* Phạm nhân thường có xu hướng chỉ điểm tầm bậy để được giảm án

Cấm cảnh sát gài người

Sau đó, một phạm nhân do cảnh sát cài vào giam chung xà lim với Jesse Boorn đã tố cáo với cảnh sát rằng Jesse Boorn thừa nhận hai anh em họ là hung thủ giết người. Căn cứ vào lời khai trên, tòa đã tuyên án tử hình hai anh em, còn phạm nhân nọ được thả tự do. Vài ngày trước khi người anh bị xử treo cổ, đứa em mất tích xuất hiện. Hóa ra, mấy năm qua anh ta bỏ xứ đi làm ăn.

Phóng to

Kent Lebere đã ngồi tù 7 năm oan ức vì một lời khai bịa đặt

Hiện nay, luật của Mỹ đã cấm gài người vào phòng giam để khai thác tin tức. Tuy nhiên, nếu đó không phải là trường hợp gài người, công tố viên vẫn có thể sử dụng lời khai chỉ điểm của phạm nhân.

Mới đây, phạm nhân Kent Lebere ở Colorado Springs (bang Colorado) đã kháng cáo, yêu cầu xem xét lại án tù 60 năm của anh. Bảy năm trước, một phạm nhân chung xà lim với anh đã ra tòa làm chứng rằng trong những buổi tối chơi cờ vua với nhau, anh đã kể cho y nghe về vụ anh giết người. Nay phạm nhân này phản cung, y thú thật đã khai man theo hướng dẫn của cảnh sát chứ anh không thú nhận gì với y cả.

Được nhiều, mất chẳng bao nhiêu

* Tại bang Illinois, trong vụ án mà bị cáo đề nghị mức án tử hình, nếu công tố viên sử dụng lời khai của phạm nhân chỉ điểm, thẩm phán phải tổ chức một phiên xét xử trước để quyết định xem lời khai của người chỉ điềm có đáng tin cậy hay không. Tại các bang California, Oklahoma, Montana, Mississippi và louisiana, nếu công tố viên sử dụng lời khai của phạm nhân chỉ điểm, tòa phải hướng dẫn để bồi thẩm đoàn thận trọng xem xét kỹ hơn

Phạm nhân khai man khét tiếng nhất nước Mỹ là Leslia White ở Los Angeles (bang California). Trong ít nhất 12 vụ án, y đã dùng điện thoại trong nhà tù gọi cho cơ quan điều tra và cơ quan tố tụng giả danh cảnh sát, công tố viên hoặc người bảo lãnh muốn biết thông tin về can phạm nào đó. Sau đó, y làm giả hồ sơ để chứng minh rằng y từng bị giam chung với can phạm đó và đến gặp cảnh sát xin khai. Thực tế, toàn là lời khai ngụy tạo.

Năm 1988, bực tức vì công tố viên đã không giảm án như đã hứa, y đã xì ra cho báo chí biết sự thật về chuyện nhiều phạm nhân trắng trợn bịa chuyện chỉ điểm để được giảm án. Tên tuổi y nổi như cồn từ đó.

Cảnh sát thường không tin tưởng lời khai của phạm nhân chỉ điểm. Thế nhưng, khi không còn manh mối nào khác và lời khai chỉ điểm khớp với tình tiết vụ án, cảnh sát lại xem đây là thông tin đáng quý. Các công tố viên cũng nghĩ như vậy. Họ cho rằng phạm nhân bị giam chung phòng dễ đồng cảm với nhau và có thể kể thật cho nhau nghe chuyện gây án.

Trong thực tế, phạm nhân thường có xu hướng chỉ điểm tầm bậy. Nếu thắng sẽ được giảm án hoặc được tha trước thời hạn còn thua cùng lắm chỉ bị khởi tố thêm tội khai man. Để khai man cho khớp, phạm nhân tìm hiểu thông tin vụ án qua báo chí hoặc qua nhiều nguồn tin khác rồi bịa chuyện. Trong nhiều trường hợp, chính cảnh sát và công tố viên mớm cho phạm nhân chỉ điểm.

Năm 1994, Kenneth Wyniemko ở Clinton Township (bang Michigan) ra tòa về tội hiếp dâm. Căn cứ vào lời khai của nạn nhân kết hợp với lời khai chỉ điểm của phạm nhân giam chung với anh, tòa xử anh 60 năm tù. Đến năm 2003, Wyniemko được phóng thích vì theo kết quả xét nghiệm ADN, mẫu tinh dịch tại hiện trường không phải của anh.

Đến lúc này, phạm nhân chỉ điểm đành thú thật rằng cảnh sát điều tra đã cho y đọc bản báo cáo vụ án để y bịa ra chuyện Wyniemko tự nhận có hiếp dâm. Đổi lại, mức án của y từ án tù chung thân sẽ giảm xuống còn một năm tù. Cuối tháng 11 vừa qua, chính quyền thành phố Clinton Township đã thỏa thuận bồi thường cho Wyniemko 3,7 triệu USD (58,5 tỷ đồng VN) vì vụ kết tội oan này.