Phóng to

Diêm dân huyện Long Điền khai thác muối giữa nắng trưa gay gắt (ảnh chụp ngày 15-4 tại xã An Ngãi, H.Long Điền, Bà Rịa - Vũng Tàu) - Ảnh: Lê Sơn

Nếu như cuối năm 2009 giá muối tại nhiều nơi là 1.600 đồng/kg thì hiện giá chỉ còn 300 đồng/kg.

Không nuôi nổi diêm dân

Hỗ trợ diêm dân có hoàn cảnh khó khăn UBND tỉnh Bạc Liêu dự kiến hỗ trợ khoảng 2 tỉ đồng từ nguồn vốn ngân sách cho diêm dân có hoàn cảnh khó khăn. Theo đó, các địa phương thống kê danh sách diêm dân có hoàn cảnh khó khăn chưa bán được muối để hỗ trợ dân mua lá che muối dự trữ trên đồng trước mùa mưa bão cũng như đợi giá lên. Hiện một số hộ diêm dân tại huyện Đông Hải đã nhận được mức hỗ trợ 1,5 triệu đồng/hộ.

Sáu năm trước, anh Trần Hoàng Đệ (xã Điền Hải, Đông Hải, Bạc Liêu) quyết định bán ghe cộng số vốn có sẵn chuyển sang nghề làm muối, nghề mà phần lớn người dân nghèo ít vốn nơi đây chọn làm qua nhiều thế hệ.

Anh Đệ kể: với hơn bốn công đất, những năm trước muối được giá nên cũng đủ tiền trang trải cuộc sống gia đình. Tuy nhiên, năm nay tình hình đã trở nên bi đát khi giá muối giảm liên tục. “Vụ này tôi thu được khoảng 40 tấn muối, với giá bán hiện chỉ còn 300 đồng/kg thì chỉ thu được 12 triệu đồng, số tiền này sau khi trừ chi phí đầu tư vào ruộng muối sẽ chẳng còn là bao để lo cho cuộc sống của ba người trong cả năm” - anh Đệ than thở.

Hàng trăm hộ dân làm muối tại xã Điền Hải cũng đang gặp khó khăn vì giá muối xuống quá thấp. Con đường nhỏ băng qua cánh đồng muối nhiều đoạn tắc lại vì những ụ muối nằm chiếm hết đường đi. Những ụ muối với số lượng hàng trăm tấn nằm trơ trọi hai bên đường, trên bờ kênh, có ụ che bằng nilông, có ụ che bằng lá dừa. Anh Huỳnh Văn Chung - diêm dân xã Điền Hải, vừa đi che lại ụ muối của nhà mình - cho hay đang chuẩn bị lên TP.HCM làm thuê. “Trong khi chờ muối lên giá, tôi phải đi làm thêm kiếm sống” - anh Chung nói giọng buồn rầu.

Không chỉ vùng muối Bạc Liêu mà ở nhiều nơi khác diêm dân cũng lâm vào cảnh túng quẫn vì muối. Tại cánh đồng muối ở xã An Ngãi (huyện Long Điền, Bà Rịa - Vũng Tàu) vào những ngày giữa tháng 5- 2010 này, mặc dù thời tiết nắng nóng, khá thuận lợi để làm muối nhưng cả cánh đồng rộng mênh mông chỉ lác đác vài bóng người cào muối.

Tại chòi canh muối giữa đồng, gần chục diêm dân ngồi... nhậu. Nhìn những ụ muối cao ngất ngưởng khắp đồng, ông Nguyễn Văn Gia (ấp An Thạnh, xã An Ngãi, huyện Long Điền) cho biết: “Chưa năm nào như năm nay, trời vẫn nắng hanh mà chẳng ai buồn bơm nước vào làm. Thậm chí muối phơi trắng đồng không ai muốn cào, muối chất đầy đồng không thấy thương lái đến mua. Bà con bỏ đồng hết cả rồi!”. Nghe có vẻ nghịch lý nhưng theo các diêm dân tại đây, giá muối hiện chỉ còn 300 đồng/kg nên có thu hoạch cũng không đủ tiền trả công lao động.

Ông Phan Thành An (xã An Ngãi, Long Điền) nhấp khẽ chén rượu rồi thở dài: “Hiện dưới ruộng tôi có hơn chục tấn muối nhưng đành bán cho thương lái với giá 500.000 đồng để họ tự cào bởi muối cào lên cũng không còn chỗ chứa, và tôi còn cả trăm tấn muối chất ngoài đồng chưa bán được. Muối mặn đã đành nhưng năm nay sao thấy mặn đắng!”.

Phóng to

Trúng mùa nên mất giá

Theo nhiều diêm dân, giá muối xuống thấp là do năm nay thời tiết thuận lợi, năng suất muối tăng lên nhiều so với vụ năm ngoái. Nếu như mọi năm một hecta muối chỉ cào được 7-8 lứa với năng suất đạt 70-80 tấn, năm nay nắng nóng kéo dài thêm gần một tháng nên năng suất trung bình đạt 100 tấn/ha. Bộ NN&PTNT cũng nhận định do thời tiết những tháng đầu năm nay thuận lợi cho sản xuất muối, ít mưa nên sản lượng muối của cả nước đạt cao. Tính đến ngày 18-4 sản lượng muối cả nước ước đạt 514.000 tấn, tăng 65,8% so với cùng kỳ năm 2009.

Ông Trần Quang Phụng, tổng giám đốc Công ty cổ phần Tập đoàn muối miền Nam, cho biết sản lượng muối trong nước tăng đã làm giá muối giảm mạnh. Tuy nhiên, ngoài tác động của yếu tố cung cầu, giá muối trong nước còn bị ảnh hưởng bởi chính sách điều tiết nhập khẩu. Việc cấp hạn ngạch 170.000 tấn muối nhập khẩu ngay từ đầu vụ sản xuất đã tạo tâm lý hoang mang, làm các nhà sản xuất và diêm dân mất định hướng, gây ra hiện tượng tranh nhau bán, tranh thủ cơ hội các tư thương và đầu nậu tiếp tục ép giá làm giá rớt mạnh. Một số đơn vị xin nhập khẩu muối phục vụ công nghiệp nhưng lại đưa vào lưu thông tiêu dùng để tranh thủ kiếm lời dù trong nước hoàn toàn có thể đáp ứng được yêu cầu, gây khó khăn cho các đơn vị chế biến muối trong nước. “Cần thiết phải nghiên cứu đến khả năng thu hồi hạn ngạch đã cấp để bình ổn thị trường”, ông Phụng bức xúc.