nước trưng dụng: Nhà ở của hộ gia đình, cá nhân không thuộc qui định tại điều 2, nghị quyết 23 mà cơ quan nhà nước trưng dụng có thời hạn thì UBND cấp tỉnh giao lại nhà cho chủ sở hữu (trừ trường hợp nhà đất đã được sử dụng vào mục đích quốc phòng, an ninh, lợi ích công cộng, phát triển kinh tế, đã bị phá dỡ xây dựng lại, bố trí cho người khác sử dụng ổn định, xác lập sở hữu toàn dân, chuyển quyền sở hữu cho người khác hoặc thuộc diện giải tỏa theo qui hoạch để chỉnh trang đô thị thì người đủ điều kiện được giao lại, được công nhận quyền sở hữu sẽ được bồi thường, hỗ trợ tái định cư).

Nhà đất không phân biệt được người để lại là ai, diện tích để lại nhiều hay ít khi Nhà nước quản lý theo qui định chính sách cải tạo nhà đất cho thuê hoặc chính sách quản lý nhà đất của tổ chức, cá nhân thì Nhà nước không quản lý diện tích đất này. Người đang trực tiếp sử dụng thực hiện quyền và nghĩa vụ theo qui định của pháp luật.